بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه واشنگتن اگزمینر بهقلم «جویل گرکه» نوشت: هفتمین دور از مذاکرات برای احیای توافق هستهای 2015 ایران این هفته بینتیجه ماند.
«آنتونی بلینکن» -وزیر خارجه آمریکا- روز جمعه و طی کنفرانس مجازی جهانی «رویترز نِکست» گفت: «به نظر نمیرسد که ایران در حال حاضر و در مورد موارد لازم برای پایبندی جدی باشد و به این دلیل است که این دور از مذاکرات را پایان دادیم. ما خواهیم دید که آیا ایران هنوز علاقمند به تعامل جدی هست یا خیر اما فرصتها تمام میشوند».
مقامات آمریکا و ایران این هفته به وین رفتند تا نخستین دور از «مذاکرات غیر مستقیم» را از زمان به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی برگزار کنند. این مذاکرات با میانجیگری متحدان آمریکا در اروپای غربی، چین و روسیه انجام شد. مقامات ایران با دو سند آمده بودند تا شروط تازهای را برای مذاکرات مطرح کنند واین مسئله باعث شد تا مقامات غربی نشست را ترک کنند. این مقامات از جمله قدرتهای اروپایی بودند که بعد از خروج آمریکا از این توافق در 2018 برای حفظ توافق تلاش میکردند.
دیپلماتهای ارشد اروپایی روز جمعه گفتند: «تهران تقریباً تمامی توافقاتی را کنار زده که بعد از ماهها کار سخت به دست آمده بود. دولتهای ما بعد از این کاملا به مسیر دیپلماتیک متعهد هستند اما زمان در حال سپری شدن است.»
توافق هستهای 2015 از سال 2018 به این سو به حیات خود ادامه داده است. دونالد ترامپ در آن زمان از این توافق خارج شد و تحریمهای آمریکا را دوباره وضع کرد. او میگفت که این توافق محدودیتهای کافی را بر برنامه هستهای ایران ایجاد نکرده و منابع مالی به تهران داده تا موجی از ستیزهجویی را در چندین کشور همسایه به راه بیندازد. این تصمیم حامیان توافق را ناامید کرد. آنها امیدوار بودند که این توافق بحران هستهای را فروکش کند اما این بحران باز شعلهور شد زیرا ایران به توسعه برنامه هستهای خود ادامه داده و ظاهرا با این کار قصد فشار آوردن بر تیم بلینکن را دارد تا امتیازات اقتصادی بگیرد.
«علی باقری کنی» -نماینده ایران در مذاکرات روز جمعه- به مرکز میدل ایست آی گفت: «حالا مسئله مذاکرات مربوط به ایران نیست بلکه مربوط به آمریکا است. بنابراین، حالا توپ در زمین آمریکاییها است. آمریکاییها باید تحریمها را بردارند.»
این درخواست مربوط به تحریمهای هستهای میشود که بر طبق توافق هستهای برداشته شدند و بعد آمریکا آنها را وضع کرد و تحریمهای جدیدی را نیز در مورد دیگر فعالیتهای ایران از جمله حمایت از تروریسم وضع کرد.
یک دیپلمات اروپای غربی به یک رسانه اسرائیلی(رژیم صهیونیستی) گفت: «ایرانیها گفتهاند که پیشنهادات آنها جدی نیست و به تهران بازمیگردند تا دستورالعملهای بیشتری را دریافت کنند.»
در این مدت، مقامات آمریکایی و اروپایی در حال افزایش تمرکز دیپلماتیک خود هستند تا شامل اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و کشورهای عرب خلیج فارس هم بشود که نسبت به نفوذ منطقهای ایران هشدار میدهند.
«امانوئل ماکرون»- رییس جمهور فرانسه- روز جمعه و در سفر به امارات گفت: «من فکر میکنم که دستیابی به توافق خیلی سخت خواهد بود اگر این که کشورهای خلیج، اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و دیگرانی که مستقیماً متأثر از آن میشوند، دخالتی در آن نداشته باشند.»
بلینکن بیانیهای مشابه صادر کرد و اعلام کرد که مقامات آمریکا اجازه دستکاری در این فرایند را به ایران نمیدهند.
بلینکن گفت: «ما به ایران اجازه طول دادن به این فرایند را نمیدهیم در حالی که بیوقفه به پیشرفت برنامهاش ادامه میدهد. پس، به همه گفتهایم که اگر معلوم شود مسیر بازگشت به پایبندی به این توافق به بنبست خورده، گزینههای دیگر را دنبال خواهیم کرد.»
تیم رئیسی نسبت به موقعیت خود اطمینان خاطر دارند.
باقری گفت: «من واقعا معتقدم که این فرصت خوبی برای هر کسی است که به زوایای این توافق آشنا است تا از حق دفاع کند و حقوق ملت ایران را احیاء کند.»