به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در مقاله‌ای به‌قلم «دانیل لاریسون» نوشت: جنگ اوکراین و مذاکرات متزلزل برای احیای توافق هسته‌ای ایران به جهان یادآوری کرده که کنترل تسلیحات و عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای چقدر برای صلح و امنیت بین‌المللی اهمیت دارد.
با وجود اینکه تابوی استفاده از تسلیحات هسته‌ای هنوز شکسته نشده، اما تشدید تنش در اوکراین این ترس را به نحوی معقول به وجود آورده که ممکن است روسیه متوسل به تسلیحات هسته‌ای شود.
بخت و اقبال کنترل تسلیحات بسته به حمایت آمریکا از توافقات مربوط به کنترل تسلیحات افزایش یا کاهش می‌یابد.
آمریکا ساختار کنترل تسلیحات را بنا کرد که نخست زرادخانه‌های تسلیحات هسته‌ای آمریکا و روسیه را محدود و بعد کاهش می‌داد و از طریق معاهده عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای (ان پی تی)، نقش رهبری برای وضع هنجارها علیه اشاعه تسلیحات هسته‌ای را به عهده گرفت.
اگر نتوان روی پایبندی آمریکا به توافقات کنترل تسلیحات در بلند‌مدت حساب کرد، هیچ یک از این توافقات موفق نخواهند شد.
اگر این احتمال وجود داشته باشد که آمریکا این توافقات را در چند سال بعد پاره می‌کند، دیگر هیچ کشوری خود را به دردسر نمی‌اندازد تا برای تصویب معاهدات جدید وارد مذاکره شود.
احیای توافق هسته‌ای ایران می‌تواند خبر خوبی باشد، اما اوضاع را برای مدت طولانی حل نخواهد کرد.
حتی اگر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) احیا شود و همه طرف‌ها هم به آن به صورت کامل پایبند باشند، باز این احتمال وجود دارد که دولت آینده آمریکا به آن نپیوندد.
بسیاری از کشورها بعد از به وجود آمدن ان پی تی به دنبال تولید تسلیحات هسته‌ای بودند و برخی هم آن را فعالانه دنبال می‌کردند، اما کشورها تقریبا در هر مورد به این نتیجه رسیدند که هزینه‌های ساختن زرادخانه‌های‌شان بسیار بیشتر از منافع امنیتی است که می‌توانند از این زرادخانه‌ها به دست آورند. با این حال، اگر کشورهای اصلی دارنده تسلیحات هسته‌ای خودشان را مهار نکنند، ممکن است که این نتیجه‌گیری هم تغییر کند.
مادام که نظام منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای رو به ضعیف‌تر شدن باشد، مقصر کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای هستند که تعهدات خود را برای پیگیری خلع سلاح یا نادیده گرفته‌اند یا به طور کلی کنار گذاشته‌اند.
نیاز آشکار به تجدید مذاکرات ثبات استراتژیک و معاهده کنترل تسلیحات برای استارت جدید وجود دارد که قرار است در سال 2026 منقضی شود، اما حمله روسیه به اوکراین ایده مذاکره با مسکو را از نظر سیاسی در واشنگتن تحت تأثیر قرار داده است.
این واکنش قابل درک است، اما به این دلیل است که روابط آمریکا و روسیه بسیار وحشتناک و خطرات تشدید آن چنان زیاد است که باید تدابیری در قالب محدودیت‌هایی در مورد اندازه و استقرار مخرب‌ترین سلاح‌های ما وجود داشته باشد.
در حالی که ما هنوز یک معاهده کنترل تسلیحات داریم، اوضاع از قبل به اندازه کافی بد است و بدون آن بدتر می‌شود.
ما باید به یاد داشته باشیم که معاهدات کنترل تسلیحات هسته‌ای تا چقدر ثبات و پیش‌بینی‌پذیری را در بین دو کشور دارنده تسلیحات هسته‌ای ایجاد کرده و جهان تا پیش از آن چقدر خطرناک‌تر بود.
ما نمی‌خواهیم به آن دنیا بازگردیم، به خصوص که حالا شمار کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای بسیار بیشتر از 60 سال قبل است.