اوکراینی‌ها دو عملیات تهاجمی بزرگ داشتند. سپتامبر 2022 وارد شهر خارکی‌یف و شهر بزرگ ایزیوم شدند. در مورد ایزیوم این قضیه وجود داشت که روس‌ها با اینکه حجم بسیار بالایی از انبار تسلیحات در آنجا داشتند اما خیلی زودتر از باور همه آنجا را ترک کردند. آنها باور داشتند که اوکراینی‌ها به خرسون حمله می‌کنند اما غافلگیر شدند. در اینجا نقش فرماندهان و استراتژیست‌های آمریکایی و به‌خصوص انگلیسی پررنگ است. در واقع، در جنگ اوکراین، پشت میدان نبرد در دست آمریکاست و میدان نبرد در دست انگلیس. حال، این فرماندهی چه در بحث دفاع کی‌یف و چه در بحث مناطقی که پس گرفتند بوده است. اوکراینی‌ها از استراتژی دفاع متخلخل استفاده کردند.
استراتژی دفاع متخلخل، استراتژی انگلیسی‌هاست که در نبرد علیه ورماخت ارتش هیتلر استفاده کردند. برآورد آنها این بود که در صورت شکست در نبرد هوایی و دریایی (که البته شکست نخوردند)، چطور بتوانند با تکیه بر این استراتژی در داخل خاک خودشان دفاع کنند. انگلیسی‌ها یک مانور فریب بسیار حرفه‌ای اجرا کردند. همه بر این باور بودند که قرار است در خرسون عملیات صورت بگیرد، اما آنها از شهر خارکی‌یف به سمت ایزیوم رفتند و تا حاشیه رودخانه اوسکیل پیشروی کردند و بعد از آن هم چون خطوط دفاعی روس‌ها به شکل بدی از هم پاشیده بود، آنها از رودخانه عبور کردند و به شهر لیمان و مرز استان لوهانسک رسیدند.
اگر روس‌ها 500 عراده تانک با دفاع فعال همراه خود می‌بردند، کی‌یف را تسخیر می‌کردند. خرسون در آنسوی رودخانه دنیپر واقع است. یعنی تنها نقطه‌ای که سمت غرب این رودخانه در دست روس‌ها بود. این منطقه قابل‌دفاع نبود چرا که یک سرپل محسوب می‌شود. روس‌ها این سرپل را گسترش ندادند. به‌عبارتی به این معناست که پس از اینکه از رودخانه عبور می‌کنند، سرپل اولیه را تصرف می‌کنند. روس‌ها نتوانستند نیکلائف را تصرف کنند و اشتباهشان این بود که آنقدر در نیکلائف ماندند و عقب‌نشینی نکردند که تلفات بی‌شماری را از دست دادند. سان تزو معتقد بود که اگر پشت سر نیروها رودخانه واقع است، یا باید به سمت جلو بروند و یا به این سوی رودخانه بیایند. او همچنین می‌گوید اگر پشت دشمن‌ات رودخانه واقع است، راه را بر او نبند و اجازه بده که عقب‌نشینی کند. چرا که اگر آنجا بماند، نمی‌ترسد و تا آخر سرباز مقابله می‌کند. روس‌ها مجموعا بیش از 100 هزار کشته و زخمی در همه نقاط اوکراین از خود به‌جای گذاشته‌اند. نهایتا ژنرال سوروویکین توانست پوتین را متقاعد کند که از نیکلائف عقب‌نشینی کنند.
لشکرهای هوابرد روسیه بسیار قدرتمند هستند. آنها فرودگاه هوستومل را گرفتند اما به خاطر عملکرد ضعیف نیروهای هوایی خود که نتوانستند دفاع نیروی هوایی اوکراین را سرکوب کنند، موفق به ادامه کار نشدند. در نتیجه تلاش کردند که از راه بلاروس وارد کی‌یف شوند. علت عدم موفقیت نیروهای هوایی روسیه هم جنگ الکترونیک آمریکا بود. نیروی دریایی روسیه هم فقط توانست در دریای سیاه مانور بدهد.
