بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست در مطلب تازه خود بهقلم «الکساندر سربینوفسکی» نوشت: بهرغم انتظارات زیاد پس از انقلاب مخملی 2018 که نظام «سرژ سرکیسیان» -رئیسجمهور سابق- را سرنگون کرد، چشمانداز دموکراتیک ارمنستان در سالهای اخیر تیره و تار باقی مانده است. دولت فعلی کشور پیوسته به سمت حکومتداری غیردموکراتیک و شاید حتی اقتدارگرایی عقبنشینی میکند.
آزار و شکنجه فعالان سیاسی و روزنامهنگاران که در گزارشهای سالانه تعدادی از سازمانهای غیردولتی متخصص در ارزیابی عملکرد نهادهای دموکراتیک منعکس شده است.
یکی از نگرانیهای ویژه بوده است؛ گزارشهای مربوط به محیط دموکراتیک ارمنستان همچنین شامل نقض حقوق بشر، آزار و اذیت فعالان سیاسی و اعضای جامعه اقلیتهای جنسی (LGBTQ+) و همچنین موارد خشونت خانگی است.
بهعنوان مثال، خانه آزادی در جدیدترین گزارش سالانه خود، ارزیابی خود را از نظر حقوق سیاسی و آزادیهای مدنی در ارمنستان بسیار پایین براورد کرده و این گزارش نشان میدهد که اقدامات گستردهای علیه مخالفان سیاسی، روزنامهنگاران و فعالان حقوق بشر توسط مقامات کشور انجام شده است.
گروه تحلیلی استفاده غیرقانونی از چند نرمافزار توسط ارمنستان را کشف کرد، این نرمافزار برای هدف قرار دادن روزنامهنگاران، مخالفان و فعالان حقوق بشر در کشور مورد استفاده قرار گرفته بود و رسانههای محلی گزارش دادند که دستگاههای الکترونیکی چندین سیاستمدار مخالف ارمنستان هک شده است؛
یکی از رهبران مخالف ارمنستان، «آرتور وانتسیان» زمانی ادعا کرد که نرمافزار جاسوسی پگاسوس در سال 2021 بر روی تلفنهای او نصب شده است؛ بر اساس مطالعهای که توسط متخصصان رسانههای اجتماعی ارمنستان در نوامبر 2022 انجام شد، پگاسوس ممکن است همچنان شخصیتهای اصلی مخالفان و رسانهها را زیر نظر داشته باشد.
آزار و اذیت سیاسی به همینجا ختم نمیشود؛ اعضای اپوزیسیون سیاسی کشور، یعنی اعضای حزب داشناکتسوتیون (فدراسیون انقلابی ارمنی) نیز هدف قرار داده شدند،
«آرتاوازد مارگریان» -رئیس فراکسیون داشنکسوتیون در شورای ریش سفیدان -(شورای شهرداری) آرتاشات به همراه «گراسیم واردانیان» فعال این حزب در دی ماه سال جاری به مدت 72 ساعت بازداشت شدند؛
این بازداشت توسط وکیل مارگریان مورد تمسخر قرار گرفت و او در شبکههای اجتماعی اینچنین پست کرد که توقیف آشکارا به این شکل غیرقانونی است و عاری از هرگونه منطق است، باورتان نمیشود، اما مارگریان فقط به این دلیل که تلفن دارد، چنین اتهاماتی داشت.
برخی از دستگیریها ممکن است به یک تراژدی ختم شود، همانطور که در مورد آرمن گریگوریان اتفاق افتاد، گریگوریان که یکی از شخصیتهای برجسته اپوزیسیون بود، در دادگاه غش کرد و بعداً در تابستان 2022 درگذشت؛ او بهرغم ارتکاب هیچ جرمی و با وجود نگرانی وکیل و خانواده در مورد سلامتی، به مدت دو ماه در بازداشت موقت قرار گرفت و هر روز که میگذشت، سیستم ایمنی بدنش بدتر میشد تا اینکه در نهایت درگذشت.
آنچه که شاید شگفتانگیزترین این ماجرا باشد این است که سیر ارمنستان از دموکراسی نوپا بهسوی افزایش غیرلیبرالیسمی خود چقدر سریع رخ داد.
پس از پیروزی دولت حاکم در انتخابات زودهنگام در تابستان 2021، اوضاع بهسرعت شروع به تغییر کرد، دولت پس از دریافت آنچه پاشینیان پس از جنگ 2020، آن را حکم فولادی مردم خود میخواند، وظیفه خود برای یافتن دشمنان مردم میدانست و فرآیندی که یادآور پاکسازیهای دوران استالین است با سرعت بیشتری از سر گرفت.
نمایندگان جوامع ارمنی دیاسپورا ساکن در کشورهای مختلف جهان یکی از اهداف اولیه در این مبارزه بودند. بهعنوان مثال، مقامات ایروان در جولای 2022، از ورود «مراد پاپازیان» -رئیس یک سازمان ارمنی دیاسپورا در فرانسه- به کشور خودداری کردند، او هرگز مرتکب جرمی نشده است، صرفاً به دلیل دخالت ادعاییاش در تظاهرات ضد پاشینیان پاریس در سال 2021، از ورود به ارمنستان منع شد.
لیست سیاه پاشینیان به پاپازیان ختم نمیشود؛ در فرودگاه زوارتنوتس در 1 آگوست، پرسنل امنیتی ارمنستان به دو هلندی ارمنیالاصل به نامهای «ماسیس آبراهامیان» و «سونه آبراهامیان» نزدیک شدند و به آنها اطلاع دادند که آنها در ارمنستان بهعنوان شخص غیرارمنی تعیین شدهاند.
همچنین مورد قابلتوجه این است که آزادیهای مذهبی با چه سرعتی در کشور کاهش یافته است؛ ک مرکز ایزدی که بهطور آشکارا تبعیض رفتاری را اعلام کرد اوضاعشان روز به روز وخیمتر شد و هیچگونه اقدامی صورت نگرفت،
باوجود انتقاد سازمانهای غیردولتی بینالمللی حقوق بشر از این امر حتی رئیس این مرکز ایزدی نیز به جرم توطئههای ضد دولتی محکوم و در انتظار اجرای حکم است.
به همین ترتیب، وضعیت رو به وخامت آزادی رسانه نیز قابل ذکر است؛ بر اساس گزارش مرکز منابع آزادی رسانه در اروپا، آزادی رسانه در ارمنستان همچنان در میان تهدیدهای خشونتآمیز، استنباطهای سیاسی قوی و شکایتهای گرانقیمت و افترا، محدود است.
یک سازمان غیردولتی مستقر در ارمنستان، کمیته حفاظت از آزادی بیان، پانزده مورد از خشونت فیزیکی خبرنگاران را بین ژانویه تا سپتامبر 2022 ثبت کرد.
بهرغم وعدههای قبلی در جریان انقلاب مخملی ۲۰۱۸ و پس از آن که نیکول پاشینیان و تیمش را به قدرت رساند و حتی انتخابات زودهنگام ۲۰۲۱ که طی آن جامعه جنگزده پس از شکست ویرانگر در درگیری علیه آذربایجان، فرصتی دوباره به دولت فعلی داد؛ جو سیاسی در ارمنستان متأسفانه در جهت منفی تغییر کرده است و به گفته روشنفکران، رهبر این کشور، نفرت را به یک اصل حکومت و دروغ را بهنوعی حکومت تبدیل کرده است.