بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن پالیسی در مطلب تازه خود بهقلم «بلال صعب» نوشت: بایدن باید برای رهبران سعودی این نکته را روشن سازد که ادامه همکاری با چین در زمینه موشکهای بالستیک، کمک دفاع موشکی آمریکا را به خطر خواهد انداخت.
مذاکره بایدن با سعودیها نباید محدود به درخواست از آنها برای افزایش تولید نفت باشد، زیرا این کار باعث نمیشود تا مشکل بازار انرژی در کوتاهمدت حل شود.
برای بایدن سخت است تا مانع تقویت برنامه موشکی و توانمندیهای پهپادهای مسلح سعودیها شود.
به نظر میرسد که ریاض میخواهد این مسیر را به دو دلیل ادامه دهد: نخست، محدودیتهای جدی که در خصوص دفاع موشکی دارد و دوم، ناتوانی کشورهای جهان از جمله آمریکا برای مهار برنامه موشکی ایران که بزرگترین برنامه در غرب آسیاست.
بسیاری از تحلیلگران به تعهد غیرقابل اتکای آمریکا نسبت به امنیت عربستان اشاره میکنند و آن را دلیل مهم دیگری بر این امر میدانند که چرا سعودیها برای یک برنامه گسترده موشکی سرمایهگذاری میکنند.
عربستان همچون دیگر مناطق جهان دریافته که دفاع موشکیاش هر چقدر هم قوی باشد، باز نمیتواند مانع از حملات موشکی و پهپادی پیشرفتهای شود که ایرانیها و متحدان حوثی آنها در یمن بارها علیه این کشور انجام دادهاند.
ویرانگرترین این حملات در پاییز 2019 علیه تاسیسات نفتی عربستان اتفاق افتاد. علاوه بر نقصهای فنی که دفاع موشکی دارد، هزینه این برنامه نیز بسیار بالاست. میلیاردها دلار را باید صرف نگهداری سامانههای پیشرفته پدافند هوایی کرد.
دیپلماسی منطقهای چندجانبه، راهی دیگر برای مقابله با موشکهای ایران است. گزارش شده که خود سعودیها و ایرانیها از سال 2021 تاکنون، چندین دور مذاکره مستقیم در بغداد داشتهاند و هر چند که به نظر میآید فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی، از پیشرفتهای به دست آمده خشنود است، اما قبول دارد که مسیر طولانی در پیشرو است.
ریاض میخواهد بازدارندگی قدرتمندی را علیه تهران ایجاد کند، به نحوی که توانایی آن را داشته باشد تا آتش را با آتش پاسخ دهد.
مسئله نهایی این خواهد بود که آیا این رویکرد موفقیتآمیز خواهد بود یا نه. خود آمریکا چندین دهه تلاش کرد تا از حملات ایران علیه شرکای عربش و پرورش شبههنظامیان خشن در سرتاسر منطقه جلوگیری کند. شاید آرزوی عربستان برای دستیابی به موشکهای قویتر تاثیر معکوسی داشته باشد.
بایدن چندان شانسی ندارد تا سعودیها را متقاعد به بازنگری در همکاری با چین در زمینه موشک بالستیک کند، اما اهرم فشار مهمی در دست دارد و آن، نقش اجتنابناپذیر آمریکا برای ایجاد یک ساختار پدافند هوایی و موشکی یکپارچه در منطقه است.
ایجاد یک سامانه هشدار اولیه بدون فناوری و دخالت آمریکا غیر ممکن است. این طرح پدافند هوایی و موشکی یکپارچه اخیرا به صورت لایحه دو حزبی در کنگره مطرح شد و منظور از آن ارتقای همکاری گستردهتری بین اسرائیل و کشورهای حاضر در توافقات آبراهام است تا بازدارندگی بهتری علیه ایران به وجود بیاید و این طرح میتواند وضعیت موجود را نه تنها برای عربستان، بلکه برای تمام طرفها و از جمله نیروهای آمریکایی مستقر در بغداد تغییر دهد که در معرض حملات موشکی و پهپادی ایران هستند.
عربستان برای اینکه حمایت همهجانبه آمریکا را در مورد دفاع موشکی به دست بیاورد، باید متعهد به عدم اشاعه موشکی شود که هم به نفع منطقه و هم امنیت بینالملل است. ریاض باید بداند که همکاری بیشتر با چین در زمینه موشکهای تهاجمی باعث میشود تا حمایت کامل آمریکا در خصوص دفاع موشکی را از دست بدهد.