روس‌ها از سه محور شمال و شرق و جنوب وارد اوکراین شدند. آنها موفق به سرنگونی حکومت زلنسکی نشدند. شهرهای صنعتی مثل خارکی‌یف را هم نتوانستند تصرف کنند. آنها تصمیم گرفتند سواحل و بنادری که در تصرف داشتند را حفظ کنند تا به این طریق اوکراینی‌ها مجبور به مذاکره شوند و تضمین‌های مورد نیاز روسیه را به آن بدهند. اوکراینی‌ها نپذیرفتند و تصمیم به جنگیدن برای بازپس‌گیری آن مناطق گرفتند. بنابراین نیاز به توان تهاجمی داشتند. اینجا بود که استراتژی غربی‌ها تغییر پیدا کرد و تسلیحات سنگین به اوکراین دادند و پدافند این کشور را تقویت کردند. مدتی بعد هم برخی شهرها را آزاد کردند. الان هم روی زمین، روس‌ها شانسی برای حفظ مناطق تحت کنترل (به‌غیر از لوهانسک، دونتسک و کریمه) ندارند. اوکراینی‌ها هم چون از حیث تسلیحات و پول تامین می‌شوند، هیچ عجله‌ای ندارند و می‌جنگند.
غرب پیش از جنگ اوکراین سامانه دفاعی به این کشور نداد. فقط جاولین بود چون ترامپ معتقد بود نباید با روسیه درافتاد. اروپا نیز از حمله روسیه به اوکراین و سپس به کشورهای بالتیک ترس داشت. اما حالا که از عدم شکست اوکراین مطمئن هستند، از نظر تسلیحاتی این کشور را تامین می‌کنند. اروپا سعی دارد تا از نظر نظامی حمایت کامل از اوکراین داشته باشد تا این پیام را به روس‌ها بدهد که نمی‌توان اوکراین را تسخیر کرد. واقعیت این است که آمریکا این جنگ را به اوکراین و اروپا تحمیل و آنها را نسبت بخود وابسته کرد. اروپایی‌ها گاز و نفت را با کمترین قیمت از روسیه می‌خریدند که حالا دیگر خبری از آن نیست. اکنون نیز بهترین گزینه برای آمریکا این است که روسیه هر روز فلج‌تر و اروپا از نظر امنیتی به آمریکا نیازمندتر شود.
در حال حاضر، برنامه غرب و اوکراین این است که عملیات تهاجمی علیه مسکو صورت بگیرد. باید دید که اگر این اتفاق رخ بدهد، آیا روسیه دست به پاسخگویی از طریق حمله هسته‌ای خواهد زد؟
تسلیحات ارائه‌شده به اوکراین تا این لحظه
غربی‌ها آموزش استفاده از هر کدام از تجهیزات و تسلیحات را ماه‌ها قبل از جنگ به اوکراینی‌ها شروع کرده بودند. واحدهای نظامی اوکراین فرسوده هستند و واحدهای عملیات ویژه آن هستند که توسط S.A.S و S.B.S انگلیس آموزش داده می‌شوند و قوی هستند.
* غربی‌ها 450 عراده تانک به اوکراین بخشیدند و روس‌ها هم 550 عراده تسلیم اوکراین کردند.
*بیش از 1000 دستگاه خودروهای سبک زرهی مثل هاموی و هامر انگلیسی و آمریکایی به اوکراین داده شده است.
*غرب در بخش زرهی حدود 400 دستگاه T72M از لهستان و جمهوری چک به اوکراین کمک کرد و قول داد که به سطح M4 ارتقا بدهد که به سطح T90 روسیه برسد.
*1200 دستگاه نفربر از سوی آمریکا، انگلیس و استرالیا به اوکراین داده شده است.
*8 دستگاه خودروهای ضد کمین و ضد مین (MRAP) از طرف آمریکا، انگلیس و ترکیه به اوکراین داده شده است.
*بیش از 1200 دستگاه خودروی سبک زرهی
*300 دستگاه توپ کششی و خودکششی تحویل داده شده است. 152 دستگاه از آن، هوویتزرهای M777 آمریکایی هستند. برد این هوویتزر 40 کیلومتر است و مهم‌ترین ویژگی آن است که می‌تواند مهات هدایت ماهواره‌ای اکس کالیبور دارای 4200 گلوله را شلیک کند. این مهمات به این صورت است که یک گلوله (گلوله توپ با کیت هدایت ماهواره‌ای) شلیک می‌شود و یک تانک منهدم می‌شود. پهپاد، ماهواره، و یا هاواکس هدف موردنظر را می‌بیند و با پرتاب گلوله توپ هدف دقیقا زده می‌شود. برنامه آینده توپخانه ارتش آمریکا این است که در آینده برد این هوویتزر را به 120 کیلومتر برساند. گلوله‌های این هوویتزر از بالای تانک که ضعیف‌ترین نقطه آن است، آن را مورد انهدام قرار می‌دهد. برای آتش متقابل ضد توپخانه بسیار مفید است. زمانی که توپخانه شلیک می‌کند، کشور رقیب یکسری رادارهای آتش‌یاب (فایر فایندر) دارد که مختصات حدودی توپخانه دشمن را پیدا می‌کند (در مورد اوکراین در طول یک دقیقه) و به هوویتزر می‌دهد تا گلوله‌اش را شلیک کرده و توپخانه دشمن را خاموش کند. خود آمریکایی‌ها اعلام کردند که احتمال برخورد گلوله‌ها 90 درصد بوده است. تا این لحظه، روسیه توانسته 20 دستگاه از این هوویتزر را منهدم کند.
