بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در یادداشت خود بهقلم «الدار ممدوف» نوشت: طرفین آمریکایی و اروپایی برجام در روز هفتم ژوئن قطعنامهای را به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ناظر هستهای سازمان ملل، ارائه کردهاند که به دنبال محکوم کردن فعالیتهای هستهای غیرقانونی ایران است.
از نقطه نظر فنی، دلایل محکمی برای محکوم کردن فعالیتهای ایران وجود دارد، زیرا آنها به شدت از تعهداتشان در برجام خارج شدند.
با این حال، زمینه سیاسی تصویر پیچیدهتری را ترسیم میکند. تخلفات ایران، به دنبال خروج یکجانبه آمریکا از توافق صورت گرفت. ایران بیش از یک سال دیگر به تعهدات خود عمل کرد.
از آنجایی که جو بایدن تاکنون به وعده کارزار انتخاباتی خود مبنی بر بازگشت به برجام عمل نکرده، ایران به گسترش برنامه هستهای خود فراتر از محدودیتهای توافق ادامه داد. راهحل بنبست کنونی بازگشت سریع و کامل همه طرفها به برجام است و ابتدا باید آمریکا بهعنوان طرفی که نخستین بار آن را نقض کرد، گام اول را بردارد.
دقیقاً به همین دلیل است که اگر قطعنامهای تصویب شود، نتیجه معکوس خواهد داشت. اگرچه این قطعنامه هنوز خواستار ارجاع ایران به شورای امنیت سازمان ملل نیست و بر نیاز به راهحل دیپلماتیک تاکید میکند، اما ایران را مقصر بنبست مذاکرات برجام میداند.
علاوه بر این، عصبانیت فزایندهای در اتحادیه اروپا از شکست دولت بایدن در دستیابی به توافق وجود دارد. مقامات ارشد سابق اروپایی از سیاستهای بایدن انتقاد کردند و نسبت به عواقب بیثباتکننده عدم احیای برجام هشدار دادند.
مقامات اتحادیه اروپا با واشنگتن لابی میکنند تا راههایی برای حذف نام سپاه پاسداران از لیست تحریمها بیابد و آنچه را که آنها سیاست داخلی «غیرمنطقی» آمریکا در مورد ایران میدانند، به تمسخر گیرند.
جنگ اوکراین نگرانیهای اروپاییها را افزایش داد. آوردن ذخایر نفت و گاز ایران به بازار، به اتحادیه اروپا کمک میکند تا وابستگی بیش از حد خود به منابع روسیه را از بین ببرد. سرمایهگذاری اتحادیه اروپا در ایران نیز مشمول این تحریمهاست. پس از انعقاد برجام اولیه در سال 2015، «توتال»، غول انرژی فرانسوی، متعهد به پرداخت 1 میلیارد یورو برای توسعه پارس جنوبی شد که تخمین زده میشود بزرگترین میدان گازی جهان باشد.
مقامات اروپایی اصرار دارند که اگر به برجام اجازه رشد داده میشد، امنیت انرژی اتحادیه اروپا افزایش مییافت.