به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه اینترنشنال ریلیشنز در مطلب تازه خود به‌قلم «اینتیگام ممدوف» نوشت: بحث‌ها در مورد انتخابات آتی آمریکا عمدتاً بر پیامدهای داخلی آن یا برای موضوعات بزرگ در سیاست جهانی مانند جنگ روسیه و اوکراین، آینده ناتو و درگیری‌های چین و تایوان یا مسئله فلسطین و اسرائیل متمرکز است.
اما با این حال، نتیجه انتخابات آمریکا ممکن است بر انواع دیگر مناطق آسیب‌پذیر نیز تأثیر بگذارد.
نمونه بارز آن قفقاز جنوبی با نظم در حال تغییرش است. شکاف‌های حزبی گسترده‌ای در تعیین اولویت‌های اصلی سیاست خارجی آمریکا وجود دارد.
نگرش عمومی آمریکایی‌ها بر سر موضوعاتی مانند تقویت ناتو و سازمان ملل متحد، ترویج حقوق بشر در خارج از کشور و حفظ مزیت نظامی آمریکا همگی ایده‌های روی میز است.
به‌طور مشابه، در میان سیاستمداران آمریکا می‌توان برداشت‌های متناقضی را مشاهده کرد.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، قفقاز جنوبی از دولت ارمنستان، آذربایجان و گرجستان تشکیل شد
. استراتژی آمریکا در قفقاز جنوبی مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است.
در آغاز دهه 1990، هرگونه آرزو در مورد گسترش دامنه نفوذ آمریکا در منطقه به دلیل درگیری‌های قومی، ظهور نیروهای ملی‌گرا و محیط سیاسی به‌طورکلی با بی‌ثباتی در این سه کشور مواجه شد.
از اوایل دهه 2000، انتظارات آمریکا در منطقه با برخی تلاش‌ها برای گذار دموکراتیک در گرجستان که منجر به انقلاب رز نامیده می‌شود، انگیزه بیشتری یافت.
بعدها، جنگ روسیه و گرجستان در سال 2008 گسترش بیشتر نهادها و ارزش‌های غربی را با مشکل مواجه کرد. سیاست آمریکا با کاهش انتظارات اعلامی مواجه شده بود.
اهداف فعلی آمریکا در منطقه در آخرین استراتژی‌های یکپارچه کشور که در بهار 2022 توسط وزارت امور خارجه آمریکا منتشر شد، ارائه شده است.
در ارمنستان، واشنگتن سه هدف اصلی را دنبال می‌کند؛ اول، تقویت نهادهای دموکراتیک، مبارزه با فساد و حمایت از حقوق بشر است؛
دوم، آمریکا به‌دنبال ترویج تجارت، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های انرژی در کشور است و سوم، آمریکا برای مقابله با تهدیدات جهانی و منطقه‌ای، پیشبرد تلاش‌های آشتی‌جویانه، حمایت از اصلاحات بخش دفاعی و تقویت ظرفیت ارمنستان برای انجام عملیات‌های حفظ صلح و پاسخ به بلایای طبیعی مشارکت می‌کند.
در آذربایجان، آمریکا می‌خواهد سهم باکو را در صلح منطقه‌ای و بین‌المللی تقویت کند.
واشنگتن تلاش می‌کند از همکاری و تلاش‌های آشتی‌جویانه حمایت کند و توانایی‌های باکو را برای مقابله با تهدیدات امنیتی داخلی و فراملی تقویت کند.
استراتژی این کشور همچنین آذربایجان را تشویق می‌کند تا اقتصاد خود را متنوع کند و روابط نزدیک‌تری با آمریکا ایجاد کند.
اهداف کلیدی حمایت از کری دور گاز جنوبی و امنیت انرژی اروپا، جذب سرمایه‌گذاری مستقیم آمریکا، دستیابی به تعهد آذربایجان به اقتصاد سبز و مشارکت آن در ابتکارات اقتصادی و زیست محیطی مستقل تحت رهبری غرب، همگی از اهداف آمریکا است.
