بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه اکونومیست در یادداشتی نوشت: رهبران چین چه درسهایی میتوانند از نمایشنامه واگنری اخیر در روسیه بیاموزند؟ برای شنیدن سخنان دانشمندان در پکن، چین کشوری نیست که به درس نیاز داشته باشد.
در عوض، این وظیفه روسیه است که نمونه خوب چین را مطالعه کند. بهطور خاص، ولادیمیر پوتین باید از خرد بنیانگذاران حزب کمونیست چین، که کنترل سیاسی سختگیرانه و از بالا به پایین را بر مبارزان مسلح از همان روزهای اولیه انقلاب تحمیل کردند، درس بگیرد.
آنها به قول رئیس مائو تسه تونگ استناد میکنند: «حزب اسلحه را فرمان میدهد، اسلحه هرگز نباید اجازه داشته باشد که به حزب فرمان دهد.»
این لحن ازخودراضی ممکن است برخی را در غرب شگفتزده کند. منطق نشان میدهد که آشفتگی در روسیه باید بحرانی از شک و تردید در راهروهای قدرت چین ایجاد کند.
از این گذشته، تنها چند روز قبل از حمله پوتین به اوکراین، رهبر روسیه یک توافقنامه کتبی را به دست آورد که در آن دوستی «بدون محدودیت» از سوی همتای چینی خود، شی جین پینگ، ارائه شد.
آقای شی با رد همه درخواستها برای محکوم کردن تهاجم، شخصاً در کنار پوتین ایستاده است.
رهبر چین در سفری رسمی به مسکو در ماه مارس، جلوی درهای کرملین مکث کرد و به دوربینها اجازه داد تا او را ضبط کنند که آقای پوتین را «دوست عزیزش» خطاب میکند.
قبل از اینکه به او بگوید: «در حال حاضر تغییراتی رخ میدهد، مانند آنهایی که ما انجام ندادهایم. برای 100 سال دیده میشود، و ما باید این تغییرات را باهم انجام دهیم.»
«ژو بو» -سرهنگ ارشد بازنشسته ارتش آزادیبخش خلق- که اکنون در مرکز امنیت و استراتژی بینالمللی در دانشگاه تسینگهوا است، پیشنهاد میکند که اعتماد چین باید با رویدادهای اخیر افزایش یابد.
او به یاد میآورد که چگونه مائو سلولهای حزبی و کمیسرها را بر ارتش سرخ تحمیل کرد، زمانی که ارتش سرخ گروهی از چریکهای نازک بود، و ارتش آزادیبخش خلق مدرن را برای حفظ این سنت «خوب» تمجید میکند.
آقای ژو میگوید: «شاید آنچه در روسیه اتفاق افتاد فقط به رهبری چین ثابت کند که آنچه انجام میدهیم درست است.
برای روسیه مناسب بود که از نیروهای نیابتی برای تولید قدرت در خارج از کشور استفاده کند، وگرنه گروه واگنر زودتر مهار میشد، همانطور که برای آمریکا مناسب بود که از پیمانکاران مسلح شرکتهایی مانند بلک واتر در عراق یا شرکت هند شرقی انگلیس برای ساختن یک امپراتوری استفاده کند.
با نیروهای انتفاعی اما چنین برونسپاری هرگز در چین قابلتحمل نخواهد بود. او میگوید: «هرچقدر هم که شجاعانه هم باشد»، ارتش آزادیبخش خلق هرگز مانند گروه واگنر، محکومین را از زندان جذب نمیکند.
آقای ژو، افسر رابط سابق پلیس در گشتهای بینالمللی ضد دزدیدریایی در حومه شاخ آفریقا، چین از شرکتهای امنیتی خصوصی برای محافظت از اتباع خود در خارج از کشور استفاده میکند.
اما، او میافزاید، به این دلیل است که طرح کمربند و جاده، یک طرح زیرساختی گسترده، شرکتهای چینی را به مکانهای خطرناک میبرد.
چین مخالف استفاده از غیرنظامیان برای انجام وظایف مبهم و شبههنظامی نیست. ماهیگیران روی کشتیهای بزرگ با بدنه فولادی گاهی بهعنوان یک «شبههنظامی دریایی» موردحمایت دولت برای قلدری همسایگان چین نامیده میشوند.