بهگزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه آسیا تایمز در یادداشتی بهقلم «گابریل هونرادا» نوشت: چین در حال مذاکره در مورد توافقنامههای دسترسی به پایگاههای نظامی بینالمللی برای گسترش دامنه نظامی جهانی خود، مقابله با استراتژی بازدارندگی آمریکا برای تایوان و تهدید هند به محاصره است.
«اندیشکده رند» گزارشی را منتشر کرد که در آن جزئیات تلاشهای چین برای گسترش ردپای امنیتی خود و فعال کردن عملیاتهای خارج از کشور برای ارتش آزادیبخش خلق [PLA] و پلیس مسلح مردمی [PAP] منتشر شد.
چین کشورهایی مانند کامبوج، گینه استوایی، نامیبیا، جزایر سلیمان، امارات و وانواتو را هدف قرار میدهد و در حال حاضر یک پایگاه لجستیکی در جیبوتی و یک پایگاه شبههنظامی در تاجیکستان دارد.
چین همچنین بهدنبال دسترسی به پایگاه در کوبا، پاکستان، تانزانیا، سریلانکا و میانمار است. مأموریت جنبشی اولیه ارتش آزادیبخش خلق از این پایگاهها احتمالاً حفاظت از خطوط ارتباطی دریایی [SLOC] تا سال 2030 است.
گزارش رند میگوید، برنامههای نظامی چین نشاندهنده فقدان برنامهها یا توانایی استفاده از پایگاههای خارجی برای اقدامات تهاجمی علیه نیروهای آمریکایی تا سال 2030 است.
این سازمان میگوید اولویت چین حفاظت از مسیرهای تجاری دریایی و پاسخ به محاصرههای احتمالی آمریکا است.
این گزارش همچنین چالشهای مهمی را که ارتش آزادیبخش خلق در توسعه و حفظ این پایگاهها با آن مواجه است، از جمله قابلیت اطمینان سیاسی کشورهای میزبان، مسائل پشتیبانی لجستیکی و امنیت پایگاهها، برجسته میکند.
اشاره میکند که ارتش آزادیبخش خلق بهشدت به داراییهای غیرنظامی بسیجشده برای تدارکات متکی است و این نگرانیها را در مورد اثربخشی و انعطافپذیری این رویکرد در زمان جنگ افزایش میدهد.
گزارش رند نشان میدهد که افزایش فعالیتهای پدافند هوایی و دریایی ارتش آزادیبخش خلق در پایگاههای خارج از کشور میتواند نشاندهنده تغییر موضع به سمت موضع تهاجمیتر باشد، اما چالشهای لجستیکی و سیاسی باعث میشود که پایگاههای ارتش آزادیبخش خلق تهدید قابلتوجهی برای منافع نظامی آمریکا در دهه آینده ایجاد نکنند.
با این حال، این ارزیابی ممکن است پیشرفتهای سریع در فناوری نظامی و برنامهریزی استراتژیک چین را دستکم بگیرد.
براندون وایشرت، روزنامهنگار در مقالهای در ماه ژوئن سال 2024 برای «نشنال اینترست»، خاطرنشان میکند که چین قرار است بزرگترین ناوگان ناوهای هواپیمابر در سراسر جهان را در اختیار داشته باشد و بر مزیت عظیم کشتیسازی آن در مقابل آمریکا تأکید میکند.
وایشرت تأکید میکند که نیروی دریایی ارتش آزادیبخش خلق قصد دارد از این داراییها برای جلوگیری از ورود نیروهای آمریکایی به هند و اقیانوس آرام استفاده کند و در نتیجه تسلط منطقهای را تثبیت کند.
او میگوید که ارتش آزادیبخش خلق-دریایی حاملهای خود را بهعنوان مراکز فرماندهی شناور در هر درگیری احتمالی، مانند تهاجم یا محاصره تایوان، تصور میکند.
وی همچنین پیشنهاد میکند که آمریکا باید خود را با دوره جدیدی از آبهای منطقهای و کشتیهای جنگی چینی مستقر در نیمکره غربی سازگار کند.
طبق گزارشها، چین بهدنبال دسترسی به پایگاه در نیمکره غربی است تا با استفاده از تهدید حمله مستقیم به سرزمین اصلی آمریکا، بازدارندگی این کشور در درگیری تایوان را به چالش بکشد.
با دسترسی به پایگاه در کوبا، چین میتواند عملیات ویژهای را انجام دهد، ارتش آمریکا را مختل کند و به سرزمین اصلی آمریکا حمله کند و زنجیرههای تأمین دفاعی کلیدی را از بین ببرد.
علاوه بر این، چین میتواند موشکهای دوربرد را در کوبا مستقر کند تا به پایگاههای نیروی دریایی آمریکا در فلوریدا ضربه بزند، حرکت کشتیها را مسدود و هواپیماها را بر فراز جنوب شرقی آمریکا سرنگون کند.
هند نگران است که چین از نفوذ اقتصادی خود برای دسترسی به پایگاه در گوادر در پاکستان و هامبانتوتا در سریلانکا استفاده کند، پایگاه نظامی تنها خارج از کشور خود در جیبوتی را تقویت کند، سلطه هند در اقیانوس هند را به چالش بکشد و ترس از محاصره را افزایش دهد.
تأسیسات چین به دلیل عدم حمایت متقابل سایر تأسیسات نظامی در اقیانوس هند منزوی و محدود است.
با این حال، تأسیسات تجاری چین در گوادار و هامبانتوتا برای عملیات دریایی بسیار مهم شده است.
گزارش موسسه مطالعات دریایی چین در سال 2020 نشان میدهد که گوادر به دلیل موقعیت جغرافیایی، اهمیت نظامی و اپراتور بندر چینی میتواند بهعنوان یک مکان استراحت طولانیمدت و تکمیل مجدد برای ارتش آزادیبخش خلق-دریایی باشد.
به همین ترتیب، ساوت چاینا مورنینگ پست [SCMP] در ماه جولای سال 2023 گزارش داد که هامبانتوتا به احتمال زیاد پایگاه نظامی بعدی چین در اقیانوس هند خواهد بود و اشاره کرد که چین کنترل مستقیم تأسیسات را در اختیار دارد و بزرگترین سرمایهگذاری بندر خود را نشان میدهد.
از نظر نظامی، گوادر و هامبانتوتا میتوانند از حضور پایدارتر نیروی دریایی چین در اقیانوس هند حمایت کنند که در نهایت میتواند بازدارندگی هستهای مبتنی بر دریا هند را تهدید کند.
زیردریاییهای موشک بالستیک هستهای هند که از یک پایگاه زیردریایی عظیم در رامبیلی عملیات میکنند، در خلیج بنگال با منطقهای که توسط داراییهای سطحی مانند ناوهای هواپیمابر و ناوشکن محافظت میشود، گشتزنی میکنند. چنین استراتژی به هند این امکان را میدهد که موشکهای بالستیک پرتابکننده زیردریایی با کلاهک هستهای [SLBM] را بدون شناسایی به پاکستان و چین پرتاب کند.