به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست مقاله‌ای به‌قلم «آروین راهی» منتشرکرد که در آن آمده است: افغان‌هایی که از حضور آمریکا در افغانستان منتفع شده‌اند، از زمان امضای توافقنامه دوحه با طالبان در 29 فوریه 2020 که راه را برای خروج آمریکا از افغانستان هموار کرد.
«زلمی خلیل‌زاد» -فرستاده ویژه سابق آمریکا- برای مصالحه افغانستان را مورد ضرب و شتم قرار دادند.
دولت اشرف غنی کمتر از 18 ماه پس از امضای توافقنامه از هم فروپاشید و افغان‌ها، خلیل‌زاد را به نمایندگی از دولت آمریکا متهم می‌کنند که به دولت سابق افغانستان (یا به قول برخی به جمهوری) خیانت کرده و بازگشت طالبان به قدرت را تسهیل نمود.
اگر آمریکا توافقنامه دوحه را امضا نکرده بود، دولت غنی امروز همچنان در قدرت بود. فروپاشی حکومت غنی یک‌روند تدریجی به‌همراه عوامل داخلی و خارجی و نه‌فقط رویدادی که آمریکا به‌طور ناگهانی در آگوست 2021 رقم زد، بود.
روند فروپاشی از روزی آغاز شد که آمریکا به افغانستان حمله کرد و جنگ‌سالاران فاسد و بدنام و همچنین افغان‌های بی‌کفایت و فریبکار ساکن غرب را به قدرت بازگرداند.
کسانی که تحولات افغانستان را دنبال می‌کردند، از همان ابتدا می‌دانستند که پروژه آمریکا در افغانستان با شکست مواجه خواهد شد.
تنها سؤالی که وجود داشت، این بود که چقدر به طول خواهد انجامید. با توجه به عوامل داخلی فروپاشی، از روز اول تعهد و صداقت چندانی از جانب افغانستان وجود نداشت.
آمریکا هیچ متحد یا شریک قابل‌اعتمادی در افغانستان نداشت. هم جنگ‌سالاران و هم به‌اصطلاح لیبرال‌ها که از غرب بازگشته بودند، برای پیشبرد منافع شخصی و خانوادگی خود کار می‌کردند. علاوه بر این، دولت کابل به دلیل فساد، خویشاوندسالاری و کوته‌فکری ناتوان بود. ازنظر عوامل خارجی، آمریکا یا اطلاعات کمی در مورد افغانستان داشت یا عمداً ترجیح داد که حساسیت‌های قومی، قبیله‌ای و زبانی آنجا را نادیده بگیرد.
بله، آمریکا به این معنا که حکومتی ناکارآمد و فاسد را تشکیل داد که از ابتدا محکوم بود شکست بخورد و با ابزارها و اقدامات مشکوک به مدت 20 سال آن را حفظ کرد، مسئولیت دارد.
اما اینکه بگوییم آمریکا مستقیماً قدرت را به طالبان واگذار کرد و خود این گروه برای بازپس‌گیری افغانستان نجنگیدند، برداشت نادرست فاحشی از کل شکست و نشانه دیگری است که افغان‌ها ژرف‌اندیشی کمی انجام داده‌اند.