بهگزارش مرکز مطالعات سورین، «پیتر هریس» یادداشتی در وبگاه ناینتین فورتی فایو منتشر کرد که در آن آمده است: هنری کیسینجر هفته گذشته در مجمع جهانی اقتصاد در داووس خبرساز شد.
این دولتمرد بزرگ که از طریق ارتباط ویدیویی ظاهر شد و تا آنجا پیش رفت که عضویت کییف در ائتلاف را «نتیجه مناسب» جنگ خواند.
تصورش بسیار سخت است. 12 ماه پیش ولادیمیر پوتین دستور حمله به اوکراین را به این بهانه که گسترش ناتو یک تهدید جدی امنیت ملی برای فدراسیون روسیه است صادر کرد.
با فرض اینکه رهبران روسیه با این اتفاق مشکلی نخواهند داشت، غیرقابل قبول به نظر میرسد. اگر مردم در غرب میخواهند دوران پس از جنگ با چیزی نزدیک به صلح پایدار با روسیه تعریف شود، پس عضویت اوکراین در ناتو به سختی میتواند بهعنوان یک اقدام محتاطانه تلقی شود.
به هر حال، ناتو یک اتحاد دفاعی است که برای حفظ امنیت اعضای خود وجود دارد. شایان ذکر است که در یک سال گذشته این سازمان به خوبی این وظیفه را انجام داده است.
بهرغم تلاشهای بلندپروازانه (و تحریکآمیز) اعضای ناتو برای کمک به اوکراین، حملات روسیه در خاک ناتو به صفر رسیده است.
ائتلاف همچنان بهعنوان یک عامل بازدارنده در برابر تجاوز روسیه و ضامن نهایی امنیت و بقای اعضای خود عمل میکند.
این استدلال که اضافه شدن اوکراین به امنیت کلی اتحاد میافزاید، قابل باور نیست.
در حالی که کییف در نهایت با دستیابی به مجموعهای از تضمینهای امنیتی نفس راحتی میکشد، این امر برای 30 عضو دیگر ائتلاف (32 عضو در صورت الحاق سوئد و فنلاند) بسیار گران تمام میشود. چنین ناامنی چیزی نیست که اعضای ناتو آن را ساده انتخاب کنند.
بدیهیترین شرایطی که در آن عضویت در ناتو محتمل میشود این است که جنگ کنونی به طور قطعی به نفع کییف تمام شود.
برای مثال، اگر نیروهای این کشور موفق به بیرون راندن مهاجمان روس از هر وجب از خاک اوکراین شوند، اگر مسکو دچار آشفتگی سیاسی شود و شاید حتی دولت تغییر کند اوکراین یک دلیل قوی برای ورود پیروزمندانه به ناتو خواهد داشت.
در چنین سناریوهایی، ممکن است ترس چندانی از روسیه وجود نداشته باشد و بنابراین پنجرهای از فرصت وجود خواهد داشت که طی آن میتوان برای الحاق اوکراین تلاش کرد.
حتی اگر جنگ با روسیه به بنبست ختم شود، عضویت اوکراین در ناتو همچنان امکانپذیر است. اگر جنگ در حالی پایان یابد که روسیه و غرب هر دو متوجه شوند که بر خلاف تصورات قبلی، بقای اوکراین بهعنوان یک کشور مستقل از منافع امنیتی اصلی اتحاد غربی است، گسترش ناتو ممکن است منطقی و حتی اجتنابناپذیر به نظر برسد.
قبل از فوریه 2022 تعداد کمی از مردم در شرق و غرب معتقد بودند که چنین امری وجود دارد، اما اکنون که غرب تا این حد برای حمایت از اوکراین پیش رفته است و با انجام این کار خطر یک درگیری بالقوه ویرانگر با روسیه را به وجود آورده است، به طور منطقی میتوان نتیجه گرفت که اوکراین بیش از آنچه قبلاً درک میشد برای ناتو اهمیت دارد.
در این صورت این سوال مطرح میشود: چرا یک چتر امنیتی رسمی برای کییف ارائه نمیدهیم؟
نکته در اینجا این است که همه تعهدات دفاعی باید معتبر (قابل باور) باشند و این اعتبار مبتنی بر درک مشترک از منافع مادی است.
اگر تجربه این جنگ نشان دهد که در واقع اعضای ناتو مایلند برای اوکراین بجنگند و بمیرند، که واضح است که هنوز اتفاق نیفتاده است، آنگاه احتمال عضویت رسمی در ائتلاف قویتر خواهد شد.
مطمئناً بین تسلیح اوکراین در نبرد با روسیه و به راه انداختن جنگ جهانی سوم برای دفاع از اوکراین تفاوتهایی وجود دارد، اما پس از پایان این جنگ، حداقل میتوان تصور کرد که رهبران ناتو متقاعد شوند که تضمینهای امنیتی رسمی بهترین راه برای جلوگیری از تکرار جنگی دیگر است.
یعنی آنها ممکن است به این نتیجه برسند که تنها تهدید به نابودی متقابل، روسیه را از حمله مجدد به اوکراین باز خواهد داشت. این منطق در درخواستهای مکرر از آمریکا برای اعلام «وضوح استراتژیک» در مورد تایوان مشهود است.
بخشی از مشکل این است که، حتی اگر روسیه جنگ را در موضع چانهزنی بسیار قوی تری در قبال اوکراین پایان دهد و در نتیجه در موقعیتی باشد که از کییف امتیاز بگیرد، کاملاً تضمین شده است که قدرت مسکو بهعنوان یک ابرقدرت بسیار کاهش خواهد یافت.
این بدان معناست که اعضای ائتلاف ترانس آتلانتیک بیشترین حرف را در مورد توافق صلح پس از جنگ خواهند. تصور اینکه گسترش ناتو میتواند بخشی از چنین بازسازی بزرگی در معماری امنیتی اروپا باشد، بسیار آسان است.
تنها کاری که تحلیلگران میتوانند انجام دهند این است که سعی کنند سناریوهای احتمالی آینده را ترسیم کنند.
در مجموع، این احتمال وجود دارد که پس از پایان این جنگ، اوکراین خارج از ناتو باقی بماند. در واقع، این احتمال وجود دارد که کییف در آیندهای قابل پیشبینی، تضمینهای امنیتی رسمی را از هیچ قدرت خارجی دریافت نکند. بیطرفی مسلحانه همچنان سادهترین راه برای تضمین امنیت اوکراین در برابر تهاجم دیگر روسیه است.
اما کیسینجر عقلش را از دست نداده است. به گفته او، عضویت اوکراین در ناتو هنوز ممکن است بهعنوان یک «نتیجه مناسب» تلقی شود. همه چیز به پیشرفت جنگ بستگی دارد و اینکه چگونه خشونت در میدان جنگ به تغییر سیاسی در اروپا و آمریکای شمالی تبدیل میشود. امروزه با هیچ درجهای از دقت نمیتوان مقدار زیادی از این را پیشبینی کرد.