بهگزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه خبری اینتل نیوز در گزارش تازه خود اعلام کرد: رئیسجمهور ترکمنستان قرار بود این هفته برای مذاکره با محوریت انتقال گاز طبیعی به ترکیه سفر کند.
برای دههها، افکار در مورد چگونگی ارسال گاز ترکمنستان به غرب حول نیاز به ساخت خط لوله ترانس خزر بر روی آذربایجان متمرکز شده، اما این تنها یک بخش از معادله است.
برای اینکه خریداران در اروپا بتوانند مقادیر مورد نیاز گاز ترکمنستان را وارد کنند، ظرفیت خط لوله گاز ترانس آناتولی که از طول ترکیه میگذرد نیز باید به میزان قابلتوجهی افزایش یابد.
خوشبختانه آذربایجان و ترکیه سال گذشته بر سر طرحی جهت افزایش ظرفیت سالانه ابن ترانس از 16 میلیارد مترمکعب به 32 میلیارد مترمکعب به توافق رسیدند.
«فاتح دونمز» وزیر وقت انرژی و منابع طبیعی ترکیه، طی سخنانی در یک مجمع انرژی در استانبول ابراز اطمینان کرد که این افزایش میتواند «در مدت کوتاهی» اجرا شود.
سفیر آذربایجان در آنکارا نیز در گفتوگو با خبرگزاری ترکیه، پیشبینی کرد که ظرفیت اضافهشده به باکو این امکان را میدهد تا صادرات گاز خود به ترکیه را به 10 میلیارد مترمکعب در سال افزایش دهد.
«رشاد ممدوف» سفیر این کشور به آنادولو گفت که سالانه 12 میلیارد مترمکعب دیگر برای اروپا در نظر گرفته میشود.
این محاسبات نجومی راه آناتولی را برای ترکمنستان فراهم میکند. این مسئله قرار بود که توسط سردار بردی محمداف، رئیسجمهور ترکمنستان و هیئت وی در تاریخ 26 اکتبر در ترکیه مورد بحث قرار گرد.
«رشید مردوف» وزیر امور خارجه ترکمنستان در 23 اکتبر برای رایزنیهای گسترده با دیپلماتهای ارشد اروپایی در حاشیه نشست وزیران آسیای میانه و اتحادیه اروپا، ایراداتی داشت. مردوف در بیانیه خود در این نشست بهوضوح در مورد دستور کار انرژی صحبت کرد.
این دیپلمات ترکمنستانی در خصوص همکاری در بخش انرژی گفت: «انتقال منابع انرژی برای ترکمنستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.»
تأکید ویژه او بر گسترش صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله گاز ترانس خزر بود.
البته این مسئله پیش از سفر محمداف به ترکیه، بهنوعی موردی ناخوشایند برای ترکمنها تبدیل شده است.
ترکیه که مدتها بهعنوان یک بهشت تلقی میشد، اکنون به مکانی بسیار پرخطر برای زندگی ترکمنهای منتقد دولتشان تبدیل شده است.
نه اینکه این افراد حق انتخاب زیادی داشته باشند. روسیه ترکمنها را بهرغم میل خود به کشورشان بازمیگرداند و اتحادیه اروپا مقصدی است که تعداد کمی از آنها میتوانند به آن امیدوار باشند.
در واقع، ترکمنها بهسختی میتوانند که گرفتن پاسپورت بینالمللی را برای خود ساده و سهل کنند.
ترکمننیوز گزارش داد که صحبتها مبنی بر اینکه تعداد افرادی که بهدنبال خروج از کشور هستند به حدی است که برای کودکان زیر 18 سال دیگر گذرنامه خارجی صادر نمیشود و این موضوع در تمام نقاط کشور صدق میکند.
منابع ناشناس ترکمننیوز مقصر همه این اتفاقات را قربانقلی بردی محمداف، رئیسجمهور سابق (و پدر رئیسجمهور فعلی) معرفی کردهاند.
ظاهراً او، بهاصطلاح رهبر ملی، از تعداد بالای مردمی که برای خروج هجوم میآورند خشمگین است و آنچه او را بیشتر آزردهخاطر میکند این است که تعداد ترکمنها برای لاتاری گرین کارت آمریکا، بسیار بیشتر از آن است که تصور میشد. این تعداد از 130 هزار نفر در سال 2016، به بیش از 560 هزار نفر رسیده است.
در حالی که بردی محمداف میخواهد ترکمنهای کمتری از کشور خارج شوند، او میخواهد گاز بیشتری را به خارج از کشور صادر کند، نکتهای که او برای چندمین بار در سومین مجمع بینالمللی «کمربند و جاده» هفته گذشته به آن اشاره کرد.
او تا حدی به پیشرفتهای پروژه خط لوله گاز ترکمنستان، افغانستان، پاکستان، هند (خط لوله تاپی) انجام شده است، پرداخت.
وبسایت طلوع نیوز به نقل از سخنگوی وزارت معادن و پترولیم افغانستان گفت که دولت کابل، به موضوع خط لوله تاپی رسیدگی کرده است، اما با این حال، کارشناسانی که در طلوع نیوز حضور دارند، برآورد کردهاند که مشکلات بیشتری در پیش است.
این پروژه اکنون با دو مشکل عمده روبرو است. اولین مورد به رسمیت شناختن افغانستان است که سرعت این پروژه را کند کرده است و موضوع ادامه مذاکرات در باتلاق است.
«سیار قریشی» اقتصاددانی معروف گفت: «یکی دیگر از مشکلات عمده، تنشهای دوجانبه بین کشورهای درگیر، بهویژه اختلاف بین هند و پاکستان است.»
مشکل آخر و نهایی این خط لوله؛ مشکلات مالی است. در تاریخ 22 اکتبر، رئیس بانک دولتی ترکمنستان برای امور اقتصادی خارجی، در ریاض با سلطان المرشاد، مدیر اجرایی صندوق توسعه عربستان، برای گفتگو در مورد همکاری در «بخشهای حیاتی» ترکمنستان ملاقات کرد و درباره کسری بودجه در مورد این طرحها بحث و گفتگو کردند.
ماه گذشته، دولت پاکستان اعلام کرد که عربستان و امارات آماده سرمایهگذاری میلیاردها دلار در پروژههای بزرگ از جمله خط لوله تاپی هستند.
در تاریخ 21 اکتبر، با توجه به خصومتهای احتمالی و نشان دادن آمادگی ترکمنستان برای مقابله با هرگونه حمله احتمالی، محمداف برای تماشای جلسه تمرینات نظامی مشترک به مرکز آموزش نیروهای مسلح کلته رفت. این تمرینات نظامی شامل مانور حملهای بود که توسط پهپادها علیه دشمنی نامشخص انجام شد و به گزارش رسانههای دولتی، تصاویر این رزمایش توسط ماهواره مخابراتی ترکمن عالم مخابره شد.