به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن افرز در یادداشت تازه خود به‌قلم «محمد آیت اللهی تبار» نوشت: با ادامه مذاکرات هسته¬ای، تهران به¬دنبال مصالحه نیست. درحالی¬که آمریکا و ایران برای مذاکرات توافق هسته¬ای آماده می¬شوند، تهران درحال ایجاد یک سیاست خارجی است و اعتقاد دارد که واشنگتن رفتار درستی با جمهوری اسلامی نداشته است.
مذاکره¬کننده ارشد هسته¬ای ایران اعلام کرد که مذاکرات برای برجام از سرگرفته می¬شود. اما با روی¬کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی، دیپلماسی متوقف شد.
دولت رئیسی، احیای برجام را از ارکان اصلی سیاست خارجی نمی¬داند، حتی اگر مایل به مذاکرات باشد. تحت ریاست¬جمهوری فعلی، ایران موضع هسته¬ای جدیدی را ایجاد کرده است که حول دو اصل می¬چرخد: افزایش توانایی خود برای مقابله ¬به ¬مثل سریع علیه آمریکا درصورت تخطی از توافقاتش و جداکردن ثروت اقتصادی ایران از برجام با ایجاد یک کشور متکی به ¬خود و اقتصاد با محوریت آسیا.
با نزدیک ¬شدن برنامه هسته¬ای به پایان خود، برخی در واشنگتن خواستار «طرح دوم» شده¬اند تا درصورت امتناع تهران از پایبندی به توافق هسته¬ای، تهدیدات را عملی کنند.
ایران به¬دنبال ایجاد یک اقتصاد مقاوم در برابر تحریم¬ها است که از طریق تقویت صنایع داخلی خود و ایجاد روابط جدید با قدرت¬های روبه¬رشد در آسیا به واقعیت می¬پیوندد.
جمهوری اسلامی عدم تقارن در برجام را درک می¬کند. هیچ تضمینی برای مزایای اقتصادی ایران در ازای لغو تحریم¬ها وجود ندارد. ایران درصورت خروج از توافق، با اعمال سریع آن¬ها مواجه می¬شود، درحالی¬که مجازاتی برای عدم پایبندی واشنگتن درنظر گرفته نشد.
در نتیجه، ایران نگران است که در صورت بازگشت به پایبندی کامل به برجام، اهرم هسته¬ای خود را بدون کسب منافع وعده داده ¬شده از دست بدهد.
اولین اصل سیاست خارجی رئیسی، ایجاد و حفظ اهرم فشاری است که واشنگتن را از زیر پا گذاشتن هرگونه توافق بازدارد و درنتیجه بار دیگر شوک اقتصادی ایجاد کند که میلیون‌ها ایرانی را در فقر فرو برد. ایران برای هرگونه تلافی در برابر فشار، خرابکاری یا حمله، آماده است.
ایران بر تقویت متحدان و مشتریان خود در خاورمیانه، متمرکز است. سردار سلیمانی، قبل از ترور شدن توسط آمریکا از ایجاد 6 ارتش ایدئولوژیک و مردمی در سراسر خاورمیانه خبر داد که از ایران در برابر حمله دشمنان محافظت می¬کند. تهران این گروه¬ها را «محور مقاومت» نامیده است.
اصل دوم دولت رئیسی، جداکردن اقتصاد کشور از برجام است. تیم او مصمم است با تقویت روابط اقتصادی خود با چین، روسیه و همسایگانش، ایران را از اثرات تحریم¬ها مصون نگه دارد.
رئیسی همچنین پایبند به تقویت صنایع داخلی است. مشاوران او معتقدند که در واکنش به تحریم¬ها، کارآفرینان ایرانی برای تولید کالاهای باکیفیت تولید این کشور وارد بازار داخلی می-شوند.
تاریخ، موقعیت ژئواستراتژیک و منابع اقتصادی ایران، این کشور را به یک هژمون طبیعی منطقه-ای و تهدیدی بالقوه برای متحدان آمریکا در خاورمیانه تبدیل می¬کند. بنابراین، آمریکا مصمم است تا ایران را تحت فشار اقتصادی و نظامی نگه دارد.
طبق گفته امیرعبداللهیان، ایرانیان اختیارات کافی برای گفتگو در مورد هر موضوعی را دارند، اما همتایان آن¬ها به ¬دلیل محدودیت، دستورالعمل¬هایی برای موضوعات دیگر، مانند نقش منطقه¬ای سپاه و برنامه موشکی ایران، دریافت می¬کنند.
مقامات ایران، این را تاکتیکی می¬دانند که هیچ مشکلی را حل نمی¬کند بلکه فقط به¬دنبال اخذ امتیازات یک¬طرفه است. به همین دلیل است که دولت جورج بوش به پیمان خود در دهه 1990 تحت عنوان «حسن¬نیت، حسن¬نیت ایجاد می¬کند» عمل نکرد و از ایران برای شکست طالبان در 2001، استفاده کرد؛ و سپس ایران را در «محور شرارت» قرار داد. اوباما نیز، ایران را بدون لغو تحریم¬ها به پای برجام کشاند.
متعاقبا، ایران با قرادادی جدید، در انتظار افزایش فشار آمریکا است. مقامات ایران تمایل خود برای گفتگو دررابطه با موضوعات دوطرفه را ابراز کردند مشروط براینکه در یک زمان و بر روی یک موضوع باشد. اما آن¬ها پیش¬بینی می¬کنند که واشنگتن به این امر رضایت نمی¬دهد، زیرا باعث تقویت جمهوری اسلامی می¬شود. استراتژی تهران مقاومت دربرابر نفوذ آمریکا است و دربرابر فشار آن، پاسخی یکسان دارد. درحالی¬که ایران برای ادامه مذاکرات توافق هسته¬ای آماده می¬شود، زمینه را برای آمادگی در مقابل همه احتمالات از جمله درگیری با آمریکا فراهم می-کند.