به‌گزارش مرکزمطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست، روزنامه نشنال اینترست در یادداشتی به‌قلم «کاوید ولیف» نوشت: تجزیه و تحلیل نشان داده است که تکنیک جنگ نیابتی به طور فعال توسط ایران به کار گرفته می‌شود.
سپاه پاسداران و به‌ویژه شاخه القدس آن، در این تکنیک حرفه‌ای هستند. ایران در راستای تقویت قدرت خود در غرب آسیا، از مهره‌ها و سازمان‌های غیردولتی با پهپاد و موشک حمایت می‌کند.
حزب‌الله در لبنان، حوثی‌ها در یمن، و مهره‌های غیردولتی شیعه در عراق و سوریه انواعی از نیابت‌ها هستند که ایران در تلاش برای تغییر موازنه قدرت منطقه‌ای به نفع خود از آن‌ها حمایت می‌کند.
تهران که فکر می‌کند توازن ژئوپلیتیکی در منطقه پس از جنگ دوم قره باغ برعلیه منافعش تغییر کرده است، به‌ویژه در دو سال گذشته دیپلماسی و همکاری را به پس‌زمینه برده و در عوض طرح‌های نظامی را گسترش داده است.
سپاه پاسداران که به‌ویژه در غرب آسیا فعال است، به‌دنبال این است که در منطقه قفقاز جنوبی به اثربخشی بیشتری دست پیدا کند.
در ماه آگوست، سپاه تایید کرد که در حال اجرای رزمایش مشترک پهپادی با ارتش‌های روسیه، ارمنستان و بلاروس در پایگاه هوایی کاشان است.
در ادامه، رزمایش سپاه پاسداران در حاشیه رودخانه آراز در مرز آذربایجان برگزار شد. این رزمایش مناطق آذربایجان شرقی و اردبیل را تحت پوشش قرار داد.
در روز اول این رزمایش، عملیات چتر نجات ساختگی هلی‌بورن، حملات شبانه، عملیات رزمی هلی‌کوپتر و پهپادهای انتحاری انجام شد.
احداث پل موقت بر روی رودخانه ارس که ایران را از آذربایجان و ارمنستان جدا می‌کند، تصرف و کنترل راه‌ها و ارتفاعات و عملیات تهاجمی و تخریبی علیه اهداف تعیین شده از دیگر بخش‌های این رزمایش بود.
پس از رزمایش سپاه، در 29 مهرماه، «حسین امیرعبداللهیان» -وزیر امور خارجه ایران- در رأس هیئتی به ارمنستان سفر کرد.
عبداللهیان در این بازدید در افتتاحیه کنسولگری کافان شرکت کرد و گفت: امنیت ارمنستان امنیت ماست. چند هفته بعد، «محسن پاک‌آئین» -سفیر سابق ایران- در آذربایجان گفت که این رزمایش‌ها با هدف حفاظت از ارمنستان در برابر آذربایجان انجام شده است.
پس از آن مشخص شد که بیست و هفت شهروند ایرانی طی روزهای 5 تا 30 نوامبر به تکه‌ای از قره باغ که در خاک آذربایجان است، رفته‌اند.
فعالان سیاسی آذربایجان با مراجعه به سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو نسبت به این سفر غیرمجاز اظهارنظر کردند.
با عدم پاسخ سفارت ایران، مطبوعات آذربایجان خبر ارسال 500 موشک دهلاویه و 100 موشک الماس از سوی ایران به ارمنستان را منتشر کردند.
این موشک‌ها قبلاً در یمن و لیبی دیده شده بودند، اما قبل از رسیدن به عوامل غیردولتی در این کشورها رهگیری شدند. گزارش شده است که این موشک‌ها توسط شاخه القدس سپاه به ارمنستان ارسال شده است.
در عین حال، تهران از گروه‌های نیابتی آذربایجانی طرفدار ایران حمایت می‌کند. «الهام علی‌اف» -رئیس‌جمهور آذربایجان- در آوریل سال جاری خواستار استرداد 22 شهروند آذربایجانی شد که تحت عنوان حسینیون ،که توسط نیروی قدس سپاه ایجاد و پشتیبانی می‌شود، به طور رسمی در ایران علیه آذربایجان فعالیت می‌کردند، شد.
سپس در ماه آگوست، دادستان کل آذربایجان به ایران سفر کرد و فهرستی را که توسط نهادهای انتظامی آذربایجان تهیه شده بود به همتای خود ارائه کرد.
گزارش شده است که این لیست شامل افرادی است که ساختار دولتی آذربایجان را تهدید می‌کنند. اما ایران تا به امروز این افراد را استرداد نکرده است.