بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن افرز در یادداشت تازه خود بهقلم «ریچارد نفیو» نوشت: کارزار تحریمهای بینالمللی که کشورها و شرکتها علیه روسیه در پی تهاجم این کشور به اوکراین به راه انداختهاند، دستاورد قابلتوجهی در زمینه دیپلماسی چند ملیتی و مسئولیتپذیری است.
بسیاری از کشورهای جهان داوطلبانه به تجارت با روسیه پایان دادهاند، روابط تجاری و مالی با این کشور را قطع کرده و کرملین را با مسدود کردن بسیاری از داراییهای خارجی آن متعجب ساختهاند. سرعت، دامنه و مقیاس این اقدامات اقتصادی تنبیهی و ماهیت هدف آنها یعنی یکی از بزرگترین و مهمترین اقتصادهای جهان، بیسابقه است.
اما تلاش برای تحت فشار گذاشتن اقتصادی مسکو تازه شروع شده و با گذشت زمان، حفظ آن دشوارتر خواهد شد، به خصوص اگر مخالفان کرملین بخشهایی را هدف قرار دهند که به اقتصاد جهانی ضربه شدیدی میزند. روسیه از طریق اقدامات تلافیجویانه به دنبال تشدید این اصطکاک خواهد بود، همانطور که هفته گذشته یک خط لوله نفتی بزرگ که از قزاقستان تا دریای سیاه امتداد دارد را به دلیل وضعیت بد آب و هوایی تعطیل کرد.
کسانی که علیه «ولادیمیر پوتین» -رئیسجمهور روسیه- قرار گرفتهاند، با یک اقدام متعادلکننده روبرو شدهاند؛ آنها باید فشار کافی برای متقاعد کردن او در جهت تغییر رویکرد اعمال کنند، اما نه تا حدی که تلافی کند. اگرچه نباید آمریکا و شرکای آن را مسئول اقدامات روسیه دانست (پوتین این بحران را انتخاب کرد و مسئولیت آن را بر عهده دارد)، اما هر تصمیم تحریمی جدید باید با در نظر گرفتن واکنش احتمالی روسیه و هرگونه عواقب خارجی احتمالی سنجیده شود.
برای مثال، تحریم تمام صادرات نفت و گاز طبیعی روسیه صدمات جدی به اقتصاد این کشور وارد میکند. اما انجام این کار با توجه به وابستگی اروپا و جهان به جریان انرژی روسیه، بحران را تشدید خواهد کرد.
رویکرد دقیق و سنجیده به تحریمها به حفظ مشارکت بینالمللی در مقابل پوتین کمک خواهد کرد. بدون قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای اجباری کردن اجرای تحریمها، ائتلاف آنها به حسن نیت متقابل، فداکاری و هدف مشترک وابسته است.
قبل از جنگ اوکراین، روسیه یک شریک تجاری نسبتاً عادی با اکثر کشورهای جهان بود و جدا شدن یک شبه از مسکو برای بسیاری از کشورها دردناک بود. آمریکا قبلاً اقداماتی را برای کاهش آسیب سایر اعضای ائتلاف مانند جستجوی منابع انرژی جایگزین برای اروپا انجام داده است.
از سال 2010 تا 2013 و طی شدیدترین تحریمها علیه ایران، شرکا غالباً آماده بودند تا خودشان اقدامات تحریمی را انجام دهند، در صورتی که اطمینان حاصل شود که شرکای دیگر همکاری میکنند و خرابکارانی مانند چین برای اشغال سهم بازار و کسب سود عجله نخواهند کرد.
شاید، یکی از مهمترین عوامل استرسزای بالقوه برای ائتلاف تحریمها، پیشرفت دیپلماتیک به سمت حل و فصل مناقشه در اوکراین باشد، زیرا روسیه ناگزیر به دولت تحریمی مجازاتکننده فشار خواهد آورد. بسیار محتمل است که هرگونه توافق شامل گامهایی در جهت احیای حاکمیت اوکراین باشد که با آتشبس و بازگرداندن نیروهای روسی به کشورشان از مرز آغاز میشود.
تعلیق تحریمها بهعنوان بخشی از توافق بر سر اوکراین، نقطه اختلاف قابلتوجهی در ائتلاف تحریمها خواهد بود. برخی از شرکا، مانند آمریکا، تا زمانی که یک توافق دائمی و پایدار به وجود نیاید، تمایلی به کاهش فشار تحریمها ندارند.
دیگران ممکن است خواهان تضمینهای مشابه برای امنیت خودشان باشند، بهویژه کشورهای اروپای شرقی. اوکراین ممکن است بر دریافت غرامت از مسکو پافشاری و دسترسی به ذخایر محدود روسیه را به عنوان وسیلهای برای تضمین چنین پرداختهایی حفظ کند.
پوتین قبلاً تصریح کرده است که کارزار تحریمها را نوعی جنگ اقتصادی و درگیری بزرگتر را مبارزه برای بقای روسیه میداند. مسکو برخلاف ایران، کره شمالی یا سایر کشورهای تحت تحریمهای بینالمللی، میتواند ویرانی فیزیکی و اقتصادی در مقیاس جهانی ایجاد کند.
بنابراین، ائتلاف تحریمها باید در توسعه و اجرای آن محتاط باشد. همچنین باید در مورد زمینههای مناسب برای رفع تحریمها و عقبنشینی آنها به بحث بپردازد.
در نهایت، ائتلاف باید طرحهایی را برای جایگزینی کالاهایی که قبلاً از روسیه و اوکراین تهیه شده و به دلیل جنگ یا تحریمها از دسترس خارج شدهاند، فراهم کند.