*200 دستگاه توپخانه خودکششی از سوی شرق اروپا (بلغارستان، جمهوری چک و اسلواکی) تحویل داده شده و قول 180 دستگاه دیگر هم داده شده است. از این 200 دستگاه، 18 دستگاه هوویتزر 155 میلی‌متری کرب لهستانی است که روس‌ها موفق شده‌اند 4 مورد آن را منهدم کنند.
*24 دستگاه هوویتزر زوزانا از سوی اسلواکی. از این 24 دستگاه، یک دستگاه نابود شده است.
*هوویتزر 155 میلی‌متری سزار فرانسوی که بسیار کارآمد است. فقط یک مورد از این هوویتزر آسیب -و نه انهدام- داشته و آن هم توسط پهپاد انتحاری سری لانست-3 روسی بوده است.
*11 دستگاه هوویتزر PZH2000 آلمانی که مدرن‌ترین سلاحی است که به ارتش اوکراین داده شده است. گلوله‌های آن که اسمارت-155 نام دارد با سایر گلوله‌های غربی تفاوت دارد. اسمارت هوا انفجاری و هدایت‌شونده است. به بالای سر هدف می‌رود و در آنجا منفجر می‌شود. یک خرج گود مثل آر پی جی و سلاح‌های دیگر دارد و هدف را با حجم بیشتری تخریب می‌کند. این هوویتزر دارای یک رایانه دیجیتالی برای محاسبه شلیک‌هایش دارد و نهایتا تا 100 عدد توپ را می‌تواند در روز شلیک کند و بیشتر از آن محاسبات را خراب می‌کند. اما اوکراینی‌ها تا 300 شلیک هم پرتاب کردند و سیستم رایانه‌ای آن خراب شد. در نتیجه به لهستان فرستاده و رایانه‌ها تعمیر شدند و دوباره به خاک اوکراین بازگردانده شدند.
*بیش از 30 دستگاه هوویتزر M109 آمریکایی از طرف نروژ، ایتالیا و لتونی به ارتش اوکراین تحویل داده شده که 5 مورد آن منهدم شده است.
*85 دستگاه رادار آتش‌یاب توپخانه AN/MPQ64 آمریکایی به اوکراینی‌ها تحویل شده است.
*13 آتشبار سامانه موشکی M270 انگلیسی به ارتش اوکراین تحویل داده شد.
*38 آتشبار راکت توپخانه‌ای هایمارس آمریکایی در اواخر ژوئن تحویل داده شد. 13 دستگاه هم M270 انگلیسی تحویل داده شد. هایمارس‌ها راکت‌های M31 دارند و هدایتشان ماهواره‌ای و تقریبا بدون خطاست و بردشان حدود 90 کیلومتر است. از زمانی که وارد خاک اوکراین شدند، روزی 60 هزار عدد شلیک شد و روس‌ها بزرگترین برتری توپخانه‌ای خود را از دست دادند. روس‌ها برای اینکه در خاک اوکراین عملیات کنند، متکی به همان انبارهای مهماتی بودند که در آن مناطق بود. اوکراینی‌ها مختصات این انبارها و دپوها را داشتند. هایمارس توانست 140 انبار مهمات توپخانه روس‌ها را منهدم کند. نتیجه این شد که آتش توپخانه اوکراینی‌ها بیشتر از روس‌ها شد. روس‌ها گلوله لیزری کلاس نوپول دارند که 25 کیلومتر و با مدل پیشرفته خرج نهایتا 35 کیلومتر برد دارد و به‌عبارتی گلوله دقیق‌زن ندارند. آنها راکت اسمرچ با برد 90 کیلومتر دارند اما غیر هدایت‌شونده است. در مقابل، هایمارس دارای برد 90 کیلومتر است.
