بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست در مقاله خود بهقلم «تد اسنایدر» نوشت: نشست دو رهبر بزرگ، روسیه و چین، ممکن است لحظهای مهم در ظهور دنیای چندقطبی جدید باشد که آمریکا را به چالش میکشد.
اما در حالی که آمریکا و شرکای اروپاییاش نظارهگر و نگران دیدار پوتین با شی بودند، پوتین مشغول رفتوآمد بین کنفرانسی بود که نمایندگان بیش از چهل کشور آفریقایی در آن شرکت کردند.
نام این کنفرانس نیز «روسیه-آفریقا در جهان چندقطبی» بود، واکنش آفریقاییها به جنگ اوکراین، در این کنفرانس، آمریکا را شگفتزده کرد.
این کنفرانس با حضور پرشورش نشان داد که کشورهای آفریقایی با وجود جنگ، روسیه را رها نمیکنند و موضع غالب این قاره بیطرفی بوده است؛
آمریکا انتظار حمایت قاطع آفریقا و محکومیت شدید روسیه را داشت، در عوض، بیطرفی اکثریت، عدم محکومیت روسیه از سوی بسیاری و مقصر دانستن آمریکا و ناتو توسط چندین عضو آفریقایی بسیار حیرتانگیز بود.
البته از طرف دیگر روسیه همواره همکاری با کشورهای آفریقایی را در اولویت خود قرار داده و خواهد داد، این یک لحن بسیار متفاوت از آنچه آمریکا و اروپا میگویند بود.
نمایندگان بسیاری از کشورهای آفریقایی که در کنفرانس روسیه و آفریقا در جهان چندقطبی شرکت داشتند، در فراخوان این دنیای جدید به پوتین پیوستند.
نمایندگان آفریقای جنوبی و کنگو گفتند که کشورهایشان مانند بنین، بورکینافاسو، گینه، گینه بیسائو، زیمبابوه، مالی و غیره، از جهانی چندقطبی حمایت میکنند.
بسیاری از کشورهای آفریقایی از روابط اقتصادی رو به رشد با روسیه برخوردار هستند.
آنچه که بهویژه قابل توجه است، موضع روسیه برای حمایت از کشورهای آفریقایی بدون دخالت در سیاستهای محلی آنان است، مسئلهای که ماهیت معاملهای کمک غرب ندارد.
رویکرد روسیه بسیار متفاوت از سیاست غرب برای دیکته کردن همسویی ایدئولوژیک یا تعدیلهای ساختاری اقتصادی یا سیاسی است که جنوب جهان را برای خود «خصوصیسازی» کند.
جنگ در اوکراین، کشورهای آفریقایی را مجبور کرده است که نه تنها از تبعیض، بلکه از غفلت نیز شکایت کنند.
یکی از مهمترین مثالهای بارز این غفلت این است؛ چندین کشور آفریقایی برای گندم و کود به روسیه و اوکراین وابسته هستند.
جنگ امنیت غذایی آنها را تهدید کرده است، همانطور که پوتین در کنفرانس مسکو به نمایندگان یادآوری کرد، حدود 45 درصد از کل حجم غلات صادرشده از اوکراین به کشورهای اروپایی است و تنها سه درصد از آن به آفریقا است؛
این در حالی است که اکثر معاملات غلات صادراتی اوکراین، به بهانه تأمین منافع کشورهای آفریقایی است.
روسیه موافقت کرد که غلات را بهصورت رایگان به برخی از کشورهای آفریقایی ارسال کند.
پوتین در این کنفرانس به کشورهای آفریقایی قول داد که در صورت عدم تمدید قراردادهای غلات، روسیه آماده خواهد بود همان مقداری را که طبق قرارداد دریافت میشد، بدون هیچ هزینهای از روسیه به کشورهای آفریقایی که نیاز شدید غلات دارند، عرضه کند.
این بیتوجهی و تبعیض، همراه با کمک و حمایت، مشارکت اقتصادی عاری از دیکتههای ایدئولوژیک، روابط نظامی و تاریخ مستمر استعمار و کودتا، آفریقا را تشویق کرده است که از حمایت تحریمهای تحت رهبری آمریکا و محکومیت روسیه خودداری کنند .
در کمال نگرانی آمریکا و اروپا، واکنش غالب آفریقا به جنگ اوکراین، بیطرفی و تمایل بسیار شدیدی از حمایت جهان چندقطبی بوده است.