بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده شورای آتلانتیک در مطلب تازه خود بهقلم «علم صالح» و «زکیه یزدانشناس» نوشت: ایران از ابتدای جنگ اوکراین، این تهاجم را پاسخ مشروع روسیه به نگرانیهای امنیتی ناشی از اقدامات آمریکا و ناتو دانسته است.
دولت جدید «ابراهیم رئیسی» از سیاست خارجی اقداممحور روسیه تمجید کرده است. رهبران ایران و مقامات سیاسی معتقدند که تهاجم روسیه به اوکراین میتواند ساختار نظام بینالمللی را به لرزه درآورد و در نهایت، منافع ملی جمهوری اسلامی را تامین میکند.
ایران و روسیه حالا روابط تجاری خود را برقرار میکنند تا تحریمها را جبران کنند. «به گفته جواد اوجی» -وزیر نفت ایران و رئیس مشترک کمیسیون اقتصادی ایران و روسیه- حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در سال 2022 به میزان قابلتوجهی افزایش یافته است.
هدف این است که این رابطه به 40 میلیارد دلار برسد، در حالی ارقام در سال 2021 به میزان 4 میلیارد دلار بود.
شرکت ملی نفت ایران و گازپروم، در حاشیه سفر اخیر پوتین به تهران تفاهمنامهای به ارزش حدودی 40 میلیارد دلار امضاء کردند.
مقامات ایران میگویند که گازپروم از توسعه میادین گازی کیش و پارس شمالی ایران حمایت خواهد کرد.
گزارشهای اخیر حاکی از گسترش همکاریهای نظامی دو کشور است و نشان میدهد که رابط دوجانبه این دو در حال رسیدن به سطح جدیدی است.
به گفته «جیک سالیوان» -مشاور امنیت ملی آمریکا- قرار است ایران صدها پهپاد را به روسیه تحویل دهد.
علاوه بر این، روسیه یک ماهواره اطلاعاتی ایران را در 9 آگوست از قزاقستان به مدار زمین پرتاب کرد.
مقامات ایرانی گفتند که این ماهواره توسط مهندسان ایرانی طراحی و توسط شرکتهای روسی ساخته شده و نسلهای جدید ماهواره به طور مشترک توسط هر دو کشور ساخته خواهند شد.
غرب توصیه میکند که ایران باید سریعا به پایبندی خود به برجام بازگردد و به جایگزین روسیه برای تامین انرژی اروپا تبدیل شود، اما ایران برخلاف این توصیه به دنبال نقشی فراتر از بازار جهانی انرژی است و قصد دارد به قطب حیاتی بین منطقهای تبدیل شود.
روسیه حالا انگیزههای جدیدی برای تکمیل پروژه کریدور حمل نقل بینالمللی شمال به جنوب دارد که انجام آن مدتها به تعویق افتاده بود.
این کریدور شبکهای به طول 7200 کیلومتر شامل مسیرهای دریایی، ریلی و زمینی است که از بمبئی در هند شروع میشود و بعد از عبور از ایران و آذربایجان به روسیه میرسد.
این پروژه میتواند موقعیت ایران را در آسیای میانه تقویت کند و رقیبی برای کریدور عربی-مدیترانهای هند باشد.
این محصول عادیسازی روابط بین امارات و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) در 2020 است و بمبئی را از طریق یک شبکه ریلی اماراتی که از عربستان و اردن میگذرد و تنها 300 کیلومتر دیگر آن باقی مانده، به حیفا در اسرائیل متصل میکند.
همچنین، تهران به دنبال اجرای توافقنامه عشقآباد است. این یک قرارداد بینالمللی حمل و نقل چندوجهی برای تسهیل در حمل و نقل کالا از آسیای میانه محصور در خشکی تا خلیجفارس است تا ارتباطات بین ایران و کشورهای آسیای مرکزی تقویت شود.
ایران هنوز هم با موانع سیاسی اساسی از سوی غرب، اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و کشورهای همسایه عرب روبروست.
رقبای منطقهای نظیر ترکیه هم به دنبال این هستند که از شوکهای ژئوپولیتیک بهرهبرداری کرده و از تغییرات به نفع خود سود برند.
با این حال، تشدید تنشها بین غرب و روسیه به ایران فرصت جدیدی داده تا منافع خود را به حداکثر برساند و جاهطلبیهای سیاسی، اقتصادی و نظامی خود را پیش ببرد.