بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه عربنیوزدر یادداشت تازه خود بهقلم «محمد ال سلمی» نوشت: دولت فعلی آمریکا راهبردها و مشوقهای متعددی را برای وادار کردن رهبری ایران به بازگشت به پایبندی کامل توافق هستهای که با قدرتهای جهانی 1+5 در سال 2015 امضا کرد، امتحان کرده است.
آمریکا امیدوار بود ایران بازگشت متقابل به توافق هستهای را برای دستیابی به کاهش تحریمها بپذیرد.
به نظر میرسد که ایران در دوره دولت ترامپ تضمینها یا حتی وعدههایی را از تیم سابق اوباما که میانجی توافق سال ۲۰۱۵ بودند، دریافت کرد.
آنها از رهبری ایران خواستند تا زمانی که دموکراتها دوباره قدرت را در دست گیرند، در تحمل تحریمهای اعمالشده توسط دونالد ترامپ صبور باشند.
برای واشنگتن، عنصر زمان، فشارهای تحمیلشده توسط انتخابات کنگره در پایان سال، عدم کنترل قیمت سوخت و بحرانی که بین روسیه و اوکراین رخ داده، از جمله دلایل موجود برای وادار کردن ایران جهت پیوستن مجدد به برجام هستند.
شاید سیاست دولت کنونی آمریکا مبنی بر چشمپوشی از اجرا تحریمهای ایران و حتی لغو برخی از آنها و دادن آزادی عمل به ایران در انجام معاملات تجاری با جهان خارج، توقعات تهران از واشنگتن را افزایش داد.
ایران خواستار جبران خساراتی است که در نتیجه خروج آمریکا از توافق هستهای در سال 2018 متحمل شده است.
با این حال، این انتظارات به سرعت از بین رفت. به نظر میرسد تهران در هفتههای اخیر شروع به عقبنشینی از برخی خواستههای خود از جمله حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا کرده است.
اما گزارش شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ناکامی ایران در ارائه پاسخهای کافی و قانعکننده به پرسشهای ناظر سازمان ملل درباره فعالیت در سایتهای اتمی فاشنشده، ممکن است باعث عصبانیت تهران شده باشد.
با توجه به تمرکز کامل جهان غرب بر بحران روسیه و اوکراین، بنبست سیاسی و فنی بین ایران، اروپا و آمریکا، دولت بایدن را بر آن داشت تا نسخه به روز شده کارزار «فشار حداکثری» ترامپ را اتخاذ کند.
این در حالی است که اختلافات سیاسی در آمریکا بالا گرفته است. دموکراتها و جمهوریخواهان به یکدیگر اتهام وارد میکنند و هر یک معتقدند دیگری مقصر بحران هستهای ایران است.
برای مثال، ترامپ توافق هستهای 2015 را «بدترین توافق تاریخ» خواند، در حالی که به اعتقاد دولت بایدن، وی با خروج از برجام در سال 2018، اشتباهی بزرگ را مرتکب شد.
صرفنظر از اینکه چه کسی باعث از هم پاشیدگی توافق هستهای شد، در حال حاضر، بهترین گزینه راهاندازی نسخه هوشمندتر و انعطافپذیرتر کارزار فشار حداکثری است.
دلیل شکست این کارزار در دورهی ترامپ این بود که کمتر از دو سال پس از اجرای این سیاست علیه ایران، وی پس از شکست در انتخابات ریاستجمهوری 2020، کاخ سفید را ترک کرد.
این بدان معناست که زمان اجرای این سیاست محدود بود و وعدههایی که توافق هستهای اولیه به ایران داده بود، این کشور را به دنبال کردن استراتژی «صبر استراتژیک» سوق داد.
شاید مهمترین دلیل شکست این کارزار در اختلافات عظیم و تنشهای بیسابقه بین آمریکا و اروپا در دوران دولت ترامپ، بهویژه تروئیکای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) شرکتکننده در توافق هستهای نهفته است.
این امر منجر به عدم پایبندی آنها به تصمیم آمریکا و شکست این سیاست در دستیابی به نتایج مطلوب شد.