بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نیویورک تایمز در مطلب تازه خود بهقلم «ملک عبدالرحیم» نوشت: در طول جنگ طولانی سوریه، یک اردوگاه بیابانی دورافتاده برای هزاران آواره در سایه یک پایگاه نظامی آمریکایی، درست دور از دسترس نیروهای دولتی سوریه، رشد کرد.
اردوگاه رکبان، چند مایلی از پایگاه آمریکا در التنف در جنوب شرقی سوریه، تقریباً به دلیل بسته بودن مرزها و سیاست دولت سوریه برای مسدود کردن تقریباً تمام تلاشهای امدادی برای مناطق خارج از کنترل خود، تقریباً از کمکها قطع شد.
این باعث شده است که بسیاری از 8 هزار ساکن آن که در چادرها یا خانههای گلی زندگی میکنند، بدون غذا و مراقبتهای بهداشتی کافی برای زنده ماندن تلاش کنند.
یکی از گروههای کمک سوری-آمریکایی سالها تلاش کرد تا راهی برای کاهش مشکلاتشان بیابد. در روزهای اخیر، این گروه با کمک یک تدارکات نظامی مبهم آمریکا به نام برنامه دنتون، اولین موج از تدارکات ضروری را ارسال کرده است.
این به گروههای کمکرسان آمریکایی اجازه میدهد از فضای موجود در هواپیماهای باری ارتش آمریکا برای انتقال کالاهای بشردوستانه مانند مواد غذایی و تجهیزات پزشکی به کشورهای مورد تأیید استفاده کنند.
«معز مصطفی» -مدیر اجرایی گروه امداد، گروه ویژه اضطراری سوریه- گفت: «دری وجود ندارد که ما سعی نکرده باشیم آن را بزنیم».
وی افزود: «ما با تمام وجود بر سر همه کسانی که در ناکامی در رساندن کمک به این مردمی که در وسط بیابان گیر کرده بودند، همدست بودهایم فریاد میکشیم». ما به وزارت امور خارجه رفتهایم و با سازمان ملل متحد صحبت کردهایم.
رکبان در یک منطقه تحت حفاظت آمریکا در نزدیکی محل تلاقی مرزهای سوریه، اردن و عراق قرار دارد.
این امر باعث میشود که نیروهای وفادار به بشار اسد، رئیسجمهور مستبد سوریه که در ایستهای بازرسی درست خارج از منطقه حفاظتشده مستقر هستند، دور از دسترس باشند.
دولت اسد بسیاری از ساکنان اردوگاه را «تروریست» نامیده است، اصطلاحی که تقریباً برای هرکسی که با نظام او مخالف است استفاده میکند.
ساکنان میگویند چندین سال است که تنها کالاهایی که به دست آنها رسیده از طریق قاچاقچیان بوده است.
خالد العلی، یکی از ساکنان رکبان از سال 2014، گفت: مردم را دیدم که گیاهانی را میخوردند که معمولاً فقط برای تغذیه حیوانات استفاده میشود. ماه گذشته بهخصوص برای آنها سخت بود.
نیروهای مختلفی که در اطراف این گوشه دورافتاده سوریه فعالیت میکنند، از جمله آمریکا، دولت سوریه و حامیان روسی آن، در مورد وضعیت تیره و تار در اردوگاه سرزنش کردهاند.
واشنگتن به دلیل کمکاری برای کمک به ساکنان کمپ که در منطقهای کاملاً تحت کنترل آمریکا زندگی میکنند، مورد انتقاد قرار گرفته است.
سال گذشته، برخی از قانونگذاران آمریکایی نامهای به دولت بایدن ارسال کردند و از دولت خواستند تا به بحران انسانی در رکبان رسیدگی کند.
آمریکا نیز بهنوبه خود دولت اسد را مقصر میداند که به سازمان ملل اجازه نداده است کمکرسانی کند.
سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد در سخنانی در اوایل سال جاری گفت که «شدیداً نگران نیاز شدید به کمک در رکبان است».
بدون موافقت دولت سوریه، هیچ تدارکاتی از سوی سازمان ملل متحد نمیتواند به رکبان برسد، چه از طریق پایتخت تحت کنترل دولت و چه از طریق مرز اردن. آخرین بار سازمان ملل در اواخر سال 2019 موفق به ارسال کمک شده است.
سوریهای آواره برای اولین بار در سال 2014 به این نقطه دورافتاده رسیدند و در منطقهای بین دو برج مستقر شدند که مرز بین سوریه و اردن را مشخص میکند.
چند سال پس از قیام بهار عربی سوریه در سال 2011 بود که به جنگی چندجانبه تبدیل شد که قدرتهای خارجی از جمله روسیه، ایران و آمریکا را به خود جلب کرد.
در سال 2016، ارتش آمریکا، التنف را به یک پایگاه کوچک تبدیل کرد. حفاظت عملی توسط حضور آمریکاییها به رشد جمعیت اردوگاه کمک کرد و در اوج آن، حدود 70 هزار نفر در آنجا زندگی میکردند.
جسی مارکس، یکی از مدافعان ارشد سازمان بینالمللی پناهندگان، گفت که از آن زمان تا حد زیادی به دلیل کمبود کمک، همه آنها بهجز حدود 8 هزار نفر ترک کردهاند.
گروه ویژه اضطراری سوریه سالها صرف طراحی مأموریت امدادی خود کرد. میخواست از برنامه دنتون استفاده کند که بهطور مشترک توسط سازمانهای دولتی آمریکا از جمله وزارت خارجه و وزارت دفاع اداره میشود؛ اما زمانی که دو سال پیش گروه ویژه برای این برنامه درخواست داد، سوریه در لیست کشورهای مورد تأیید قرار نگرفت؛ بنابراین سازمان لابی کرد تا آن را اضافه کند.
فرماندهی مرکزی پنتاگون که بر عملیاتها در غربآسیا و جنوب آسیا نظارت میکند، روز سهشنبه گفت که با کمک به انتقال «کمکهای نجاتغریق» به اردوگاه رکبان، از تلاشهای کمکهای بشردوستانه حمایت کرده است.
ساکنان اردوگاه گفتند که برخی از جنگجویان سوری که آنها در حال آموزش و تجهیز آنها هستند، با خانوادههای خود در رکبان زندگی میکنند.
پنتاگون به سؤالاتی درباره اینکه چرا خود آمریکا به این اردوگاه کمک نکرده است، پاسخی نداد. رابرت فورد، محقق مقیم موسسه خاورمیانه در واشنگتن و سفیر سابق آمریکا در سوریه از سال 2010 تا 2014، گفت که از آنجایی که آمریکا بهطور مؤثر منطقه اطراف کمپ را کنترل میکند، طبق قوانین بینالمللی موظف است بقای ساکنان را تضمین کند.
آقای فورد گفت: استدلالاتی که دولت آمریکا مبنی بر موقتی بودن حضور آمریکا مطرح کرده است، آن را از مسئولیت فوری خود مبرا نمیکند.