پدافند هوایی
اوکراینی‌ها از زمان شوروی سابق یکسری آتشبار مثل اس-300، تور ام1، بوک ام1داشتند و از طرف غربی‌ها فقط موشک‌های دوش‌پرتاب مثل استینگر، استرالاهای قدیمی، گروم لهستانی در حدود چند هزار تیر به آنها داده شد.
سامانه‌های پدافندی کوتاه‌برد و میان‌برد زمینی
*30 دستگاه سامانه کوتاه‌برد آلمانی گپارد به ارتش اوکراین تحویل داده شد. دو عدد توپ 35 میلی‌متری اورلیکن دارد که توپ‌های هدایت راداری است. تا فاصله 3.5 کیلومتری اثرگذار است و برد رادار آن 16 کیلومتر است.
*6 دستگاه سامانه پدافند کوتاه‌برد استورمر از سوی انگلیس که دارای هدایت لیزری است به ارتش اوکراین تحویل داده شد. موشک‌های استار استریک و مارتلت را حمل می‌کند. 8 موشک روی آن بارگذاری می‌شود. حدودا 7 تا 8 متر برد و مدل دوش‌پرتاب، مدل سه‌پایه پرتاب و مدل شاسی پرتاب دارند. بسیاری از جنگنده‌های سوخو-25 را با موشک این سامانه منهدم کردند.
*4 آتشبار سامانه پدافندی IRIS-T از سوی آلمان وعده داده شده که یکی از آنها در کی‌یف مستقر شده است تا موشک‌های کروز روسی مورد هدف قرار بگیرند. سه پرتابگر دارد.
*8 آتشبار سامانه پدافندی Nasams از سوی آمریکا وعده داده شده که تا به حال 2 مورد تحویل داده شده است. برد آن بسته به مدل موشک بین 25 تا 30 کیلومتر برد دارد. موشک این سامانه آمرام است. آمریکایی‌ها ادعا کرده‌اند که 100 درصد توانسته موشک‌های کروز را منهدم کند.
*1 آتشبار سامانه پدافندی هاوک از سوی اسپانیا در خاک اوکراین مستقر شده و عملیاتی شده است. برد آن نیز 45 کیلومتر است.
*1 آتشبار سامانه پدافندی Aspide از سوی اسپانیا تحویل داده شده که 45 کیلومتر برد دارد.
*2 آتشبار سامانه پدافندی کروتال تحویل داده شده که بردش حدود 16 کیلومتر است.
جنگنده و پهپاد
*18 فروند سوخو-25 از سوی بلغارستان و مقدونیه تحویل داده شد.
*25 تا 30 فروند پهپاد بیرق‌دار از سوی ترکیه (16 فروند قبل از جنگ) تحویل داده شد. 14 مورد آن توسط روس‌ها منهدم شده است.
خسارات وارده به دو کشور (شامل انهدام و غنیمت)
روسیه
مجموعا 8272 دستگاه ادوات نظامی از دست داده است:
1541 عراده تانک (T62-T72-T80-T90)
2993 دستگاه نفربر زرهی
143 دستگاه توپ کششی
295 دستگاه توپ خودکششی
159 دستگاه راکت‌انداز توپخانه‌ای
81 دستگاه سامانه پدافندی (شامل 24 دستگاه بوک ام1 و ام2، 22 دستگاه تور ام1 و ام2، 12 دستگاه پانتسیر و 5 دستگاه اس300)
66 فروند جنگنده (شامل 18 فروند سوخو-34، 2 فروند سوخو-35، 11 فروند سوخو-30)
72 فروند بالگرد (شامل 28 فروند کاموف-52، 11 فروند میل-28)
4 فروند پهپاد رزمی
149 فروند پهپاد شناسایی
اوکراین
مجموعا 2558 دستگاه ادوات نظامی را از دست داد:
435 عراده تانک
803 دستگاه نفربر
79 دستگاه توپ کششی
90 دستگاه توپ خودکششی
32 دستگاه راکت‌انداز
71 دستگاه پدافند (شامل 36 پرتابگر اس-300)
55 فروند جنگنده و هواپیمای ترابری
24 فروند بالگرد
14 فروند پهپاد بیرق‌دار
40 فروند پهپاد شناسایی
23 فروند ناو و قایق گشتی