به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن پالیسی در یادداشت خود به‌قلم «بردلی بومن» نوشت: «ینس استولتنبرگ» -دبیر کل ناتو- سه‌شنبه گذشته در دیدار سران ناتو در ویلنیوس، سه‌شنبه گذشته تأکید کرد که هر یک از اعضای این ائتلاف حداقل 2 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را برای دفاع هزینه کنند که هدف دیرینه ناتو است.
اظهارات استولتنبرگ قابل‌ستایش است، اما گزارش ناتو که در ماه مارس منتشر شد، نشان می‌دهد که دستیابی همه اعضای ائتلاف به آستانه 2 درصد ممکن است آسان‌تر از انجام آن باشد.
اگرچه این گزارش پیشرفت‌هایی را از زمان تعیین این هدف در اجلاس سران ناتو در سال 2014 در ولز نشان می‌دهد، اما عدم تداوم بسیاری از اعضا در انجام تعهدات مربوط به هزینه‌های دفاعی را مستند می‌کند.
در جنبه خبر خوب دفتر کل: بر اساس برآوردهای بودجه برای سال 2022، متحدان آمریکا در ناتو مجموعاً برای هشتمین سال متوالی هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دادند.
این گزارش می‌گوید از سال 2014، این کشورها 350 میلیارد دلار به هزینه‌های دفاعی خود اضافه کرده‌اند.
تنها از سال 2021 تا 2022، متحدان اروپایی و کانادا با هم هزینه‌های دفاعی خود را به میزان 2.2 درصد در شرایط واقعی و با تورم افزایش دادند.
علاوه بر این، 24 کشور از 30 کشور ناتو در آن زمان، از جمله آمریکا، احتمالاً به یک هدف جداگانه در ولز دست یافتند که حداقل 20 درصد از هزینه‌های دفاعی سالانه را برای خرید عمده تسلیحات جدید، از جمله تحقیق و توسعه، صرف کنند.
در سال 2022، مجارستان و یونان با صرف 48 درصد و 45 درصد از بودجه دفاعی خود برای تجهیزات جدید در صدر فهرست قرار گرفتند.
اگرچه هدف تدارکات 20 درصد در بحث عمومی کمتر از آستانه کلی 2 درصد برجسته است، اما این معیار مهم دیگری است. سرمایه‌گذاری‌های عمده تجهیزات، مستقیم‌تر از سایر هزینه‌های دفاعی، مانند حقوق بازنشستگی و اداری، به بازدارندگی کمک می‌کنند.
برخی از این سرمایه‌گذاری‌ها به‌خوبی مورداستفاده قرار می‌گیرند. در سال 2017، ناتو چهار گروه چندملیتی نبرد تسلیحاتی ترکیبی را در استونی، لتونی، لیتوانی و لهستان مستقر کرد.
از زمان حمله روسیه به اوکراین در سال گذشته، ناتو این گروه‌های جنگی را تقویت کرده و تصمیم به ایجاد چهار گروه دیگر در بلغارستان، مجارستان، رومانی و اسلواکی گرفته است که جناح جنوب شرقی این اتحاد را تقویت می‌کند.
قابل‌ذکر است که همه متحدان ناتو چه به‌عنوان کمک‌کننده و چه به‌عنوان میزبان این گروه‌های نبرد در این تلاش شرکت دارند.
متأسفانه، همه اخبار مربوط به هزینه‌های دفاعی اعضای ناتو مثبت نیست. در اجلاس سال 2014، اعضای ناتو حداقل 2 درصد را خرج نکردند، ابتدا متعهد شدند که هرگونه کاهش بیشتر در هزینه‌ها را متوقف کنند و در عوض هدفشان افزایش هزینه‌ها به‌صورت واقعی بود.
دوم، آن‌ها هدف خود را برای حرکت به سمت 2 درصد تا سال 2024 با هدف دستیابی به اهداف توانمندی ناتو و پر کردن کمبودهای توانایی ناتو اعلام کردند.
با وجود تهدید روسیه برای امنیت اروپا برای بیش از یک دهه، متحدان ناتو در حال حاضر چگونه هستند؟
گزارش ناتو هزینه‌های دفاعی نهایی آمریکا در سال 2022 را 3.46 درصد از تولید ناخالص داخلی تخمین زده است که پس از یونان در رتبه دوم قرار دارد.
تخمین زده شد که تنها پنج عضو دیگر ناتو در سال 2022 به آستانه 2 درصد دست پیدا کنند: بریتانیا، استونی، لتونی، لیتوانی و لهستان. اینکه سه کشور بالتیک در این فهرست قرار گرفتند قابل‌ستایش است، اما بودجه دفاعی اندک آن‌ها (مثلاً لیتوانی زیر 2 میلیارد دلار است) کسری هزینه‌های ناتو را حل نخواهد کرد.
اگر اعضای ناتو بتوانند حداقل 2 درصد را برآورده کنند، این منابع را به شیوه‌ای هدفمند و هماهنگ با اتحاد سرمایه‌گذاری کنند و اصلاحات لازم را انجام دهند، آمادگی بلوک را به‌طور مادی تقویت می‌کند.
مشارکت قوی‌تر متحدان واشنگتن در ناتو، بار امنیتی آمریکا در اروپا را کاهش می‌دهد و منابع آمریکا را که به‌طور فزاینده‌ای برای جلوگیری از تهاجم چین در اقیانوس هند و اقیانوس آرام موردنیاز است، آزاد می‌کند.
البته، گزارش ناتو که هزینه‌های سال 2022 را برآورد می‌کند، کاملاً منعکس‌کننده اعلامیه‌های مختلف متحدان در مورد افزایش هزینه‌های دفاعی و خرید تسلیحات از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه 2022 نیست.
تنها چند روز پس از شروع جنگ روسیه، اولاف شولز، صدراعظم آلمان، ایجاد آن را اعلام کرد. از یک صندوق تدارکات دفاعی 100 میلیارد یورویی که هدف 2 درصدی را برآورده می‌کند.
سایر متحدان در همسویی گفتار با عمل بسیار بهتر هستند. به‌عنوان مثال، به نظر می‌رسد لهستان در مسیری قرار دارد که 4.3 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در سال جاری برای دفاع هزینه کند، از جمله با ارسال سفارشات مهم تسلیحاتی به آمریکا و کره جنوبی.
تهاجم ولادیمیر پوتین به اوکراین، بسیاری را در اروپا بیدار کرده است که فکر می‌کردند جنگ‌های بی‌دلیل و در مقیاس بزرگ تسخیر برهنه به‌طور امن به کتاب‌های تاریخ منتقل شده‌اند.
باید دید که آیا شوک ناشی از تهاجم وحشیانه پوتین به‌طور پایدار بر انسدادهای سیاسی طولانی‌مدت و بوروکراسی در برخی از ثروتمندترین کشورهای اتحاد در مورد هزینه‌های دفاعی، تهیه تسلیحات و اصلاحات نظامی غلبه خواهد کرد یا خیر.
اگر استولتنبرگ در نشست آتی ویلنیوس موفق شود حداقل 2 درصد را به‌عنوان یک طبقه سخت ایجاد کند، این یک پیروزی بزرگ برای ترانس آتلانتیک خواهد بود.
این همچنین نقطه عطفی در دوران تصدی استولتنبرگ به‌عنوان دبیر کل خواهد بود.