به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، شبکه خبری بی‌بی‌سی در گزارش تازه خود نوشت: روسیه اتحادیه اروپا را متهم کرده که با اعزام یک هیئت غیرنظامی برای نظارت بر مرزهای ناآرام ارمنستان با جمهوری آذربایجان به‌دنبال دامن زدن به تقابل ژئوپلیتیکی است.
روسیه تلاش کرده است تا نقش خود را به‌عنوان یک کارگزار قدرت بین جمهوری‌های شوروی سابق حفظ کند.
اتحادیه اروپا اعلام کرده در قالب یک مأموریت غیرنظامی، ناظرانی را به مرزهای ارمنستان که روسیه آن را حوزه نفوذ خود می‌داند، خواهد فرستاد.
آمریکا از این اقدام حمایت کرده است. مسکو اتحادیه اروپا را متهم کرد که به‌دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه است.
سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه پیش‌تر گفته بود مأموریت اتحادیه اروپا سازنده نخواهد بود چون جمهوری آذربایجان با آن مخالفت کرده است.
این کشور درنهایت از طریق یک بیانیه رسمی به این اقدام اتحادیه اروپا واکنش نشان داد.
جمهوری آذربایجان گفته است مأموریت جدید اتحادیه اروپا باید منافع مشروع باکو را در نظر بگیرد و روند عادی‌سازی روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان را از مسیر خارج نکند.
در بیانیه وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان آمده است: باید اطمینان حاصل شود که استقرار هیئت اتحادیه اروپا در ارمنستان به نحو مقتضی منافع مشروع آذربایجان را لحاظ کند و چنین تعهدی از سوی اتحادیه اروپا به‌گونه‌ای صورت بگیرد که اعتماد و اطمینان متقابل را تضعیف نکند.
وزارت خارجه روسیه می‌گوید تصمیم اتحادیه اروپا برای ارسال یک گروه ناظر بر مرزهای ارمنستان تنها می‌تواند رویارویی ژئوپلیتیکی را در منطقه ایجاد کند و تضادهای موجود را تشدید کند.
«آرارات میرزویان» -وزیر امور خارجه ارمنستان- در توییتی نوشت که ایروان بدون تردید با این هیئت همکاری خواهد کرد و از فعالیت‌های آن حمایت خواهد کرد. او افزود: این هیئت به صلح، ثبات و امنیت منطقه کمک خواهد کرد.
رئیس پارلمان ارمنستان هم گفته است کشورش از همه ابزارها برای تأمین امنیت کشور استفاده خواهد کرد.
اما نظر روسیه برخلاف سیاستی است که ارمنستان در پیش‌گرفته و وزارت امور خارجه روسیه گفته است: ما هیچ آینده روشنی از نظارت کارشناسان اتحادیه اروپا بر رویدادهای منطقه مرزی ارمنستان-آذربایجان نمی‌بینیم.
به‌دنبال درگیری‌های مرگبار مرزی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۲، مقامات ارشد ارمنستان بارها از روسیه و سازمان پیمان امنیت جمعی به دلیل عدم‌مداخله برای دفاع از ارمنستان انتقاد کرده‌اند.
«آرمان باباجانیانژ» -رئیس حزب برای جمهوری- در مورد اعزام ناظران اتحادیه اروپا گفته است ارمنستان یک چرخش استراتژیک انجام داده است و با شرکای غربی خود تلاش می‌کند یک فضای امنیتی جدید ایجاد کند که به ارمنستان اجازه دهد پس از جنگ ۲۰۲۰ قره‌باغ بهبود یابد و بتواند در برابر چالش‌های جدیدی که منطقه با آن مواجه خواهد شد، مقاومت کند.
روزنامه حامی اپوزیسیون هراپاراک هم گفت ارمنستان این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که به دلیل بی‌تفاوتی روسیه، برای یافتن تضمین‌های امنیتی دیگر تلاش کند.
روسیه متحد اصلی ارمنستان به شمار می‌رود اما این کشور در جریان جنگ دوم قره‌باغ و درگیری‌های مرزی اخیر و بسته شدن کریدور لاچین که تنها راه ارتباطی ارمنستان با قره‌باغ کوهستانی است، با انتقادهای فراوانی مواجه شده و بسیاری در ارمنستان این کشور را به کوتاهی در حمایت از ارمنستان متهم کرده‌اند.
روسیه حضور امنیتی قابل‌توجهی در ارمنستان دارد، ازجمله نگهبانان روس در مرزهای این کشور با ترکیه و ایران حضور دارند و این کشور یک پایگاه نظامی بزرگ در گیومری، در مرز ترکیه دارد.
اتحادیه اروپا ناظران غیرنظامی خود را در اواخر اکتبر سال پیش برای یک مأموریت دوماهه به مناطق مرزی ارمنستان فرستاد.
روسیه واکنش خاصی به آن مأموریت دوماهه نشان نداد اما اکنون ناخشنودی خود را از مأموریت جدید که دوساله است، علناً ابراز کرده و گفته است موضع اصولی روسیه در مورد پایگاه یافتن عاملی فرا منطقه‌ای در قفقاز جنوبی، تغییری نکرده است. اگر بروکسل صادقانه به صلح علاقه‌مند بود، شرایط کار هیئت خود را با آذربایجان هماهنگ می‌کرد.
هیئت اعزامی اتحادیه اروپا که بالغ‌بر ۱۰۰ نفر خواهند بود، بنا بر بیانیه اتحادیه اروپا وظیفه‌ای ابتدایی به مدت دو سال خواهد داشت و گشت‌زنی‌های مرتب انجام خواهد داد که باعث تقویت فهم اتحادیه اروپا از وضعیت موجود خواهد شد.
روسیه گفته است ماهیت غیرنظامی اعلام‌شده هیئت اتحادیه اروپا نباید گمراه‌کننده باشد. این هیئت در چارچوب سیاست مشترک امنیتی و دفاعی اتحادیه اروپا با تمام پیامدهای ناشی از آن شکل‌گرفته است.
این بیانیه همچنین از دولت ارمنستان برای درخواست اعزام ناظران اروپایی انتقاد کرده و گفته است ما به این نکته توجه داریم که ایروان تصمیم به رأیی به نفع اتحادیه اروپا گرفته است.
اگر متحدان ارمنستانی همچنان علاقه‌مند به قابلیت سازمان پیمان امنیت جمعی باشند، هیئتی از این سازمان را می‌توان به‌سرعت به ارمنستان اعزام کرد.
روسیه و سایر کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی در بحبوحه نبردهای مرگبار اخیر با جمهوری آذربایجان، از ارمنستان حمایت نکردند و این باعث شد گروهی از سیاستمداران به‌طور علنی از روسیه انتقاد کنند و مقامات این کشور جستجو برای حامیان جدید را آغاز کرده‌اند.
«نیکول پاشینیانژ» -نخست‌وزیر ارمنستان- چندی پیش بدون نام بردن از کسی، کشورهای متحد ارمنستان را متهم کرد که در تأمین تسلیحات برای ارمنستان کوتاهی کرده‌اند، اگرچه ارمنستان صدها میلیون دلار برای این سلاح‌ها پرداخت کرده است.
روسیه بزرگ‌ترین تأمین‌کننده سلاح ارمنستان بوده ولی اتفاقات اخیر باعث شده ارمنستان به‌دنبال شرکای جدیدی برای خرید سلاح باشد که هند یکی از جدی‌ترین گزینه‌ها بوده است.