بهگزارش مرکز مطالعات سورین،موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS)در یادداشت خود بهقلم «ایلان مور» نوشت: سفر چین «اولاف شولتز» -صدراعظم آلمان- از تاریخ 13 تا 16 آوریل یک وضعیت جدید مشارکت استراتژیک جامع آلمان با چین را رقم زد.
این دیدار در بحبوحه تنش بین آمریکا، اتحادیه اروپا، آلمان و چین بر سر موضوعات مختلف از جمله تجارت، تایوان، حقوق بشر و حمایت چین از روسیه در جنگ اوکراین انجام شد.
در طول این سفر، صدراعظم آلمان با «شی جین پینگ» -رئیسجمهور چین- و «لی چیانگ» -نخستوزیرش- درباره سیاستها گفتوگو کردند، آنان از شرکتهای آلمانی فعال در چین بازدید کردند و جلساتی را در چونگ کینگ، مرکز تولید وسایل نقلیه و سایر صنایع شانگهای برگزار کردند.
12 نماینده از بزرگترین شرکتهای آلمان از جمله مرسدس بنز، بیامو و زیمنس و همچنین وزرای محیطزیست، کشاورزی، امور دیجیتال و حملونقل همراه با صدراعظم آلمان در این بازدید حضور داشتند.
چین برای هشتمین سال متوالی بزرگترین شریک تجاری آلمان بوده است.
در سال 2023، تجارت آنها در کالا و خدمات در مجموع به 271 میلیارد دلار رسید. اقتصاد آلمان از تقاضا برای سرمایهگذاری و محصولات در چین، از وسایل نقلیه گرفته تا مواد شیمیایی سود برده است.
با این حال، این مزایا به دلیل افزایش رقابت از سوی شرکتهای چینی و چالشهای نظارتی تضعیفشده است.
شرکتهای آلمانی از موانع ناعادلانه بازاری که در چین با آن روبهرو هستند، انتقاد کردهاند و دولت آلمان در تلاش است تا سیاست «کاهش ریسک» را اجرا کند که وابستگی آن به بازار و عرضه چین را کاهش دهد.
«استراتژی چین» آلمان در سال 2023 منتشر شده است که چین را بهعنوان یک شریک و رقیب سیستماتیک تعریف میکند.
هدف این استراتژی محدود کردن حضور اقتصادی و تجاری آلمان در بازار چین از طریق کاهش اتکای آلمان به چین است.
جنگ اوکراین انگیزه آلمان را برای کاهش وابستگی خود به بازارهای خارجی، مانند عرضه گاز طبیعی روسیه، ایجاد کرده است.
این استراتژی وابستگی فزاینده آلمان به چین را تأیید میکند و سیاستهای فوری کاهش ریسک را بدون جدا کردن دو کشور اجرا میکند.
این استراتژی آلمان را در کنار اتحادیه اروپا قرار میدهد و خطرات ناشی از ارتباط با چین را کاهش میدهد و در عین حال روابط مستمر را حفظ میکند.
صدراعظم آلمان، یک سال پس از اعلام استراتژی چین، با هدف حفظ روابط تجاری دوجانبه با این کشور با وجود جنگ اوکراین و تنش بین چین و آمریکا از چین بازدید کرد؛
شولتز ابراز تمایل کرد که منافع شرکتهای آلمانی را ارتقا دهد و در عین حال تعادل ظریف بین ایجاد روابط تجاری با چین و نگرانیها در مورد صادرات چین به اروپا و حمایت این کشور از روسیه در جنگ اوکراین را حفظ کند.
وی بر اهمیت رقابت منصفانه و لزوم رقابت عادلانه بدون دامپینگ، تولید بیش از حد و نقض حقوق یکدیگر تأکید کرد.
رئیسجمهور چین بر اهمیت مشارکت استراتژیک و مزایای صادرات خودروهای الکتریکی، باتریهای لیتیومی و محصولات فتوولتائیک تأکید کرد.
شولتز با تأکید بر دسترسی به بازار چین در چارچوب رقابت منصفانه و حمایت از مالکیت معنوی، خواستار افزایش سرمایهگذاری در چین و شرایط عادلانهتر شد. با این حال، دیدهبان سازمان حقوق بشر این سفر را «فرصتی از دست رفته» خواند.
پس از این دیدار، شولتز در توییتی نوشت که اظهارات چین توسط روسیه جدی گرفته میشود و از این رو از رئیسجمهور چین خواست تا بر روسیه فشار بیاورد «تا پوتین سرانجام کارزار بیمعنای خود را لغو کند، نیروهایش را خارج کند و به این جنگ وحشتناک پایان دهد».
با این حال، صدراعظم نتوانست چین را برای متقاعد کردن روسیه به پیشنویس توافقنامه صلح با اوکراین دعوت کند.
رئیسجمهور چین به موضع کشورش مبنی بر عدم دخالت در درگیریهای بینالمللی وفادار میماند، اما به روش خود برای یافتن راهحل مناسب تلاش میکند.
در مورد اوکراین، چین از تشکیل یک کنفرانس صلح، با رضایت هر دو طرف جنگطلب، «در زمان مقتضی» حمایت میکند که مشارکت برابر برای همه طرفها و بحثهای منصفانه در مورد طرح صلح را تضمین میکند.
دومین سفر صدراعظم آلمان به چین با مانور آلمان برای ارتقای روابط اقتصادی روابط با چین، فشار بر برلین برای همکاری نزدیکتر با واشنگتن و انتقاد اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه این سفر منعکسکننده ترجیح منافع مالی تجاری بود، بازتاب پیدا کرد.
امنیت و همچنین دستور کار اروپا برای «کاهش خطر» توسط آلمان بهگونهای نقش شد. بدون شک تأثیر این سفر بر تجارت آلمان و چین به مرور زمان ارزیابی خواهد شد.
با این وجود، یک هفته پس از این سفر، دو رسوایی جاسوسی چین در آلمان علنی شد که مقامات آلمانی قبلاً آنها را افشا کرده بودند، اما از انتشار آن خودداری کردند، زیرا این خبر میتوانست این بازدید را مختل کند.
صدراعظم احتمالاً قبل از عزیمت به چین از دستگیری سه مظنون اطلاع داشت و تعویقافتادن زمان انتشار پس از سفر او، بهاحتمال زیاد برای جلوگیری از شرمساری میزبانانش بود.
ایجاد اختلال در این سفر همچنین هدف اصلی ارتقای صنعت آلمان را به خطر میانداخت.
زمانی که سفیران چین و آلمان برای توضیح از سوی وزارت خارجه در برلین و پکن احضار شدند، این موضوع آشکار بود، اما رهبران از شرم رسوایی در امان ماندند.