بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کوئینسی در یادداشت تازه خود بهقلم «جیم لوب» نوشت: هیچ مدرکی دال بر مخالفت گسترده با نظام ایران وجود ندارد و این امر در تناقض با ادعاهای تندروها در واشنگتن است که میگویند تحریمها باعث قیام ایرانیها علیه رژیم میشود.
بنابر نظرسنجی اخیر «ایرانپل» و «مرکز مطالعات بینالملل و امنیتی دانشگاه مریلند»، مردم ایران به نحو فزایندهای از دولت آمریکا به ریاست جمهوری جو بایدن و تاکید آمریکا بر بازگشت به روابط سیاسی و اقتصادیاش در شرق دلسرد شدهاند.
این نظرسنجی از 30 آگوست تا 9 سپتامبر و از طریق تماس تلفنی و اینترنت انجام شد و آخرین از 10 نظرسنجی بود که ایرانپل و مرکز مطالعات بینالملل و امنیتی دانشگاه مریلند از 2014 به این سو انجام دادهاند.
این نظرسنجی نشان دهنده کاهش حمایت مردمی از توافق هستهای 2015 به نام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است و این که شک و تردید گستردهای نسبت به اعتماد به آمریکا برای پایبندی به تعهداتش وجود دارد.
کمتر از نصف 1001 پاسخ دهندگان گفتند که برجام را «قویا» یا «تا اندازهای» تایید میکنند و این میزان در 2016 نزدیک به 75 درصد بود.
در عین حال، 27 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که آنها «قویا مخالف» برجام هستند. نزدیک به دو سوم از پاسخ دهندگان گفتند که حتی اگر آمریکا موافق پیوستن مجدد به این توافق باشد، اما باز واشنگتن «تا اندازهای به تعهداتش در برجام عمل خواهد کرد یا خیلی بعید است که عمل کند».
رییس جمهور سابق آمریکا دونالد ترامپ در 2017 از این توافق خارج شد. تنها یک سوم معتقد بودند که واشنگتن «تا اندازهای یا خیلی محتمل است پایبند باشد».
در حالی که 27 درصد از پاسخ دهندگان میگفتند که هم ایران و هم آمریکا باید در مذاکرات برای بازگشت به برجام انعطافپذیر باشند، 52 درصد میگفتند که ایران باید به شدت بر مطالباتش تاکید کند و با تکیه بر متحدان اروپایی آمریکا، واشنگتن را ترغیب به پذیرفتن آنها کند و 16 درصد مابقی نیز میگفتند که تهران حتی نباید تلاشی برای بازگشت به این توافق کند.
این نظرسنجی تنها چند هفته بعد از روی کار آمدن ابراهیم رئیسی انجام شد و حمایت بیسابقهای از رییس جمهور جدید را نشان میداد. 75 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که آنها «تا اندازهای» (33 درصد) یا «خیلی» (45 درصد) نظر مطلوب نسبت به رئیسی دارند. این آمار افزایش 50 درصدی از محبوبیت رئیسی را نسبت به مه 2017 نشان میدهد. او در آن زمان از رییس جمهور سابق حسن روحانی شکست خورد.
روحانی طی چهار سال گذشته و توسط رسانههای غربی به عنوان فردی «میانهرو» و «اصلاحطلب» در مقابل مواضع تندروتر رئیسی توصیف میشد اما محبوبیتش در این نظرسنجی فقط 20 درصد بود.
در عین حال، نزدیک به 60 درصد از پاسخ دهندگان گفتند که نظر مطلوبی نسبت به وزیر خارجه روحانی، محمد جواد ظریف، دارند. ظریف کسی است که از سوی ایران در مورد برجام مذاکره میکرد و به عنوان کسی دیده میشود که سعی داشت سیاست خارجی ایران را به سمت غرب بکشاند.
در این نظرسنجی پرسیده شد که آیا ایران باید بیشتر بر روابط دیپلماتیک و تجاریاش با کشورهای اروپایی نظیر آلمان، فرانسه و بریتانیا تمرکز کند یا این که تلاش به تقویت روابط دیپلماتیک و تجاری با کشورهای آسیایی نظیر روسیه، چین و هند داشته باشد یا این که روابطش با دو طرف مساوی باشد.
یک اکثریت 54 درصدی کشورهای آسیایی را نام بردند و این افزایش شش درصدی را نسبت به دو سال قبل نشان میدهد.
هفتاد و پنج درصد از پاسخ دهندگان گفتند که آنها یا نظر «خیلی» مطلوب یا «تا اندازهای» مطلوب نسبت به چین دارند.
این پرسش برای نخستین بار در نظرسنجی 2014 مطرح شد و دومین باری است که سطح بالاتری را نشان میدهد. این نتیجه پیشرفت قابل توجهی را مخصوصا نسبت به نتایج سال قبل نشان میدهد که نظر مطلوب نسبت به چین تا 40 درصد کاهش داشت.
ظاهرا آن کاهش نتیجه قصور رهبری چین برای مهار سریع همهگیری کووید-19 بود که باعث گسترش سریع ویروس در ایران و نتایج مصیبتبار آن شد.