به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه دانشگاه آمریکایی قاهره در مقاله خود به‌قلم «سید حسین موسویان» نوشت: قبل از انقلاب 1979، آنچه ژئوپلیتیک منطقه را شکل داد دکترین نیکسون بود.
تخمین زده می‌شود که شاه در مجموع 15 میلیارد دلار از پیشرفته‌ترین تسلیحات آمریکا را خریداری کرد.
از آنجایی که شاه به عنوان «ژاندارم» منطقه در نظر گرفته می‌شد، نقش یک دولت حائل به ایران محول شد که وظیفه آن جلوگیری از گسترش کمونیسم و تضمین عرضه مداوم نفت بود.
همانطور که گری سیک، تحلیلگر آمریکایی گفت: ایران مکانی بود که آمریکا بر فعالیت‌های اتحاد جماهیر شوروی نظارت می‌کرد. سازمان سیا به رئیس‌جمهور وقت، جرالد فورد گزارش داد که شاه تا سال 1984 بمب اتمی خواهد داشت.
شاه از دوران جاهلیت مدعی حاکمیت بی‌وقفه ایران بر بحرین بود. در واقع، در طول قرن نوزدهم، شاه به لندن در مورد معاهده 1930 برای به رسمیت شناختن حاکمیت بحرین اعتراض کرد.
با شروع انقلاب 1979، امور منطقه‌ای غرب‌آسیا دستخوش تغییرات شگرفی شد. ایران متحد آمریکا به یکی از دشمنان سرسخت آن تبدیل شد.
در دهه 1960، تولید ناخالص داخلی ترکیه بیشتر از ایران و پاکستان بود، اما در دهه 1970، این روند تغییر کرد. این را می‌توان تا حد زیادی به این واقعیت نسبت داد که قیمت نفت به طور چشمگیری افزایش یافت که باعث شد شاه جریان ارزی زیادی را وارد کند که همچنین منجر به رشد سرسام آور اندازه نسبی سرمایه شد.
این ارقام به وضوح نشان‌دهنده وزن و اهمیت ایران به عنوان تاثیرگذارترین متحد آمریکا در منطقه غرب‌آسیا است.
تظاهرات مردمی در ایران به رهبری ]آیت‌الله[ خمینی علیه دیکتاتوری شاه و سلطه آمریکا بر منطقه باعث به وجود آمدن «آخرین انقلاب‌های بزرگ» شد. ایران پرچمدار کشورهای متخاصم با آمریکا شد.
دومین اتفاقی که موضع ایران را در قبال منطقه و آمریکا تغییر داد، قطع روابط دیپلماتیک با اسرائیل بود که به دنبال آن سفارت اسرائیل در ایران بسته شد.
سومین رویداد ترویج فرهنگ سیاسی انقلابی بود. بارزترین نمونه آن شعار رهبری ایران مبنی بر صدور انقلاب اسلامی به دیگر کشورهای جهان اسلام بود.
انقلاب، دولتی ایجاد کرد که ایدئولوژی و هویت ضد‌امپراتوری داشت.
انقلاب باعث شد ایران از جنبش‌های آزادی و یا مقاومت در سراسر منطقه، از حزب‌الله لبنان گرفته تا نیروهای حشد‌الشعبی در عراق، حمایت کند. در طول دهه 1980، زمانی که عراق یک جنگ طولانی را علیه ایران آغاز کرده بود، ایران به دلیل تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا با کمبود شدید تجهیزات نظامی مواجه شد.
جنگ عراق و ایران و تحریم‌های متعاقب آن بر ایران، انگیزه قوی برای توسعه یک مجتمع نظامی بومی به ایران داد، زیرا یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات متعارف پیچیده در منطقه بود.
هزینه هنگفت جنگ، ایران را مجبور کرد که یک صنعت موشکی مستقل محلی ایجاد کند.
در سال 2003، ایران به فناوری غنی‌سازی و آب سنگین دست یافت و دسترسی به این دو فناوری به این معنا بود که در صورت تصمیم می‌توانست بمب هسته‌ای بسازد.
جنگ ایران و عراق به مقامات ایرانی نشان داد که کشورهای منطقه حاضرند هر کاری که لازم است برای تغییر نظام در ایران انجام دهند.
چرخش ایران به سوی شرق نتیجه حمایت قدرت‌های جهانی از تجاوزات صدام بود