بهگزارش مرکز مطالعات سورین، موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) در یادداشت خود بهقلم «دنی سیترینوویچ» نوشت: حسن نصرالله در سخنرانی دیروز خود فاش کرد که اعضای محور ایران در پی ترور فؤاد شکر و اسماعیل هنیه تصمیم به واکنشهای جداگانه گرفتهاند.
بااینحال، اظهارات عباس عراقچی وزیر امور خارجه جدید ایران در خصوص واکنش آتی ایران حاکی از آن است که ایران همچنان قصد دارد به ترور هنیه پاسخ دهد و تنها منتظر «زمان و مکان مناسب» است.
مهم است که تصمیم ایران برای نپیوستن به واکنش حزبالله را دستکم نگیریم.
یک واکنش متحد به طور قابلتوجهی احتمال آسیب رساندن به اسرائیل را افزایش داده و معادله بین اسرائیل و ایران و حزبالله را «متعادل» میکند.
بااینحال، به نظر میرسد تصمیم ایران ناشی از ترس کشور از عواقب چنین واکنشی است.
تهران از زمان ترور هنیه تحت فشار شدیدی از جمله حضور نظامی بیسابقه آمریکا در منطقه، پیامهای عمومی مقامات ارشد آمریکایی از جمله بایدن در مورد عزم آمریکا برای دفاع از اسرائیل و همچنین گزارشهایی از درگیریهای داخلی در تهران در رابطه با این موضوع بوده است.
این چالشها تصمیمگیری در این زمینه را برای تهران دشوار میکند.
ترس در ایران از معرفیشدن بهعنوان حزبی که مسئول ازبینبردن هرگونه فرصت آتشبس برای حفظ حضور حماس در نوار غزه است، نهتنها بر تأخیر در پاسخ، بلکه بر تصمیم برای نپیوستن به حزبالله در تلافی آن تأثیر گذاشت.
هنوز مشخص نیست که تصمیم ایران چه تأثیری بر پویایی محور مقاومت دارد و اینکه مشخص نیست سایر اعضای محور به رهبری حزبالله چگونه تعهد خود را برای پاسخ انفرادی به ترور هنیه ارزیابی خواهند کرد.
پیداست که ایران ملاحظاتی جداگانه دارد و ترور هنیه معادل فؤاد شکر نیست.
بااینحال، این تصمیم با گزارشهایی مبنی بر تنشها بین ایران و حزبالله در پی عدم تمایل حزبالله برای پیوستن به واکنش ایران به ترور یک از فرماندهان سپاه در دمشق همسو است و این اختلافات به طور بالقوه میتواند به وحدت درون محور آسیب برساند.
درهرصورت، از اظهارات عمومی به نظر میرسد که ایران متعهد به پاسخگویی به ترور هنیه است، اما بااینحال، تداوم حضور نظامی آمریکا در منطقه، مدتی از ترور گذشته است و تصمیم برای پاسخگویی مستقل بهجای حزبالله نشان میدهد که ایران به دنبال راهی برای حل این حادثه بدون تشدید اوضاع در منطقه است.
در نهایت، هنوز احتمال زیادی وجود دارد که ایران به ترور هنیه پاسخ دهد.
تعهد علنی رهبران آن، از جمله رهبر ایران، تهران را به موقعیتی رسانده است که نمیتواند بهراحتی از آن عقبنشینی کند.
این واقعیت، همراه با تمایل حوثیها برای انتقام گرفتن از بمبگذاری در بندر حدیده، نشان میدهد که خطر یک کمپین منطقهای حتی پس از پاسخ حزبالله به ترور شکر همچنان پابرجاست.
بااینحال، به نظر میرسد که تهران در مورد چگونگی واکنش به ترور هنیه بدون درگیرشدن در یک درگیری منطقهای گستردهتر، متحیر است.
بسیار مهم است که به یاد داشته باشیم که هرگونه واکنشی از سوی تهران، حتی اگر محدود، علیه اسرائیل باشد، خطر تشدید درگیری گستردهتر را به همراه دارد.