به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، «الکس کیمانی» یادداشتی در نشریه اویل پرایش منتشر کرد که در آن آمده است: دو هفته پیش، پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر پیشرفت آمریکا و ایران پس ازسرگیری مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای، قیمت نفت کاهش یافت، اقدامی که می‌تواند تحریم‌های صادرات نفت ایران را کاهش دهد.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص گزارش داد که مذاکرات با سرعتی بیش‌ازحد انتظار پیش می‌رود و احتمال دستیابی به توافق در عرض چند هفته وجود دارد.
مفاد قرارداد احتمالاً شامل توقف فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم 60 درصدی و بالاتر از سوی ایران در ازای صدور مجوز به میزان 1 میلیون بشکه در روز نفت می‌شود؛
اما اکنون یک گزارش بسیار بحث‌برانگیز ادعا می‌کند که ایران به آزمایش اولین سلاح هسته‌ای خود نزدیک شده است.
گزارش‌های اطلاعاتی جداگانه‌ای که توسط آلمان، هلند و سوئد در نیمه اول سال جاری منتشر شد، گفته است که نظام ایران «…پیوسته به‌دنبال دستیابی به فناوری برای برنامه هسته‌ای غیرقانونی و دستگاه موشک‌های بالستیک خود بوده است».
با ادعای سرویس امنیت عمومی و اطلاعاتی هلند، پیشرفت‌های هسته‌ای تهران، ازجمله غنی‌سازی اورانیوم، «گزینه اولین آزمایش هسته‌ای احتمالی [ایران] را نزدیک‌تر می‌کند».
آژانس اطلاعاتی هلند تشخیص داده است که ایران «به‌طور فزاینده‌ای سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر غنی‌سازی اورانیوم را مستقر می‌کند و ظرفیت غنی‌سازی خود را افزایش می‌دهد.»
این دیدگاه توسط مقامات اطلاعاتی سوئد تأیید می‌شود و ادعا می‌کنند که «فناوری سوئد به‌عنوان محصولاتی با کاربرد دوگانه و محصولات پیشرفته و حیاتی برای استفاده غیرنظامی و نظامی موردعلاقه ایران است.
ایران هم فناوری و هم دانش را از طریق روش‌های غیرقانونی تهیه می‌کند. همچنین توانایی‌های خود را از طریق دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی سوئد توسعه می‌دهد.»
چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای ایران به طرز چشمگیری تغییر کرده است. در ماه مارس 2022 به میزان تقریباً صفر رسید اما اکنون چشم‌انداز دوباره امیدبخش است.
وضعیت وخیم اقتصادی ایران احتمالاً نظام را مجبور خواهد کرد که درنهایت نظارت و امضای توافق هسته‌ای جدید را زودتر بپذیرد.
زیرا ذخایر ارزی این کشور از 122.5 میلیارد دلار در سال 2018 به 20 میلیارد دلار در سال 2021 بسیار کاهش‌یافته است سپس به 41.4 میلیارد در سال 2022 بهبودیافته است.
با توجه به اینکه نرخ خارج شدن سرمایه ارزی از ایران به خارج از ایران نزدیک به 5 میلیارد دلار در ماه است، ایران در وضعیت چندان رشک‌برانگیزی قرار ندارد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که استراتژی دولت بایدن در مورد جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران از پیشگیری به مهار تغییر کرده است و پنج سال پس‌ازاینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا به طرز بدنامی توافق برجام دوره اوباما را کنار گذاشت، مسیر دستیابی به توافق جدید آسان‌تر شده است.
«حشمت‌الله فلاحت پیش» -رئیس سابق کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس ایران- مدعی شده است که «دولت بایدن، چشمان خود را روی برخی از قراردادهای انرژی ایران خواهد بست و در ازای این که ایران از گسترش برنامه هسته‌ای خود بیش از سطح فعلی خودداری کند، برخی از وجوه مسدود‌شده ایران را آزاد خواهد کرد.»
[آیت‌الله] خامنه‌ای، رهبر معظم ایران گفته است که توافق با غرب تا زمانی که زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را تحت تأثیر قرار ندهد، قابل‌قبول است، لفاظی مشابه آنچه که او در هنگام امضای اولین توافق در سال ۲۰۱۵ بیان کرد.
درصورتی‌که ایران کلاهک هسته‌ای خود را آزمایش کند، این تردید وجود دارد که آیا دولت بایدن مایل باشد جشم‌پوشی کند یا خیر.
اما با فرض حصول توافق، ایران همچنان می‌تواند بازارهای جهانی را حتی به‌عنوان یکی از اعضای اوپک تحت‌فشار قرار دهد، با توجه به اینکه این کشور قادر است نفت مخفی زیادی را تحت تکنیک‌های مختلف پنهان‌سازی صادر کند.
صادرات نفت خام ایران در ماه می از 1.5 میلیون بشکه در روز فراتر رفت که بالاترین سطح از سال 2018 است، به‌رغم اینکه این کشور همچنان تحت تحریم‌های آمریکا است.
ماه گذشته، تهران گفت که تولید نفت خام خود را به بالای 3 میلیون بشکه در روز رسانده است که باز هم بالاترین میزان از سال 2018 است.
بااین‌حال، احتمالاً با توجه به اینکه تولید فعلی ایران به‌طور قابل‌توجهی کمتر از اوج سال 2018 با 3.7 میلیون بشکه در روز است، فضای بیشتری وجود دارد.
اما افزایش تولید از سطح کنونی به‌جایی نزدیک به جاه‌طلبی‌های ایران (بیژن نامدار زنگنه وزیر سابق نفت ایران زمانی گفته بود که بزرگ‌ترین آرزویش افزایش تولید نفت ایران به شش میلیون بشکه در روز است) حداقل سال‌ها طول خواهد کشید؛ که علت این تا حد زیادی به خاطر سال‌ها سرمایه‌گذاری کم است.
طی چهار دهه گذشته، تهران نتوانسته است درآمد نفتی خود را به‌اندازه کافی در ظرفیت تولید خود سرمایه‌گذاری کند یا اقتصاد خود را متنوع کند. درواقع، از انقلاب سال 1979، جمهوری اسلامی هرگز در هیچ برهه‌ای از زمان قادر به تولید بیش از 4 میلیون بشکه در روز نبوده است.
برای پیچیده‌تر شدن اوضاع، سرمایه‌گذاران خارجی در چهار دهه پس از تأسیس جمهوری اسلامی عمدتاً از اقتصاد ایران دورمانده‌اند.
بخشی از مشکل اینجاست که مدل اقتصادی تحت کنترل دولت سالانه بیش از 50 میلیارد دلار را صرف یارانه‌های نفت و گاز می‌کند تا شهروندان خود را مطیع نگه دارد. نتیجه این است که ایرانی‌ها از ارزان‌ترین قیمت بنزین و برق در همه جای دنیا برخوردار هستند، اما به دلیل اقتصادی که به‌شدت به دلارهای نفتی متکی است، مجبورند با بیکاری و تورم بالا دست و پنجه نرم کنند.