بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست در یادداشت خود بهقلم «مک دونالد» «فاریول» نوشت:جنگ روسیه و اوکراین و مناقشه غزه و اسرائیل جرقه تجدید منافع استراتژیک «جنوب جهانی» و «شمال جهانی» را برانگیخته است.
در آمریکای لاتین و دریای کارائیب، لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیسجمهور برزیل، گوستاوو پترو از کلمبیا و میا موتلی، نخستوزیر باربادوس، نمایندگان برجسته جنوب جهانی هستند.
اگرچه جنوب جهانی فاقد یک بدنه سازمانی منسجم است، اما در حال خزیدن در سیاستهای خارجی آمریکای لاتین و کارائیب است.
این اصطلاح هم مفید و هم بحثبرانگیز است، بهطوریکه سفیر سابق شیلی در چین آن را بهعنوان یک «همسطح مجدد جهانی بالقوه مهم» در میان کشورهایی توصیف میکند که عمدتاً در انتهای امپریالیسم و حکومت استعماری قرار داشتند.
جنوب جهانی باید با گروه بریکس پلاس که شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است، تعامل پیدا کند.
تلاش لولا برای تبدیل آمریکای لاتین و کارائیب به بخش اصلی جنوب جهانی با چالشهایی در داخل کشور مواجه است؛
اقتصاد بیجون و چشمانداز سیاسی قطبیشده، از جمله این چالشها هستند.
از نظر منطقهای، آرمانهای جنوب جهانی لولا، توسط همسایگان مشکلسازی (مانند حکومت مادورو در ونزوئلا و جامعه محافظهکار قانون و نظم تندرو به رهبری آرژانتین و السالوادور) کنار زده میشوند. جنگ روسیه و اوکراین و منافع فعال روسیه و آمریکا در منطقه نیز چالشهایی را ایجاد میکند.
مناقشه غزه مشکلسازتر است، آرژانتین طرفدار اسرائیل و برزیل از ابتکار آفریقای جنوبی در دادگاه بینالمللی دادگستری حمایت میکند.
برزیل سفیر خود از اسرائیل را فراخواند و روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل قطع کرد، درحالیکه پترو رئیسجمهور کلمبیا روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل قطع کرد و صادرات زغالسنگ را تا پایان «نسلکشی» در غزه به حالت تعلیق درآورد.
واکنشهای سیاست آمریکا به این تحولات ناشی از تأثیر فوری «جنگ سرد جدید» است که توسط دولت اقتصادی پکن لنگر انداخته است.
میدان رهبری جنوب جهانی چین بر تجربه ناپسند خود در دست امپریالیستهای غربی تأکید میکند و ادعا میکند که کشوری درحالتوسعه است که با بسیاری از چالشهای مشابه با کشورهای کوچک و پسااستعماری آمریکای لاتین دستوپنجه نرم میکند.
چین تعامل خود با کشورهای منطقه را بهعنوان یک گزینه دو سر سود برای کشورهای مضطر به نمایش میگذارد و استدلال میکند که آمریکا یک قدرت روبهزوال است.
در آمریکای لاتین، نارضایتی ناشی از شیوههای تجاری غارتگرانه چینی، تلاش چین برای رهبری جنوب جهان با چالشهایی مواجه است.
در سال 2024، برزیل، شیلی و مکزیک برای حمایت از شرکتهای داخلی، تعرفههای فولاد چینی را افزایش دادند.
تغییرات اقلیمی حوزه دیگری است که جنبش جنوب جهانی را مورد حمایت قرار میدهد و کشورهای حوزه کارائیب بهعنوان رهبران در رسیدگی به آن ظاهر میشوند.
سیاستگذاران آمریکا باید شکافهای داخلی را با منافع ملی در خارج از کشور تطبیق دهند، زیرا درگیریهای مداوم، رقابت ژئوپلیتیکی و تنشهای ژئوپلیتیکی نظم شکننده پس از جنگ جهانی دوم به رهبری آمریکا را تهدید میکند.
برای پیروزشدن، آمریکا و سایر کشورهای شمال جهان باید جنوب جهان را متقاعد کنند که لیبرالیسم سودمندتر از سیستمهای استبدادی است.