بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه کردل مقالهای بهقلم «امیلی میلیکن» «جروجیو کافیرو» منتشر کرد که در آن آمده است: در روز 6 جولای، وزارت خزانهداری آمریکا تحریمهای جدیدی را علیه ایران تصویب کرد که شبکه تجارت نفت و پتروشیمی این کشور را هدف قرار میدهد.
یک روز بعد، «ژائو لیجیان» -سخنگوی وزارت امور خارجه چین- در واکنش به تحریم جمهوری اسلامی در زمان کاهش چشم انداز احیای برجام، این اقدام را نادرست خواند و اعلام کرد چنین اقدامتی کار طرفین را برای رسیدن به توافق سخت میکند.
«چین همواره با تحریمهای غیرقانونی و غیرقابل توجیه و یکجانبه آمریکا مخالف بوده است.» لیجیان گفت: ما از طرف آمریکایی میخواهیم که رویه نادرست توسل به تحریمها را کنار بگذارد و به مذاکرات برای ازسرگیری برجام کمک کند.
علیرغم شروع دور جدید مذاکرات در وین در این هفته، تعداد کمی از تحلیلگران نسبت به یافتن راه مناسبی که بتواند منجر به احیای توافق هستهای ایران شود، خوشبین هستند.
چین بهعنوان یکی از امضاکنندگان برجام، عدم حل و فصل این توافق را مشکلساز میداند و سیاستهای واشنگتن را محکوم میکند.
دلیل اصلی طرفداری چین از توافق هستهای به خاطر علاقه پکن به ثبات در اوراسیا است. آندریاس کریگ، دانشیار دانشکده مطالعات امنیتی در کینگز کالج لندن، گفت: «من فکر میکنم که چینیها از بازگشت به برجام بیشتر سود میبرند تا از بیثباتی فعلی که در حقیقت نتیجه فقدان توافق است.» اگر گفتگوها در مورد احیای این توافق از بین برود، خطر رویارویی نظامی در خلیجفارس بیشتر خواهد بود.
نه تنها چنین درگیریای امنیت انرژی پکن را به شدت تهدید میکند، بلکه این آبراه استراتژیک برای طرح بلندپروازانه کمربند و جاده چین نیز حیاتی است.
اگرچه خلیجفارس رسماً بخشی از طرح کمربند و جاده نیست، اما منابع انرژی آن برای موفقیت این طرح حیاتی است. موقعیت جغرافیایی ایران در مرکز راههای تجاری زمینی و دریایی، آن را به یک جزء کلیدی برای اجرای طرح کمربند و جاده تبدیل میکند، زیرا میتواند به عنوان یک ارتباط قوی بین چین و آسیای مرکزی، بهویژه با توجه به خروج آمریکا از افغانستان، عمل کند.
علاوه بر این، پکن و تهران به دنبال تعمیق همکاریهای دوجانبه از طریق چارچوبهای مختلف از جمله سازمان همکاری شانگهای هستند که ایران در سال 2021 به عضویت دائمی آن درآمد.
هدف چنین اقداماتی این است که ایران بتواند سیاست خارجی و روابط تجاری خود را به سمت شرق تغییر دهد.
اواخر ماه گذشته، «شی جین پینگ» -رئیسجمهور چین- با «ابراهیم رئیسی» -همتای ایرانی- خود گفتوگو کرد و تاکید کرد که پکن چگونه از کشورهای غرب آسیا مانند ایران برای پیشروی در مسیرهای توسعه مستقل خود حمایت میکند.
برخلاف آمریکا، چین سیاست خارجی دوستانهای را در منطقه خلیجفارس دنبال میکند و مشارکت قوی با ایران و همچنین هر 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس را در دستور کار خود قرار داده است.
با توجه به اوضاع برجام، روابط چین و ایران در خطر است. چین به طور واضح و پیوسته از مذاکرات هستهای و برجام حمایت کرده است.
«بیل فیگوئروا» -کارشناس تاریخ چین و ایران- توضیح داد که تحریمها مانع اصلی افزایش روابط اقتصادی و سیاسی میان چین و ایران و پیشرفت در اهداف مبهم توافقنامه همکاری استراتژیک 25 ساله ایران و چین هستند.