آمریکا ثبات منطقه‌ای و عادی‌سازی روابط ارمنستان و آذربایجان در قفقاز جنوبی را با تمرکز بر صلح به‌عنوان یک عامل کلیدی برای باز کردن پتانسیل اقتصادی منطقه در اولویت قرار می‌دهد. ادغام گرجستان با غرب نیز امیدوارکننده است. نقش آذربایجان در پروژه‌های ترانزیت منطقه‌ای و تأمین انرژی نیز به رسمیت شناخته شده است.
گرجستان در ادغام یورو آتلانتیک خود با چالش‌های متعددی مواجه است. انتظار می‌رود حزب حاکم رویای گرجستان که دوست روسیه است، در انتخابات پارلمانی اواخر اکتبر 2024 قدرت را حفظ کند.
با این حال، واقعیت جدید ژئوپلیتیکی بدون دخالت غرب، نقش و قدرت بالقوه آن‌ها را در منطقه کاهش می‌دهد. ساختار امنیتی منطقه‌ای در حال تحول گرجستان شرکای غربی را مستثنی می‌کند.
روسیه در حال تغییر سیاست خود در قفقاز است تا با واقعیت جدید ژئوپلیتیکی و رقابت مداوم با غرب همسو شود. فقدان چشم‌انداز استراتژیک کنونی روسیه در قفقاز جنوبی، این کشور را آماده انطباق با هر نظمی می‌کند که فقط به غرب وابسته نباشد.
نظم جدید منطقه‌ای در قفقاز جنوبی که پس از بازپس‌گیری قلمرو مستقل آذربایجان ایجاد شد، پویایی قدرت در حال تغییر را به ارمغان می‌آورد و فرصتی برای صلح، یکپارچگی و رفاه یا موج جدیدی از رقابت ژئوپلیتیکی ایجاد می‌کند.
نتیجه انتخابات آمریکا بر سیاست خارجی آمریکا و رفتار بازیگران منطقه‌ای تأثیر می‌گذارد.
در مقابل، هریس در رسانه‌های اجتماعی خود آشکارا اعلام کرد که کشتار دسته جمعی ارامنه را «نسل‌کشی» می‌داند. او هرگز کاملاً طرفدار ارمنستان نبود، اما با لابی‌های ارمنی همکاری کرد و در طول کارش در سنای آمریکا از برخی ابتکارات آن‌ها حمایت کرد.
کمیته ملی ارامنه آمریکا اکنون هریس را تحت فشار قرار می‌دهد تا قول تحریم آذربایجان و تضمین بازگشت امن ارامنه به قره‌باغ کوهستانی را بدهد تا رأی‌دهندگان ارمنی آمریکایی را جذب کند.
دموکرات‌ها، به‌طورکلی، بیشتر بر روی امور خارجی و ردپای رو به رشد آمریکا در سراسر جهان متمرکز هستند، اما این فرض لزوماً به این معنا نیست که اگر کامالا هریس در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شود، به‌طور قابل ملاحظه‌ای دامنه نفوذ آمریکا در قفقاز جنوبی را افزایش خواهد داد.
دکترین سیاست خارجی دموکرات‌ها هنوز مشخص نیست و این سؤال وجود دارد که کامالا هریس چگونه در چنین دوره پیچیده‌ای با ماوراء قفقاز برخورد خواهد کرد.
این عقیده گسترده وجود دارد که توافق صلح بین ارمنستان و آذربایجان ممکن است در نوامبر سال جاری در جریان اجلاس کنفرانس تغییرات آب‌و‌هوایی سازمان ملل متحد در سال 2024 به میزبانی باکو اتفاق بیفتد.
چنین پیشرفتی برای هر دو طرف و آمریکا که ممکن است نقش میانجی داشته باشد، سودمند است. این امر مستلزم اراده سیاسی قوی و توافق صریح آمریکا برای ایجاد صلح است.