بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه آتلانتیک در یادداشت تازه خود بهقلم «یوری فریدمن» نوشت: مرز هستهای لبه تیغ صخرهای نیست که کسی بتواند روی آن محکم بایستد و به پایین نگاه کند و تصمیم بگیرد که به پایین بپرد یا نه، بلکه بیشتر شیبی رو به پایین است که فردی با خطر لغزش بر روی آن میایستد، شیبی که تندتر میشود و خطر فرو رفتن به چاه بیشتر میشود.
این تهدیدی است که در بسیاری از سرخطهای خبری نمیآید اما کارشناسان اخیرا در مورد آن نگران شدهاند: تولید تسلیحات تاکتیکی هستهای کره شمالی که انفجار کمتر با بردی کوتاهتر دارند و برای استفاده در میادین نبرد طراحی شدهاند.
مدتها است که کره شمالی به دنبال تسلیحات هستهای تاکتیکی است و آخرین فصل این ماجرا از ژانویه سال 2021 شروع میشود.
«کیم جونگ اون» -رهبر کره شمالی- در این زمان به صراحت متعهد شد که چنین تسلیحاتی را بسازد. ناظران کره شمالی هر روز انتظار دارند که این کشور هفتمین آزمایش اتمی خود را انجام دهد و هدف از انجام آن به احتمال زیاد تقویت بیشتر کلاهکهای کوچکی است که میتوانند با موشکهای برد کوتاه پرتاب شوند.
این مقطعی خطرناک است که با چالشهایی از سوی قدرتهای بزرگ و رقابت آنها بر سر بازدارندگی یکدیگر در قلمرو هستهای ترکیب شده و همچنین، با چالشی که به واسطه توقف در عدم اشاعه تسلیحات به وجود آمده است.
تسلیحات هستهای تاکتیکی اغلب به عنوان تسلیحات هستهای «کوچک» توصیف میشوند اما تناقضی در این اصطلاحات هست و چنین توصیفی مثل این است که بگوییم؛ نگران سیارکهای کوچکی نباشید که به سمت شهرتان در حال حرکت هستند. بسیاری از تسلیحات هستهای تاکتیکی که در زرادخانههای آمریکا و روسیه انبار شدهاند قدرت انفجار بالقوه بیشتری از آن بمب اتمی دارند که آمریکا بر هروشیما انداخت.
آمریکا تسلیحات هستهای تاکتیکی خود را بعد از جنگ سرد و به دلیل اعتقاد راسخش به پیروزی و کاهش تهدیدهای امنیتی در آن زمان کمتر کرد اما روسیه عمدتا ذخایر خود را حفظ کرد که حجم آن اخیرا به 9 برابر آمریکا رسیده است.
فرض کنید که یک درگیری غیر هستهای و به خاطر اقدام ستیزهجویانه کره شمالی رخ داده باشد، امکان دارد که کیم یا یکی از فرماندهانش عملیات خود را بر مبنای تحریف اطلاعات انجام دهند و به اشتباه تصور کنند که حمله تلافیجویانه آمریکا یا کره جنوبی تهدیدی برای موجودیت کره شمالی و سرنگونی نظام آن یا علیه زرادخانه تسلیحات هستهای آن است.
همچنین، کره شمالی میتواند به عمد از تسلیحات هستهای تاکتیکی در جریان درگیری شدید یا وضعیت بنبست در درگیری استفاده کند تا این که دشمنان خود را ترسانده و آنها را وادار به عقبنشینی کند.
این استراتژی «تشدید وضعیت برای کاهش تنش» است که تصور میرود مورد قبول ارتش روسیه نیز باشد.
یک چشمانداز ناگهانی و کاملا واقعی، استفاده هستهای روسیه در اوکراین است که هر چند احتمال آن پایین است اما سیاستگذاران سیاست خارجی آن را در نظر دارند.
این چشماندازی است که در استراتژی و برنامهریزی هستهای مدنظر گرفته نشده و این که در واکنش به چنین عبور بیباکانه اما محدودی از آستانه هستهای باید چه کرد.
«رونالد ریگان» -رییسجمهور سابق آمریکا- و «میخائیل گورباچف» -رهبر سابق اتحاد جماهیر شوروی- گفته بودند که «نمیتوان در جنگ هستهای پیروز شد و هرگز نباید در این زمینه جنگید.» اما لازم است در این سومین عصر هستهای توجه به واقعیتهای خشن زمانه نیز داشت چنان که شاید برخی از کشورهای دارای تسلیحات هستهای واقعا معتقد باشند که جنگ هستهای میتواند برنده داشته باشد و بنابر این، میتوان با آن جنگید.