بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه اکنومیست در مطلبی بهقلم «کارل بیلت» عنوان کرد: اصطلاح «سه نسل در تنباکو» در چین به یک اختصار رایج تبدیل شده است.
در رسانههای اجتماعی، این امر به معنای نخبگان ممتازی است که اعضای آن مشاغل موردعلاقه (مانند نقشهای مدیریتی در انحصار دخانیات دولتی) را به تیپهای خودشان واگذار میکنند و مردم عادی را کنار میگذارند.
در اوایل سال جاری یک میکروبلاگر با بیش از 850 هزار فالوور از این میم (ایده یا رفتار یا روشی است که از طریق فرهنگ از فردی به فرد دیگر منتشر میشود) استفاده کرد.
او نوشت «نتیجه این سیستم ارثی یک دایره بسته قدرت است که فرصت قیام افراد ضعیف را کاملاً قطع میکند!». صدها نفر موافقت خود را اعلام کردند.
یکی پاسخ داد: طبقه حاکم در حال تقویت است. یکی دیگر با عصبانیت گفت: «بچههای نخبه موفق میشوند و فرزندان فقرا فقیر میمانند.»
در دهه 1990، وقتی مردم آزاد شدند تا از روستاها به شهرها نقل مکان کنند و انتخاب کنند که چه کاری انجام دهند، تحرک اجتماعی افزایش یافت.
با سختکوشی و هوش بومی، تبدیل شدن از کشاورز به کارخانهدار میتواند در عرض چند سال تکمیل شود؛ اما همانطور که میم نشان میدهد، خوشبینی در حال کمرنگ شدن است. اقتصاد در حال تزلزل است.
فرصتهای شغلی خوب در حال از بین رفتن است.
بسیاری از چینیها اکنون از رکود اجتماعی صحبت میکنند.
در میان افراد کم برخوردار، نارضایتی نسبت به نخبگانی که خودهمتاسازی میکنند، افزایش مییابد. دشمنی طبقاتی در حال گسترش است.
برای مقابله با این مشکل، حزب در سال 2019 اولین سند سیاستی خود را در مورد تحرک اجتماعی منتشر کرد. طبق معمول، هنگام بحث در مورد چین، کلمه «کلاس» ذکر نشده است.
این ایده که ممکن است افراد جدید در حال شکلگیری باشند برای ایدئولوگهای حزب ناخوشایند است؛
اما گفت که از بین بردن موانع تحرک «یک پشتیبان قدرتمند برای توسعه پایدار و سالم اقتصاد» خواهد بود و برخی از موانع اصلی را به درستی شناسایی کرد.
طبقه متوسط چین بهسرعت گسترش یافته است، بدین معنی که در دهه 1990 تقریباً به حدود 400 میلیون نفر در حال حاضر بر اساس محاسبه رسمی؛
اما در این طبقه جدید، رنجشها نیز به وجود میآید. رقابت برای پیشرفت شدید است. والدین پول زیادی خرج میکنند تا به فرزندان خود کمک کنند تا حد امکان تحصیلات بهتری داشته باشند.
در سال 2021، دولت سعی کرد با ممنوع کردن اکثر خدمات آموزشی انتفاعی برای دانشآموزان مدارس، شرایط را یکسان کند؛
اما این مزیت بزرگتری به ثروتمندان داد: آنها میتوانستند هزینههای بسیار بالایی را که معلمان برای کارهای غیرقانونی خود دریافت میکردند، بپردازند.
بسیاری از محققان چینی پیشنهاد میکنند که خدمات عمومی بهبود یابد تا خطر فقیرتر شدن فقرا، نسل به نسل، به دلیل هزینههای مراقبتهای بهداشتی، مستمریهای ناکافی، مزایای ناچیز بیکاری و قیمت پنهان مدرسه خوب، کاهش یابد؛
اما برای دولت سخت است که ولخرجی کند. شی جین پینگ در سال 2021 هشدار داد: «برای ترویج رفاه مشترک، ما نباید رویکرد رفاهطلبی را اتخاذ کنیم.»
او گفت که این رویکرد از «افراد تنبل» حمایت میکند. اجرای سیاستهای «دولت رفاه» فراتر از ظرفیت، ناپایدار است و ناگزیر منجر به مشکلات جدی اقتصادی و سیاسی میشود!