بهگزارش مرکز مطالعات سورین، موسسه میزس در مقاله تازه خود بهقلم «آنتیونیو گراسفو» نوشت: در پایان اجلاس سران بریکس در ژوهانسبورگ در تاریخ 24 آگوست 2023، اعلام شد که گروه 5 کشور برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی از 6 کشور دیگر دعوت کرده است:
عربستان، آمریکا. امارات، ایران، مصر، اتیوپی و آرژانتین. عضویتهای جدید که از ماه ژانویه سال 2024 اجرایی میشود، توسط شی جین پینگ، تاریخی خوانده شد.
در حالی که ولادیمیر پوتین که به دلیل حکم دادگاه کیفری بینالمللی قادر به سفر نبود، از راه دور به اعضای جدید بریکس تبریک گفت و متعهد شد که فعالیتهای این گروه را گسترش دهد.
با این حال، با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی در اکثر کشورهای عضو و همچنین تضاد بین آنها و منافع متفاوت، اهداف گروه توسعهیافته بریکس تا حد زیادی دست نیافتنی است.
در نهایت، اگر بریکس موفقیتآمیز باشد، هژمونی چین را جایگزین هژمونی آمریکا خواهد کرد.
«جیم اونیلن» -اقتصاددان گلدمن ساکس- ام اختصاری بریکس را در سال 2001 برای تعیین چهار اقتصاد بهسرعت در حال رشد معرفی کرد. بریکس را بهعنوان رقیب گروه هفت معرفی کرد، اما سازماندهی ضعیفی دارد و هیچ نهاد یا واحد پولی ندارد. چین، روسیه و تا حدی هند بیشترین نفوذ سیاسی و اقتصادی را در بریکس دارند.
کسانی که معتقدند بریکس نظم بینالمللی را بر هم خواهد زد، میتوانند به چندین آمار چشمگیر اشاره کنند.
با الحاق اعضای جدید، کشورهای بریکس 400 میلیون نفر دیگر به جمع 46 درصد از جمعیت جهان کمک خواهند کرد.
آنها همچنین 37 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی، 42 درصد از تولید نفت جهان و درصد قابلتوجهی از مواد معدنی مختلف حیاتی را تشکیل خواهند داد.
شی جین پینگ گفت که گسترش بریکس نشاط جدیدی را به مکانیسم همکاری بریکس تزریق میکند و نیروهای صلح و توسعه جهانی را بیشتر تقویت میکند.
با این حال، روسیه، دومین عضو قدرتمند و توسعهیافته گروه، فعالانه درگیر جنگ است و بهطور گسترده توسط نظم بینالمللی تحریم شده است.
عضو پیشنهادی اتیوپی در بحبوحه جنگ داخلی است. ایران به دلیل حمایت از جنگ در اوکراین و همچنین جاهطلبیهای تسلیحات هستهای اش بهشدت تحریم شده است و تا همین اواخر، ایران و عربستان درگیر جنگهای نیابتی در سوریه و یمن بودند.
هند، پرجمعیتترین کشور جهان تا ماه جولای 2023، در یک مناقشه مرزی با چین قرار دارد که منجر به درگیریهای نظامی جزئی در سالهای 2020 و 2022 شد.
فعالیتهای دریایی چین در اقیانوس هند باعث شد تا هند روابط دفاعی خود را با آمریکا و استرالیا تقویت کند و ژاپن از طریق گفتگوی چهارجانبه امنیتی تنها چند روز پس از اجلاس بریکس، در اقدامی که همکاری معنادار برای صلح جهانی و توسعه اقتصادی را به خطر میاندازد، وزارت منابع طبیعی چین نسخه جدیدی از نقشه ملی خود را منتشر کرد که ادعای قلمرو هند و روسیه را دارد.
بحثهایی در مورد ایجاد یک ارز بریکس وجود داشته است که طرفداران آن معتقدند که میتواند دلار آمریکا را از بین ببرد.
با این حال، جایگزینی دلار در تجارت مشکلساز خواهد بود: به دلیل نقد شدن و تبدیل آزادانه آن، دلار بهطور گسترده در تجارت استفاده میشود، بسیاری از کشورهای تولیدکننده نفت ارزهای خود را به آن متصل میکنند و این ارز ترجیحی برای ذخایر خارجی است.
بهطور کلی، حتی کشورهای بریکس نمیخواهند ارزهای بریکس را بهعنوان ذخیره نگه دارند. تنها واحد پولی بریکس که در ذخایر جهانی استفاده میشود، یوان چین است که در حدود 2.5 درصد به پایینترین سطح خود رسیده است.
تنها موسسه بریکس موجود، بانک توسعه جدید است که تا همین اواخر یک بانک انحصاری دلار آمریکا بود. این کشور با حمایت و تأمین مالی عمده چین، وامهایی مشابه وامهایی که چین از طریق بانک سرمایهگذاری زیرساختهای آسیایی و طرح کمربند و جاده ارائه میدهد، آماده میکند.
اندازه و سلامت اقتصادهای بریکس بهطور چشمگیری متفاوت است.
چشمانداز هند با افزایش تولید ناخالص داخلی و سرمایهگذاری مستقیم خارجی روشن است.
عربستان یک کشور ثروتمند تولیدکننده نفت با یکی از بالاترین نرخهای رشد در گروه 20 است. برزیل با رشد آهسته و بیکاری بالا مواجه است اما نسبت به سالهای گذشته بهتر عمل میکند. آفریقای جنوبی به تازگی به سطح فعالیت اقتصادی قبل از همهگیری بازگشته است، اما بیکاری همچنان بالاست.
در این میان تورم آرژانتین به بالای 100 درصد رسیده است. اتیوپی، بهرغم رشد سریع تولید ناخالص داخلی، یکی از فقیرترین کشورهای آفریقا با تولید ناخالص داخلی سرانه کمی بیش از 1 هزار دلار در سال است. در نهایت، مصر دارای رشد تولید ناخالص داخلی و افزایش فقر است.
بزرگترین اقتصادهای بریکس چین، هند و روسیه هستند. این سه کشور پس از آمریکا، برترین قدرتهای نظامی جهان نیز هستند.
میتوان گفت کشورهای بریکس با بیشترین قدرت و نفوذ جهانی در سیاست و دیپلماسی چین و روسیه هستند؛
اما از آغاز جنگ در اوکراین، اقتصاد روسیه رو به وخامت گذاشته و اکنون با کاهش ذخایر ارز خارجی و تحریمهای اقتصادی مواجه است. در نتیجه، روسیه بهطور پیوسته از نظر مالی بیشتر به چین وابسته میشود.