بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه دیپلمات در مطلب خود بهقلم «دیل الوف» نوشت: به نظر میرسد موج اخیر ابتکارات دیپلماتیک چین در غرب آسیا، کشورها را به مدار پکن نزدیکتر میکند و در عین حال نفوذ منطقهای آمریکا را از بین میبرد؛ اما کشورهای غرب آسیا لزوماً به این تحولات به این شکل دو قطبی شدن نگا نمیکنند.
در مارس 2023، ریاض شریک گفتوگوی رسمی سازمان همکاری شانگهای (SCO) شد، یک سازمان امنیتی چندجانبه به رهبری چین که شامل روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان، هند، پاکستان و (بهزودی) ایران بهعنوان اعضای آن است؛
قرار است ایران آخرین کشوری باشد که وضعیت خود را از ناظر به عضو کامل ارتقا داده است که در اواخر سال جاری رسمی خواهد شد.
عربستان نیز قصد دارد از همین روش پیروی کند؛ الحاق پادشاهی به سازمان همکاری شانگهای در پی نزدیکی ایران و عربستان با میانجیگری چین صورت میگیرد که بسیاری از کارشناسان آن را بهعنوان سیگنالی مبنی بر اینکه چندقطبی شدن نظم جهانی بهخوبی در حال انجام است، میدانند و عربستان نیز در مقابل بهخوبی خود را از زیر سایهی آمریکا خارج کرده است.
در عین حال، سرمایهگذاری، زیرساختها، فناوری و سازمانهای چندجانبه چینی که توسط پکن ایجاد شده، به یکی از اجزای مهم استراتژیهای تنوع اقتصادی و سیاسی بسیاری از کشورهای عربی تبدیل شدهاند.
این به توضیح این موضوع کمک میکند که چرا امارات، بحرین و کویت، همگی برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای بهعنوان شرکای گفتوگو درخواست دادهاند؛
برخی از کارشناسان زنگ خطر را به صدا درآورده و هشدار دادهاند که این اقدامات تهدیدی برای غصب یا حداقل متزلزل کردن جایگاه دلار است؛ در همین حال، افرادی نیز اینچنین پیشبینیها را چیزی جز سروصدا نمیدانند.
صرف نظر از چگونگی این تحولات، همه اینها یک مسئله جدی از عدم بیاعتمادی این کشورها به آمریکا و تزلزل موقعیت آمریکا در منطقه است و در طولانیمدت قطعاً نظریههای کارشناسی، دیگر دور از واقعیت نخواهد بود؛
اگر آمریکا نتواند راههایی برای بازسازی اعتماد و اعتبار در میان شرکای منطقهای خود بیابد، ممکن است خود را در خواب بهسوی پایان هارمونی غرب در غرب آسیا ببیند و رهبری چین از این نتیجه بسیار خرسند خواهد بود.مرسیب