بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن پالیسی در مطلب خود بهقلم «چارلز لیستر» نوشت:بحران سوریه قرار است در ماه مارس وارد سیزدهمین سال خود شود.
اگرچه سطح خشونت در سرتاسر کشور امروز در مقایسه با سالهای قبل نسبتاً پایین است، اما این بحران فاصله بسیار زیادی با پایان دارد.
در داخل سوریه، حداقل 6 درگیری متمایز شامل بازیگران داخلی و دولتهای خارجی تا به امروز ادامه دارد و همه آنها بیشتر نشانههای تشدید را نشان میدهند تا آرام شدن.
کشور ویران شده، جامعه از هم پاشیده شده و نظام بشار اسد یک منفور بینالمللی باقی مانده است.
هر نظرسنجی از پناهندگان سوری در کشورهای همسایه سوریه همچنان بر عدم تمایل کامل آنها برای بازگشت به سوریه تحت حاکمیت اسد تأکید دارد و در سال 2022، مهاجرت غیرقانونی سوری به اروپا 100 درصد افزایش یافت.
به استثنای کارزار جاری علیه داعش، سوریه برای اکثر افراد به یک مشکل ثانویه تبدیل شده است. در سالهای اخیر، شنیدن ادعاهایی مبنی بر «پیروزی اسد» یا «جنگ تمام شده» به طور فزایندهای رایج شده است.
این ادعاها چه به دلیل خستگی و چه تحلیل واقعی، در سال 2019 به اندازه امروز نادرست بودند. با انتخابات قریب الوقوع ترکیه، مبارزات روسیه در اوکراین، بحران انرژی ایران و خصومتهای منطقهای مداوم مرتبط با ایران، چشمانداز تحولات بیثباتکننده عمده در سوریه در سال جاری قابلتوجه است.
باید اذعان کرد که هشدارها درباره موجهای جدید هرج و مرج در سوریه چیز جدیدی نیست.
اما به نظر میرسد سال 2023 به صورت تضمین شده است نسبت به سالهای قبل متفاوت باشد و اگرچه تحولات منحصر به فرد در ترکیه، روسیه و ایران احتمالاً به تغییرات قابلتوجهی کمک میکند، مهمترین دلیل این تغییر به اقتصاد و بهویژه وضعیت در داخل مناطق تحت کنترل نظام مربوط میشود.
اگرچه تلاش بیرحمانه اسد برای بقا به سبک زمین سوخته، از سال 2011 ضربه شدیدی به اقتصاد سوریه وارد کرده است، اما از سال 2019، زمانی که بحران نقدینگی لبنان اثرات مخربی بر همسایه سوریاش گذاشت، این کشور در مسیر فروپاشی مداوم قرار داشت.
با ورود به سال 2023، فروپاشی اقتصادی سوریه به سرعت در حال خارج شدن از کنترل نظام است.
بیش از نیمی از زیرساختهای اساسی کشور ویران شده است، 90 درصد سوریها در حال حاضر زیر خط فقر زندگی میکنند و 70 درصد به کمکهای خارجی وابسته هستند.
یک سال پیش، یک دلار آمریکا 3600 لیره سوریه ارزش داشت، اما اکنون ارزش آن حدود 6850 است. بودجه ملی امسال کمترین بودجه سوریه است.
در تلاش برای کاهش کسری بودجه، نظام کاهش بیشتری در یارانههای اصلی با ارزش واقعی ۴۰ درصد اعمال کرد.
پس از بیش از یک دهه برعکس بودن شرایط، اکنون شرایط زندگی در مناطق تحت کنترل نظام در بدترین حالت قرار دارد.
در یک روز «خوب» در پایتخت دمشق در حال حاضر دو یا سه ساعت برق وصل میشود، در حالی که بسیاری از مردم اکنون پوست پسته، لاستیک و حتی مدفوع را برای گرم کردن خانه میسوزانند.
در حالی که مدتی است هزینه زندگی در سراسر سوریه در حال افزایش بود، از اواخر سال 2022 پس از تصمیم ایران برای دوبرابر کردن قیمت نفت عرضه شده به سوریه (به 70 دلار در هر بشکه) و تقاضای پرداخت قبلی به جای وام، هزینهی زندگی به طور قابلتوجهی در مناطق نظام افزایش یافته است.