به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه اوراسیانت در مقاله تازه خود نوشت: جزئیات مربوط به مجموعه معاملات امضاشده بین کشورهای آسیای میانه و چین در حاشیه جشن بزرگداشت دهمین سالگرد طرح «کمربند و جاده» در پکن در حال آشکار شدن است.
دفتر مطبوعاتی ریاست‌جمهوری قزاقستان گزارش داد که در حالی که قاسم جومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان در اواسط ماه اکتبر در چین بود.
مقامات، 30 سند تجاری به ارزش تقریبی 16 میلیارد دلار را امضا کردند که «شامل موافقت‌نامه‌های سرمایه‌گذاری و تجاری، توافق‌نامه‌های انتقال فناوری برای تولید، افتتاحیه خطوط اعتباری و غیره بود.»
شاید مهم‌ترین معامله با هدف افزایش پنج برابری ظرفیت مسیر حمل‌ونقل بین‌المللی ترانس خزر (TITR) به 500 هزار کانتینر در سال باشد.
توکایف در جریان در دسترس بودن مطبوعات خود خاطرنشان کرد که «حدود 85 درصد از کل ترافیک ترانزیت زمینی از چین به اروپا از طریق قزاقستان انجام می‌شود» و افزود که 35 میلیارد دلار برای توسعه بزرگراه‌ها در طول 15 سال اخیر اختصاص یافته است.
در بیانیه دولت افزوده شده است که این کشور در نظر دارد «1 هزار و 300 کیلومتر دیگر از خطوط راه‌آهن جدید را ظرف سه سال» بسازد.
در همین حال، «شوکت میرضیایف» -رئیس‌جمهور ازبکستان- پس از دیدار تن‌به‌تن با شی در پکن اعلام کرد که سرمایه‌گذاری چین در ازبکستان «در سال‌های اخیر» پنج برابر شده است.
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که حجم تجارت سالانه به 20 میلیارد دلار افزایش یابد.
در این نشست «پروژه‌های امیدوارکننده» در زمینه متالورژی، مهندسی برق و سایر موارد مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ازبکستان و چین نیز چندین قرارداد امضا کردند، هرچند جزئیات کمی در این باره وجود داشت. وزارت فناوری‌های دیجیتال ازبکستان و وزارت صنعت و اطلاعات چین تمایل خود را برای همکاری «در زمینه اتصال زیرساخت، ساخت شبکه‌های ارتباطی 5جی، امنیت شبکه، فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات» ابراز کردند.
در همین حال، شبکه برق جنوبی چین و ازبکستان قراردادی به ارزش بیش از 1 میلیارد دلار برای ساخت نیروگاه برق آبی با ظرفیت 600 مگاوات امضا کردند.
«قربانقلی بردی محمداف» قدرت اصلی ترکمنستان، هیئت کشورش را در مجمع کمربند و جاده مدیریت کرد.
در پکن، او توافق‌نامه‌هایی را امضا کرد که مملو از شکوه، اما فاقد محتوا بود، مانند پیمانی مبهم درباره «همکاری فنی و اقتصادی».
خبرگزاری دولتی ترکمنستان: عصر طلایی همچنین یادداشت تفاهمی بین خدمات گمرکی ترکمنستان و آژانس گمرکی چین برای تقویت ظرفیت برنامه فعالان اقتصادی مجاز را تبلیغ کرد.
در همین حال، روزنامه رسمی چینی چاینا دیلی، یک قطعه تحلیلی منتشر کرد که ادعا می‌کند کار بر روی چهارمین خط لوله گاز چین-آسیای میانه که ترکمنستان را از طریق سایر کشورهای آسیای میانه به چین متصل می‌کند، در حال انجام است. این خط گاز 30 میلیارد مترمکعب انتقال گاز را در سال افزایش می‌دهد.
داده‌های منتشرشده توسط وزارت اقتصاد ملی قزاقستان نشان می‌دهد که گردش مالی تجاری قزاقستان و چین در سال 2023 بالغ بر 19 میلیارد دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل (15.5 میلیارد دلار) 23 درصد افزایش داشته است؛
اما این رشد یک جاده یک طرفه است؛ صادرات از قزاقستان به چین بالغ بر 9 میلیارد دلار است که نشان‌دهنده افزایش اندک 2.1 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2022 است.
واردات به قزاقستان از جمهوری خلق چین در مجموع 10 میلیارد دلار است که افزایش 49.5 درصدی در سال را نشان می‌دهد. ناظران اقتصادی معتقدند که اختلاف در داده‌های آماری با قاچاق و فساد مرتبط است.
پس از شرکت در رویدادهای مربوط به «کمربند و جاده» در پکن، توکایف به غربی‌ترین استان سین کیانگ چین سفر کرد و در آنجا با رئیس منطقه‌ای حزب کمونیست، ما زیکسین دیدار کرد.
بر اساس گزارش‌های رسمی، گفتگوهای دوجانبه بر گسترش تجارت و توسعه گردشگری متمرکز بود.
سین کیانگ کانون سرکوب مستمر گروه‌های اقلیت مسلمان از جمله قزاق‌ها است. این استان که با قزاقستان هم‌مرز است، همچنین بیش از 40 درصد از تجارت کلی چین با قزاقستان را در نیمه اول سال 2023 به خود اختصاص داده است.
وزارت خارجه قزاقستان اعلام کرد که توافق دوجانبه در مورد سفر بدون روادید 30 روزه بین قزاقستان و چین از 10 نوامبر اجرایی می‌شود.
چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ازبکستان تاکنون در سال 2023 بوده است.
آژانس آماری دولتی ازبکستان که داده‌های مربوط به سه فصل اول سال را منتشر می‌کند، ارزش تجارت دوجانبه را برای این دوره 9.45 میلیارد دلار ارزیابی کرد که 36.2 درصد نسبت به مدت مشابه در سال 2022 افزایش یافته است.
صادرات به چین در این دوره به 1.85 میلیارد دلار و واردات به بیش از 7.59 میلیارد دلار رسید. پس از چین در رده‌بندی تجاری، روسیه قرار دارد که گردش مالی 7.03 میلیارد دلاری را به ثبت رسانده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 6 درصد افزایش داشته است.
قزاقستان با 3.22 میلیارد دلار سوم شد که نسبت به بازه زمانی سال 2022، 1.5 درصد کاهش داشته است. به‌طور کلی، گردش مالی تجاری برای دوره ژانویه تا سپتامبر به 44.8 میلیارد دلار رسید که 22 درصد نسبت به سال 2022 افزایش یافته است.
خبرگزاری روسی تاس گزارش داد تاجیکستان و چین توافقنامه‌ای را امضا کردند که حداقل هر دو سال یک‌بار «مانورهای ضد تروریستی» برگزار می‌کنند. یکی از اهداف مطرح‌شده در این پیمان، «افزایش سطح انسجام ارگان‌های فرماندهی و کنترل در مدیریت تشکیلات ویژه ضد تروریستی» است.