به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن پالیسی در تحلیلی به‌قلم «کالین وود» نوشت: تحلیلگران و سیاست‌گذاران غربی مدت‌هاست که امنیت در حوزه پس از شوروی را از دریچه محاسبات سیاسی مسکو می‌نگرند، روندی که از زمان حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه افزایش یافته است. با این حال، تحولات اخیر، محدودیت‌های این چارچوب را نشان می‌دهد.
روسیه ابتدا از طریق نهادهای رسمی مانند سازمان پیمان امنیت جمعی، خود را به‌عنوان یک ضامن امنیت در کشورهای پس از شوروی معرفی می‌کند.
با حمایت سازمان پیمان امنیت جمعی، حدود 2 هزار نیروی حافظ صلح روسی در قره‌باغ کوهستانی، منطقه مورد مناقشه در مرکز درگیری بین ارمنستان و آذربایجان، مستقر هستند.
روسیه یک مأموریت پنج‌ساله برای حفظ ثبات در آنجا دارد. مسکو علاوه بر دخالت رسمی خود در درگیری‌ها، نفوذ خود را از طریق لفاظی نیز ابراز می‌کند.
به‌عنوان مثال، کارشناسان روسی درگیری‌های قبلی در مرز تاجیکستان و قرقیزستان را تشدید در «سرزمین‌های مرزی جنوبی» روسیه توصیف کرده‌اند.
نگاه به روسیه برای مداخله در این درگیری‌ها مشکل‌ساز است: اوراسیا فقط حیاط خلوت روسیه نیست. قدرت‌های دیگر به پویایی‌های امنیتی در قفقاز و آسیای میانه ابراز علاقه کرده‌اند.
شورای اروپا در طول سال 2022، مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان را میانجیگری کرده است. ایران و ترکیه به مسابقه تسلیحاتی بین تاجیکستان و قرقیزستان کمک کرده‌اند. رئیس‌جمهور چین طرح کمربند و جاده را در سال 2013 در قزاقستان راه‌اندازی کرد.
ارمنستان و آذربایجان از سرمایه‌گذاری اقتصادی و حمایت ژئوپلیتیکی بسیار فراتر از مسکو استقبال کرده‌اند.
دو کشور از ادعاهای خود بر قره‌باغ کوهستانی برای ایجاد روابط دیپلماتیک با سایر کشورها استفاده می‌کنند.
ارمنستان صریحاً از حاکمیت چین بر تایوان حمایت کرده است، در حالی که آذربایجان از لحاظ تاریخی از حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی از اسرائیل برخوردار بوده است. اگرچه پلوسی در سفر اخیر خود از ارمنستان حمایت کرد، آذربایجان نیز به‌دنبال کمک نظامی از آمریکا بوده است.
در ماه سپتامبر، آذربایجان قره‌باغ کوهستانی را هدف قرار نداد، بلکه به مناطقی در مرز جنوبی با ارمنستان حمله کرد که دسترسی به منطقه نخجوان را مسدود می‌کند.
تاجیکستان با یک بحران اقتصادی مواجه شده و در تلاش است تا سرکوب را در منطقه خودمختار گورنو-بدخشان مهار کند. علاوه بر این، رئیس‌جمهور سالخورده تاجیکستان ظاهراً در حال آماده شدن برای انتقال قدرت به پسرش است. یک پیروزی نظامی سریع در جعبه ابزار دیکتاتور برای تقویت مشروعیت است.