بهگزارش مرکز مطالعات راهبردی سورین، اندیشکده گیتاستون در یادداشت تازه خود بهقلم «مجید رفیعزاده» نوشت: یکی از دلایل تحریمهای آمریکا، فشار مالی به یک کشور سرکش، مانند ایران، برای توقف رفتار بیثبات کننده و حرکتش به سمت دستیابی به بمب هستهای است. اما اگر تحریمها آزادانه و بدون هیچ عواقبی نقض شوند، هیچ انگیزهای برای دولت غارتگر و خطرناکی مانند ایران وجود ندارد که فعالیتهای بدخواهانه خود را متوقف کند.
اگرچه تحریمهای آمریکا زمانی که برای اولین بار توسط دولت ترامپ در سال 2018 اعمال شد، تأثیر منفی بر اقتصاد ایران گذاشت، اما با نادیده گرفتن و نقض بسیاری از کشورها این تحریمها بسیار کمتر شده است.
به گفته وزارت خزانهداری آمریکا، افراد و نهادهایی که نه آمریکایی و نه ایرانی هستند، در صورت تجارت با جمهوری اسلامی، تحریم خواهند شد. وزارت خزانهداری به صراحت هشدار داده است که تحریمهای ایران فقط به نهادهای ایرانی یا آمریکایی محدود نمیشود.
مطابق با این دستورالعمل رئیس جمهور، وزارت امور خارجه برخی معافیتهای قانونی صادر شده برای اجرای معافیتهای تحریمی برجام را لغو و معافیتهای تحریمی لازم را برای ارائه یک دوره کوتاه مدت مناسب صادر کرده است، و قصد دارد اقدامات مناسبی را برای حفظ این معافیتها انجام دهد. معافیتها برای بازه زمانی کاهش فشار اقتصادی مربوطه یعنی تا 6 آگوست 2018 یا 4 نوامبر 2018، بسته به فعالیتهای متقابل ایران اعمال میشود. به افراد غیرآمریکایی و غیرایرانی توصیه میشود این بازه زمانی را جدی گرفته و برنامههای خود را تنظیم کنند تا در صورت از سرگیری تحریمها تحت تحریم قرار نگیرند.»
دولت ترامپ کسانی را که تحریمها را نقض و با نهادهای تحریم شده معامله میکردند، بازخواست میکرد. برای مثال، در سال 2018، «منگ وانژو» که اصالتا چینی و مدیر مالی هواوی بود، به درخواست مقامات آمریکایی در کانادا دستگیر شد. با این حال، در دولت بایدن، او برای بازگشت به چین آزاد شد. شرکت ZTE چین به دلیل نقض تحریمهای آمریکا علیه دولت ایران در دوران دولت ترامپ مجرم شناخته شد. دولت ترامپ یک پیام جدی برای آنها ارسال کرد که نقض تحریمها قابل تحمل نخواهد بود. اما از زمان روی کار آمدن دولت بایدن، به نظر میرسد که تقریباً همه آزادانه تحریمهای آمریکا علیه ایران، چین یا هر جای دیگر را نقض میکنند و هیچکس پاسخگو نیست.