به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، وبگاه اوراسیا ریویو در یادداشت خود با اشاره به تقویت بازار تجارت توسط رهبران آسیای میانه، نوشت: چرخشی از فعالیت‌های اخیر در آسیای میانه و حوضه خزر با هدف بهبود تجارت، این تصور را که آگوستع فصل تعطیلات است، رد می‌کند.
زیرا رهبران آسیای میانه بی‌وقفه در حال توسعه روابط خود و تلاش برای ایجاد زمینه‌های همکاری بیشتر هستند.
اواخر آگوست امسال، زمانی برای سفرهای دولتی بود که «الهام علی‌اف» رهبر آذربایجان به ازبکستان سفر کرد و «قاسم جومارت توکایف» رئیس‌جمهور قزاقستان از تاجیکستان دیدن کرد. موضوع اصلی هر دو سفر تقویت روابط تجاری بود.
«شوکت میرضیایف» رئیس‌جمهور ازبکستان پس از گفت‌و‌گو با علی‌اف، سال 2025 را سال همکاری اقتصادی بین دو کشور اعلام کرد.
میرضیایف به خبرنگاران در تاشکند گفت: «ما به تفصیل درباره طیف وسیعی از روابط چندجانبه خود بحث کردیم، به گزارش‌هایی در زمینه‌های کلیدی گوش دادیم.
اول از همه، تجارت، همکاری‌های صنعتی، انرژی، حمل و نقل، کشاورزی است که در آن فرصت‌های بسیار بزرگی داریم.»
میرضیایف افزود، دو کشور یک طرح همکاری اقتصادی 20 ماده‌ای، از جمله طرح‌هایی برای ایجاد «سوله‌های» تولید نساجی و گسترش ارتباطات بین خزر برای «به حداکثر رساندن پتانسیل روابط بین منطقه‌ای» تدوین کرده‌اند.
علی‌اف در عین حال گفت که دو کشور قصد دارند «روابط تجاری و اقتصادی خود را با محتوای مشخصی اشباع کنند.»
نتیجه این سفر به یک پروژه بلندپروازانه شامل آذربایجان، ازبکستان و قزاقستان برای توسعه برق تولید‌شده از خورشید و بادی برای صادرات به اروپا، شتاب بیشتری داد.
توکایف پس از دیدار با رهبران تاجیک، از جمله رئیس‌جمهور تاجیکستان، امامعلی رحمان، به همین ترتیب اشاره کرد که هدف افزایش گردش مالی سالانه تجارت دوجانبه به 2 میلیارد دلار قابل دستیابی است.
از 15 توافقنامه امضاشده در این سفر، شاید مهم‌ترین آن‌ها یادداشت همکاری با هدف استانداردسازی قوانین تجارت دوجانبه، بازرسی‌ها و سایر رویه‌های گمرکی بود.
چنین هماهنگی شیوه‌ها برای تسهیل گسترش تجارت حیاتی است.
در پی سفر توکایف، مقامات قزاقستان و تاجیکستان در حال مذاکره درباره توافقی هستند که بر اساس آن قزاقستان برق تولیدی تاجیکستان را وارد می‌کند. چنین ترتیبی می‌تواند به مشارکت قزاقستان در کنسرسیوم «قدرت سبز» خود کمک کند.
اقدامات اواخر ماه آگوست فقط به همین چند کشور محدود نمی‌شود. دولت قرقیزستان در 27 آگوست با مقامات ترکمنستان در مذاکراتی با هدف گسترش پروژه راه‌آهن چین – قرقیزستان – ازبکستان که بسیار مورد بحث قرار گرفته بود، به سمت ترکمنستان به‌منظور ایجاد یک پایانه در دریای خزر وارد مذاکره شد.
بر اساس گزارشی که نشر داده شده است، طی این گفت‌و‌گوها، دانیار امانگلدیف، وزیر اقتصاد قرقیزستان بر «اهمیت همکاری در حمل و نقل بین‌المللی» تأکید کرد.
در موارد دیگر، قزاقستان و ازبکستان در حال برنامه‌ریزی برای ساده‌سازی سفر برون‌مرزی برای شهروندان دو کشور هستند.
رویه‌های جدیدی که اجازه ورود با کارت ملی و نه پاسپورت را می‌دهد، در حال نهایی شدن است.
قوانین ساده‌شده ازبکستان-قزاقستان شبیه رویه‌هایی است که از قبل در امتداد مرز ازبکستان و قرقیزستان وجود دارد.
خبرگزاری کورسیو به نقل از عبدالعزیز کمیلف، دستیار رئیس‌جمهور ازبکستان، گفت: «امروز مرزهای بین ازبکستان و کشورهای آسیای میانه را به‌حق می‌توان پل دوستی و حسن هم‌جواری نامید.»