به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه میدل ایست مانیتور در یاداشت خود به‌قلم «محمدحسین» نوشت: با پایان یافتن سال 2022، بسیاری از تحلیل‌گران، پیش‌بینی‌های معمول برای سال آینده را منتشر می‌کنند.
به نظر می‌رسد که این موضوع شامل «دیمیتری مدودف» -معاون رئیس شورای امنیت روسیه- نیز می‌شود، که در توییتر، به صورت تمسخرآمیز یا جدی، تعدادی از رویدادهای جهان را در سال 2023 مانند وقوع جنگ داخلی در آمریکا پیش‌بینی کرد.
با کنار گذاشتن چنین پیش‌بینی‌هایی رخی رویدادهای دوران‌ساز در سال جاری اتفاق افتاده است که نمونه‌های بارز آن حمله روسیه به اوکراین، کاهش نفوذ آمریکا در منطقه خلیج‌فارس و … است.
این رویدادها هنوز ادامه دارند و ممکن است در طول سال 2023 شاهد پیشرفت یا پسرفت آن‌ها و تعداد بی‌شماری از تحولات دیگر باشیم.
از زمان جنگ مجدد بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ کوهستانی، رقابت بین ترکیه و ایران افزایش یافته است.
در حالی که آنکارا از باکو در جنگ حمایت می‌کرد و پهپادها و کمک‌های نظامی خود را به آن‌ها ارائه کرده، تهران به طور مخفیانه با انتقال سلاح به ایروان و انجام اقداماتی برای آزار و اذیت نیروهای آذربایجانی، از ایروان حمایت کرد.
حمایت ایران از ارمنستان یک سیاست بدیهی و قابل انتظار است، نه‌تنها به‌عنوان تلاشی برای سرکوب احساسات ملی‌گرایانه در میان جمعیت آذری آن در شمال غرب ایران، بلکه در درجه اول به این دلیل که در راستای منافع ژئوپلیتیک تهران برای مقابله با باکو است و اوضاع در قره باغ کوهستانی به نفع ترکیه پیش می‌رفت. آن‌ها تصمیم گرفتند از آذربایجان به‌عنوان حائلی در برابر اهداف ایران حمایت کنند.
یکی از مثال‌های کلیدی، مسئله پیرامون کریدور زنگزور است، نوار ارمنی که سرزمین اصلی آذربایجان را از منطقه خودمختار آن نخجوان جدا می‌کند.
آنکارا و باکو خواهان ایجاد و گسترش یک مسیر حمل و نقل از پایتخت آذربایجان به شهر قارص ترکیه هستند که این مسیر از لبه کریدور زنگزور می‌گذرد.
طرفداران آن اصرار دارند که چنین پروژه‌ای فرصت‌های اقتصادی و صلح بلندمدت را برای منطقه قفقاز جنوبی ایجاد می‌کند و به‌عنوان کوتاه‌ترین مسیر حمل و نقل زمینی بین اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس و همچنین ارتباطی جدید بین آسیا و اروپا عمل خواهد کرد.
برای ترکیه، مطمئناً یک منفعت قابل‌توجه خواهد بود، زیرا این راه به‌عنوان دروازه‌ای به دریای خزر و به‌عنوان یک مسیر سریع به کشورهای آسیای میانه عمل می‌کند، و دیگر کشورها به‌دنبال یک مسیر اضافی برای دسترسی به اروپا در بحبوحه جنگ جاری در اوکراین هستند.
ظاهراً این موضوع آنقدر مهم است که آنکارا آن را شرط اصلی عادی‌سازی روابط خود با ایروان قرار داده است.
در همین حال، تهران همچنان به مخالفت خود با آن ادامه می‌دهد، زیرا ترکیه را مستقیماً به سرزمین اصلی آذربایجان متصل می‌کند، آذربایجانی‌ها دیگر نیازی به عبور از ایران برای سفر به نخجوان نخواهند داشت و مرز ایران و ارمنستان به دلیل این مسیر مسدود خواهد شد.
بدتر از همه، این است که این طرح یک گام مهم ژئوپلیتیکی برای ترکیه خواهد بود و نفوذ آن را در جنوب قفقاز افزایش می‌دهد.
درکنار درگیری‌های موجود بین نیروهای تحت حمایت ترکیه و گروه‌های مورد حمایت ایران در سوریه، این طرح رقابت را عمیق‌تر می‌کند و اگرچه به معنای درگیری نظامی بین آنکارا و تهران نیست، اما می‌تواند به معنای تشکیل محورهایی تحت رهبری دو قدرت منطقه‌ای باشد.