بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست در مطلب تازه خود بهقلم «آبیناف پاندیا» نوشت: پس از سوگند بهعنوان نخستوزیر هند برای سومین دوره، اولین سفر خارجی مودی به روسیه بود.
این مسئله برای ناظران کارکشته غیرمنتظره نبود. با این حال، این دیدار با نگرانی جدی، کنجکاوی و خوشبینی در بخشهای ژئوپلیتیک در سراسر جهان مشاهده شد.
جدای از موضوعات معمول دوجانبه انرژی، اتصال، سیستم پرداخت تجاری، بهداشت و همکاری دفاعی، این بار، دیدار مودی احتمالاً بر یک عامل بسیار حساس در بحثها، یعنی چین متمرکز خواهد شد.
تقویت روابط پکن با مسکو، مشارکت راهبردی آن با آذربایجان و گسترش نفوذ آن در هر دو سازمان همکاری شانگهای و بریکس در واقع به دلیل اصطکاک هند با چین، نگرانیهایی را برای هند به همراه دارد.
پس از درگیری مرزی سال 2020، روابط بین دهلی و پکن بدتر شد و مرحله فعلی همچنان پرتنش است؛
اما هند در این مرحله ترجیح میدهد مسائل مرزی را از طریق مذاکره و دیپلماسی حل کند. در مقالههای قبلیام برای «نشنال اینترست»، در مورد محاسن و معایب همسویی با غرب برای پرداختن به چالش چین صحبت کردم. پنجره دیگری که هند میتواند کشف کند، باز کردن یک مسیر گفتوگوی کانال پشتی به پکن از طریق مسکو است.
در یک نگاه گذرا، با توجه به ظهور روسیه و چین بهعنوان شرکای استراتژیک، بهویژه در طول جنگ اوکراین، این گزینه در بهترین حالت نامشخص به نظر میرسد.
با تهاجم روسیه، تقسیمبندی در نظم جهانی آشکار است. روسیه چارهای جز ورود به چین ندارد.
به دلیل تحریمهای غرب، آنها برای درآمدهای انرژی به چین وابسته هستند.
علاوه بر این، چین همچنین متحد کلیدی آن در برابر غرب و ستون مهمی در دیدگاه آنها از نظم جهانی چندقطبی است که چالشی برای نظم جهانی غرب به رهبری آمریکا است.
از این رو، بعید است که در صورت وقوع جنگ بین این دو، بتوانند از هند در برابر چین حمایت کنند.
اگر این موضوع در پسزمینه تقویت روابط هند با جهان غرب بهویژه پس از سال 2014 در نظر گرفته شود، با وجود مشارکت تاریخی، ویژه و ممتاز بین دهلی و مسکو، ایستادن در کنار هند برای روسیه دشوارتر میشود.
با این حال، تجزیهوتحلیل دقیقتر نشان میدهد که کانال مسکو حتی در زمینه یک درگیری احتمالی چین و هند ارزش کاوش را دارد.
هند امروزی هند سال 1962 نیست. وضعیت آنچنان ضعیف نیست که چین بتواند بهطور یکجانبه شرایط خود را دیکته کند.
استقلال استراتژیک دهلینو، موقعیت جغرافیایی، قدرت تکنولوژیک، ارتش قوی و اقتصاد بهسرعت در حال رشد دهلینو، آن را به بازیگری قویتر و معتبرتر از گذشته تبدیل کرده است.
قدرتهای متخاصم، چه روسیه و غرب، چه ایران و اسرائیل و چه کشورهای «جنوب جهانی» دائماً آن را جلب میکنند.
هند موقعیت منحصربهفردی در سیاست جهانی دارد و این امکان را به آن میدهد تا از موضع قدرت، چین را در مذاکرات سخت شرکت دهد.
در این زمینه است که مسکو میتواند نقش مهمی ایفا کند.
قبل از کاوش در کانال مسکو، باید درک کرد که مسکو سهم عمدهای در اجتناب از درگیری چین و هند دارد.
اولاً، دوستی هند و روسیه تاریخی و تمدنی است. این امر مبتنی بر اعتماد است و 75 سال اخیر آشفتگی را پشت سر گذاشته است. روسیه یک شریک قابلاعتماد در درک عمومی و در بین امنیت ملی و محافل دیپلماتیک است.
در سال 2019، پس از لغو ماده 370، زمانی که روسیه از تصمیم هند حمایت کرد، مودی گفت که هر دو کشور اعتقادی به دخالت در مسائل داخلی یکدیگر ندارند.
اخیراً در میان هند و آمریکا در تنش بر سر خرید نفت از روسیه توسط هند، اس. جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، از تصمیم هند دفاع کرد و اظهار داشت: روسیه هرگز به منافع هند لطمه نزده است.
ما رابطهای پایدار و همیشه بسیار دوستانه با روسیه داشتهایم و رابطه امروز ما با روسیه بر اساس این تجربه است.
علاوه بر این، در پی حملات اخیر داعش خراسان در روسیه، روابط روسیه و هند در جبهه مبارزه با تروریسم فضایی برای رشد دارد. بدون شک مسکو برای این دوستی ارزش قائل است.
با این حال، اگر چین به هند حمله کند و یک جنگ نهچندان بزرگ رخ دهد، پوتین نمیتواند از هند در برابر چین حمایت کند.
بدون شک، چین فرصتهای سرمایهگذاری عظیمی را برای اروپا به ارمغان میآورد.
با این حال، گسلها و گسستهای اساسی در رابطه با موضوع اوکراین، تخلیه کالاهای چینی، عملیات اطلاعاتی چین و غیره وجود دارد که هند باید از آنها به نفع خود استفاده کند.
در آسیای جنوبی و شرق آسیا، ژاپن میتواند حیاتیترین حلقه برای مقابله با چین باشد. در عین حال، هند باید حضور حیاتی در امور غربآسیا، آفریقا و جنوب جهانی داشته باشد و به تقویت تعامل تمدنی و ژئواستراتژیک خود با مسکو ادامه دهد.
به تلههای بدهی چین و پروژههای بریکس در چندین کشور در حال توسعه جنوب جهانی با تردید و هشدار نگریسته میشود که به نوبه خود فضای استراتژیک هند را گسترش میدهد، مشروط بر اینکه دهلینو بتواند از آن سرمایهگذاری کند.