به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه کامن اسپیس در گزارش خود اعلام کرد: هفته گذشته، زمانی که «الهام علی‌اف» -رئیس‌جمهور آذربایجان- در گرانادا، اسپانیا برای ملاقات برنامه‌ریزی‌شده با «نیکول پاشینیان» -نخست‌وزیر ارمنستان- که قرار بود توسط مقامات ارشد اروپایی تسهیل شود، شرکت نکرد.
ناامیدی گسترده‌ای در جامعه بین‌المللی ایجاد شد و تقریباً یک قطع امید همگانی از سمت کشورهای غربی حاصل شد.
آذربایجان دلیل غیبت خود را «تعصب فرانسه» به نفع ارمنستان و عدم موافقت با گنجاندن ترکیه به‌عنوان یکی از میزبانان مشترک مذاکرات عنوان کرد.
با این حال، به نظر می‌رسد که کورسوی امیدی وجود دارد که بتوان گفت‌وگوها را به مسیر اصلی‌اش بازگرداند.
زیرا به نظر می‌رسد هم ارمنستان و هم آذربایجان به‌صورت نانوشته اکنون توافق کرده‌اند تا قبل از پایان ماه جاری در مذاکرات بروکسل، به میزبانی رئیس شورای اروپا، چارلز میشل، شرکت کنند.
«چارلز میشل» روز پنجشنبه (5 اکتبر) پس از دیدار با نخست‌وزیر ارمنستان، در سخنرانی خود در گرانادا بیاناتی را ایراد کرد که به شرح ذیل است: «ما به‌تازگی با پاشینیان، صدراعظم شولز و رئیس‌جمهور امانوئل مکرون ملاقات پرسودی داشتیم.
ما یک بیانیه مشترک روشن صادر کردیم. ما به دیپلماسی اعتقاد داریم، ما به گفت‌وگوی سیاسی و سازنده اعتقاد داریم و به همین دلیل است که من از هر دوی آن‌ها دعوت خواهم کرد، هم جناب نخست‌وزیر پاشینیان و هم جناب رئیس‌جمهور علی‌اف، قرار است تا پایان اکتبر در بروکسل با یکدیگر دیدار کنند.»
«به نظر من سه اصل بسیار مهم است؛ اول اینکه به رسمیت شناختن متقابل حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان و ارمنستان، از جمله در نظر گرفتن مساحت دقیق ارضی مشخص باید مورد بحث قرار گیرد؛
دوم اینکه اصل مهم این است که تعیین حدود مرزها باید بر اساس اعلامیه آلماتی (پیمان امضاشده توسط روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان در تاریخ ۱۲ دسامبر ۱۹۹۱ مبنی بر اجرای تعهدات بین‌المللی ناشی از معاهدات و موافقت‌نامه‌های اتحاد جماهیر شوروی) باشد و در نهایت سومین اصل مهم مربوط به موضوع اتصالات است؛
توسعه ارتباطات از اهمیت بالایی برخوردار است، اما باید بر اساس اصول حاکمیت، صلاحیت قضایی و به شکل متقابل باشد.»
«در نهایت، ما مصمم هستیم که در روند عادی‌سازی روابط ارمنستان و آذربایجان نقش مثبت و نقش سازنده‌ای ایفا کنیم و به همین دلیل چندین عنصر برای ما مهم هستند؛
پیمان صلح، تعیین حدود مرزها، اتصال، تبادل اسرا، مسئله افراد گمشده و مین‌زدایی.»
«ما مصمم هستیم برای حمایت از قفقاز باثبات و مرفه ایفای نقش کنیم. ما هیچ دستور کار پنهانی نداریم و به همین دلیل فکر می‌کنیم که می‌توانیم گفتگوی مؤثری برای حمایت از تلاش‌ها در جهت ثبات بیشتر، رفاه بیشتر و امنیت بیشتر داشته باشیم.»
«این نشست یک پلتفرم سیاسی منحصر به فرد است که بین دولت‌ها و رهبران بسیار مهم است، زیرا علاوه بر جلسه عمومی، علاوه بر میزهای گردی که امکان تبادل نظر صادقانه و مستقیم در مورد چالش‌های اساسی را به ما می‌دهد.
امکان‌پذیر است که بسیاری از مسائل دوجانبه غیررسمی را نیز بر روی میز قرار دهیم.
گفتگو در سطح بالاترین رده‌ها همان کاری است که ما انجام دادیم و برای آماده‌سازی مراحل موفقیت‌آمیز کارآمد بوده و گام‌های بعدی آذربایجان و ارمنستان، دیداری است که قرار است تا پایان اکتبر برگزار شود.»
علی‌اف نیز از طرف دیگر همان‌طور که در روایت آذربایجانی توسط رسانه‌های محلی گزارش‌شده است، خاطرنشان کرد که گنجاندن آذربایجان در بیانیه چهارجانبه بدون مشارکت آذربایجان در گرانادا رویکرد درستی نبوده است.
الهام علی‌اف گفت که به دلیل موضع شناخته‌شده فرانسه، آذربایجان در نشست گرانادا شرکت نکرد. وی تأکید کرد ارائه تسلیحات از سوی فرانسه به ارمنستان، رویکردی است که در خدمت صلح نیست، بلکه قصد دارد درگیری جدیدی را ایجاد کند و اگر درگیری جدیدی در منطقه رخ دهد، فرانسه مسئول ایجاد آن خواهد بود.
او با اشاره به اینکه بیانیه ضد آذربایجانی پارلمان اروپا بر اساس رویکرد بیگانه هراسی و شوونیستی و نظرات بیان‌شده در آن غیرقابل‌قبول است، گفت که این بیانیه در خدمت صلح و ثبات منطقه نیست.
علی‌اف در ادامه گفت: «آذربایجان با استفاده از حق دفاع از خود، مطابق با قوانین بین‌المللی و منشور ملل متحد، حاکمیت خود را به‌طور کامل احیا کرده و واحدهای نظامی غیرقانونی موجود در خاک خود را خنثی کرده است.
در این زمینه اقداماتی که آذربایجان انجام داد کاملاً مطابق با قوانین بین‌المللی بود.» وی افزود: «برعکس، کشورهایی که اصل این موضوع را درک نکرده‌اند، به دلیل سیاست‌های خود در مناطق مختلف جهان، با حقوق بین‌الملل مشکلات جدی دارند.»
علی‌اف افزود که دولت مرکزی کمک‌های بشردوستانه به ساکنان ارمنی قره‌باغ ارائه کرده و روند ثبت نام آن‌ها آغاز شده است.
او همچنین تأکید کرد که این به‌اصطلاح رژیم ]رژیم خودمختار ارامنه[ بود که ارامنه را مجبور به ترک این خاک کرد.
علی‌اف با بیان اینکه هشت روستای آذربایجان همچنان در اشغال ارامنه است، بر اهمیت آزادسازی این روستاها نیز از اشغال ارامنه تأکید کرد.
علی‌اف خاطرنشان کرد که کار برای ایجاد کریدور حمل و نقل منطقه‌ای بین جمهوری آذربایجان و ایران در حال انجام است و مراسم کلنگ زنی برای ساخت پل و زیرساخت‌های مرزی و گمرکی و همچنین پروژه‌های استحکامات ساحلی در این منطقه برگزار شده است.
از روایت آذربایجان مشخص نیست که آیا علی‌اف حضور خود را در نشست بروکسل در پایان ماه تایید کرده است یا خیر، اما مقامات ارشد آذربایجان اشاره کرده‌اند که انتظار می‌رود او در این نشست شرکت کند.