بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن افرز در مقاله تازه خود بهقلم «الکساندر باونوف» نوشت: در ماه مارس، زمانی که دادگاه کیفری بینالمللی اعلام کرد که حکم بازداشت ولادیمیر پوتین را صادر میکند، بسیاری از ناظران آن را گامی مهم در تلاشهای غرب برای مجازات روسیه به دلیل تهاجم به اوکراین دانستند.
اما اگرچه اقدام علیه پوتین جدید است، اما تلاش برای هدف قرار دادن اعضای نخبگان حاکم روسیه سابقه طولانی دارد.
از روزهای اولیه تهاجم سال 2022، غرب تحریمهایی را علیه رهبران خاص روسیه و در کنار بسته تحریمهای گسترده خود علیه اقتصاد روسیه اعمال کرده است.
در واقع، این گسترش رویکردی بود که آمریکا و متحدانش سالها علیه نخبگان روسیه دنبال میکردند.
از آنجایی که غرب بهدنبال راههای جدیدی برای فشار بر روسیه است، درک اینکه تحریمهای شخصی علیه نخبگان روسیه در عمل چگونه عمل کرده و چگونه بر انسجام نسبی نظام پوتین تأثیر گذاشته است، بسیار مهم است.
تقریباً یک دهه تحریمهای غرب، رهبری روسیه را در تمایل خود برای حفظ تنش روابط با غرب متحد کرده است و آنها به تقویت سوءظن در داخل روسیه نسبت به هر عضوی از نخبگان که بهدنبال دوری از آنها هستند کمک کردهاند.
پس یک سؤال بزرگتر این است که آیا حکم دادگاه کیفری بینالمللی علیه پوتین برای جنایات جنگی میتواند این پویایی را تغییر دهد؟ مطمئناً، این سابقهای ایجاد میکند که میتواند سایر نخبگان روسیه را درگیر کند و بسیاری از درون دولت با نگرانی به خروج چشم دوختهاند.
نظام پوتین همیشه ائتلافی بین سرویسهای امنیتی، نیروهای مسلح و اقتصاددانان مختلف تکنوکرات بوده است.
گروه نهایی متشکل از افراد فوقالعاده با صلاحیت است و شامل الکسی کودرین که در سال 2006 توسط روزنامه بازارهای نوظهور صندوق بینالمللی پول بهعنوان بهترین وزیر امور مالی یک کشور اروپایی در حال توسعه انتخاب شد.
روابط بین این گروههای نظامی و غیرنظامی در طول زمان تغییر کرده است. قبل از الحاق کریمه، به نظر میرسید که تکنوکراتها با رهبران نظامی تقریباً برابر هستند؛ اما پس از تهاجم معلوم شد که اینطور نیست.
تکنوکراتها که روسیه را بخشی از اقتصاد جهانی و غربی میدانستند، متوجه شدند که در واقع کارمندان کسانی هستند که به خلاف آن اعتقاد داشتند.
زمانی که دیوان کیفری بینالمللی در مارس 2023 حکم دستگیری پوتین را صادر کرد، بهدنبال ایجاد مخالفت و تشویق مخالفان در داخل دولت روسیه بود.
قمار دادگاه بینالمللی ممکن است کارساز باشد: نخبگان روسیه در دنیایی زندگی میکنند که مملو از پارانویا و سوءظن است.
در عین حال، هرگونه حکم در آینده علیه سایر اعضای دولت روسیه میتواند ناخواسته باعث تکرار وضعیت تحریمها شود: برخی اقداماتی را برای محافظت از خود انجام میدهند.
نظامهای استبدادی بیشتر مشروعیت خود را از خارج میگیرند. تصادفی نیست که دیکتاتورها در طول تاریخ از بازدیدها، تورها و افتخارات بینالمللی لذت میبرند.
حکم دادگاه کیفری بینالمللی، راه بازگشت پوتین را در صحنه جهانی میبندد. نزدیک به خانه، نشانههایی از آسیب در حال حاضر نشان داده شده است. در ماه آوریل، طی مراسم اهدای استوارنامه کرملین برای سفرای جدید در روسیه که اکثر آنها غیرغربی بودند، سخنرانی پوتین، در غافلگیری آشکار او و شاید برای اولین بار بود که هیچ تشویقی دریافت نکرد.