به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست مطلبی به‌قلم «اکسل دو ورنو» منتشر کرد که در آن آمدده است: در 13 آوریل، مؤسسه توسعه فناوری روسیه برای مجتمع سوخت-انرژی، صفحه‌ای را برای بحث در مورد همکاری انرژی بین مسکو و کشورهای آفریقایی ترتیب داد.
یکی از کارشناسان، «گابریل آنیسیت کوچوفا» که به‌عنوان- سفیر بنین در روسیه- خدمت می‌کرد، توضیح داد که «در آفریقا، ما منتظر روسیه هستیم، برای آنچه روسیه می‌تواند انجام دهد. من چیزی را به شما می‌گویم که امروز هرگز گفته نمی‌شود: ما از اروپا خسته شده‌ایم.»
کوچوفا به‌عنوان فارغ‌التحصیل از دانشگاه دولتی نفت و گاز گوبکین روسیه و یک شهروند روسیه، مفسر بی‌طرفی نیست.
با این وجود، روندهای اخیر انرژی از اعلامیه او حمایت می‌کند. کشورهای آفریقایی به شکل تصاعدی واردات نفت روسیه را در واکنش به تحریم‌ها و محدودیت‌های قیمتی اروپا افزایش می‌دهند و به کرملین انعطاف بیشتری در تأمین مالی جنگش علیه اوکراین می‌دهند.
مراکش در کل سال 2021، 600 هزار بشکه گازوئیل روسیه وارد کرد. تنها در فوریه 2022، تقریباً دو برابر این تعداد به بنادر مدیترانه‌ای این کشور آفریقای شمالی وارد شد. ماه گذشته، مراکش، تونس و الجزایر 30 درصد از صادرات گازوئیل روسیه را به خود اختصاص دادند که به‌تازگی به سطح قبل از همه‌گیری بازگشته است.
مسکو یک نیاز را در آفریقا برآورده می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی خاطرنشان کرد که همه‌گیری ویروس کرونا باعث ایجاد بحران بدهی در 20 کشور آفریقایی شده است که بار یارانه‌ای را که این کشورها در حال حاضر در نتیجه نوسانات مکرر قیمت انرژی با آن مواجه هستند تشدید می‌کند. در کنار این واقعیت که کارخانه‌ها هنوز از محدودیت‌های همه‌گیر بهبود نیافته‌اند، کشورهای آفریقایی به‌دنبال کمک‌های خارجی از منابع جدید هستند. لیودمیلا کالینیچنکو، محقق آکادمی علوم روسیه، در جریان پانل فوق گفت: بخش‌های قابل‌توجهی از پالایشگاه‌های آفریقا به دلیل فرسودگی تجهیزات، مشکلات تعمیر و نگهداری و وقفه در تأمین مواد خام، غیرفعال یا کم بار هستند. در عین حال، جمعیت آفریقا به‌طور سرگیجه‌ای در حال افزایش است.
به این ترتیب، کشورهای آفریقایی با دو چالش مرکب مواجه هستند: کمبود پالایشگاه‌های انرژی و افزایش تقاضا. یکی از راه‌حل‌هایی که آن‌ها دنبال کرده‌اند افزایش اتکای خود به واردات است. بر این اساس، این کشورها برای دستیابی به بازارهای جدید خوشحال به شرکت‌های گاز روسیه روی آورده‌اند. برخی از شرکت‌های آفریقایی از این تنظیم مجدد واردات و صادرات برای فریب کشورهای اروپایی که به‌دنبال جایگزینی برای انرژی روسیه هستند که از زیر دریای بالتیک می‌رفتند، استفاده کرده‌اند.
به‌عنوان مثال، در مراکش، یک نماینده مجلس چندین شرکت انرژی را متهم کرد که اسنادی درباره منشأ گاز روسیه جعل کرده‌اند که پس از ورود سریعاً به اروپا با قیمت بالاتری فروخته می‌شود. گفته می‌شود که این شرکت‌ها نفت روسیه را با اجزای داخلی خود مخلوط کرده‌اند تا فشار ناشی از فرآیندهای استخراج محلی را کاهش دهند و سود خود را از فروشندگان روسی و خریداران اروپایی افزایش دهند. واضح است که گازی که مسکو به آفریقا می‌فرستد برای تأمین تقاضای داخلی استفاده نمی‌شود.
گذشته از انرژی، روابط بین اتحادیه اروپا و آفریقا در چند دهه گذشته رو به وخامت بوده است. تاکتیک‌های اطلاعات نادرست روسیه که از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین افزایش یافته است تا حدی این روند را توضیح می‌دهد.
به‌رغم تضمین‌های اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا مبنی بر اینکه اتحادیه اروپا «هیچ تحریمی بر مواد غذایی و محصولات کشاورزی ندارد»، رئیس‌جمهور سنگال، مکی سال، بارها ابراز نگرانی کرد که محدودیت‌های تجاری اروپا مکانیسم‌هایی را که به کشورهای آفریقایی اجازه می‌دهد برای غلات و کودهای ضروری روسیه پرداخت کنند، مسدود کرده است. از جنبه نظامی، ناتوانی فرانسه در محافظت از مالی از مردم مالی در برابر گروه‌های تروریستی جهادی منجر به خروج کامل نیروهایش در سال 2022 شد. این امر احساسات ضد فرانسوی گسترده‌ای را در غرب آفریقا برانگیخت و منجر به حملات به مشاغل و ساختمان‌های دیپلماتیک و همچنین تصاویر تکان‌دهنده‌ای شد.
همان‌طور که یکی از کارشناسان روسی در طول این پنل گفت: ما در حال حاضر نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه را از طریق دریا در دریای مدیترانه، در بندر سئوتا اسپانیا و در بندر یونانی کالاماتا ارسال می‌کنیم؛ اما چه چیزی ما را از استفاده از زیرساخت‌های بندری کشورهای شمال آفریقا برای این اهداف باز می‌دارد؟ اگر سیاست‌گذاران آمریکایی بخواهند از دامنه عملیات نظامی روسیه جلوگیری کنند، نمی‌توانند چشم خود را بر روی کشورهای آفریقایی که شروع به پذیرش محموله‌های عظیم نفت روسیه کرده‌اند ببندند و ممکن است طعمه کارزار‌های اطلاعات نادرست کرملین شوند.
آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا، صدای آمریکا و شرکت‌های نفت و گاز آمریکا باید تلاش‌های خود را برای رسیدن به این هدف هماهنگ کنند. اولی می‌تواند کمک‌های بشردوستانه را افزایش دهد، دومی می‌تواند از سازمان‌های رسانه‌ای مستقل حمایت بیشتری کند و سومی می‌تواند جایگزین‌های رقابتی برای کشتیرانی نفت روسیه به سواحل آفریقا باشد. کارشناسان روسی به‌طور جدی به این فکر می‌کنند که چگونه می‌توانند از آفریقا به‌عنوان یک بازار مشتاق انرژی و یک مرکز منابع طبیعی برای به دست آوردن جایگاه در میدان جنگ استفاده کنند. کارشناسان آمریکایی باید همین کار را انجام دهند و بر کشورهای آفریقایی تمرکز کنند که کمک‌های اساسی از غرب دریافت می‌کنند و آماده مقابله با دیپلماسی گاز کرملین و شیوه‌ای که رسانه‌های روسی جنگ در اوکراین را به تصویر کشیده‌اند.