بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه پولیتکیو در یادداشت خود بهقلم «بهنام بن طالبلو« نوشت: هرچقدر هم که گزینههای دیپلماتیک و اقتصادی علیه تهران ناراضیکننده به نظر برسد، عدماصلاح مسیر نشان میدهد که غرب واقعاً از هرگونه اقدامی میترسد.
درحالیکه اروپا برای مبارزه با تکثیر پهپادهای ایران در روسیه برای استفاده علیه اوکراین تلاش میکند.
نمیتواند پیشرفتهای یک تهدید هوایی پهپادی را که ممکن است بهزودی در آستانه آن قرار گیرد، نادیده بگیرد: زرادخانه موشکهای بالستیک این کشور که بزرگترین در غربآسیاست.
درحالیکه گزارشهای زیادی درباره انتقال احتمالی موشکهای بالستیک کوتاهبرد ایران به روسیه هنوز محقق نشده است.
اما عامل اصلی این امر احتمالاً ترس تهران از تخطی از توافق نانوشتهای نیست که مخفیانه با واشنگتن در حال مذاکره است.
در عوض، جمهوری اسلامی ممکن است منتظر پایان ممنوعیتهای سازمان ملل در مورد آزمایش و انتقال موشکهای بالستیک در ماه اکتبر باشد تا مسکو را به سیستمهای حمله دقیق مسلح کند.
در اواخر اردیبهشت، ایران یک موشک بالستیک جدید را بهطور همزمان با نامهای «خرمشهر-۴» و «خیبر» پرتاب کرد.
درحالیکه نام قبلی یادبود یک شهر ایرانی آزادشده در طول جنگ ایران و عراق است – درگیری که علاقه نظام انقلابی به موشک بهعنوان مکملی برای نیروی هوایی را به وجود آورد – نام دوم از یک دژ یهودیان در عربستان گرفتهشده است که توسط ارتش محمد رسولالله (ص) تسخیر شد.
14 قرن پیش، یک رویداد برجسته برای رهبران انقلابی کنونی ایران که بهدنبال نابودی اسرائیل هستند.
این موشک بر اساس یک نوع ایرانی از پلتفرم هستهای کره شمالی موسوم به موسودان ساختهشده است، یادآوری مفیدی از همکاری طولانیمدت نظامی و موشکی بین دو نظام سرکش.
از زمان دریافت موسودان در اواسط دهه 2000، ایران این سلاح را اصلاح کرده است و یک نوع با کلاهک سبکتر را توسعه داده است که میتواند تا 3هزار کیلومتر را طی کند، حرکتی که درواقع باعث شد تا بتواند بخشهایی از اروپای جنوبی را هدف قرار دهد.
بهطور بالقوه قادر به حمله به تمام اروپای مرکزی است. بهطور طبیعی، این توسعه بریتانیا، فرانسه و آلمان را بر آن داشت تا در سال 2019 نگرانی خود را در سازمان ملل مطرح کنند.
و درحالیکه جدیدترین خرمشهر به سقف برد 2هزار کیلومتری خود تحمیلی تهران پایبند است، مقامات ایرانی بهطور سنتی با تهدیدهای پنهان علیه اروپا به این موضوع هشدار میدهند و تأکید میکنند که این محدودیت یک محدودیت فنی یا دائمی نیست.
در همین حال، نگرانی از کلاهک انفجاری 1500 کیلوگرمی خرمشهر که گفته میشود میتواند محمولههای مهمات فرعی را حمل کند و همچنین این واقعیت که گفته میشود موشک میتواند در مرحله میانی پرواز خود مانور دهد، وجود دارد و درنتیجه چالشهایی برای دفاع موشکی ساختهشده توسط آمریکا و حمایت ناتو در اروپا ایجاد میکند.
در ماه آوریل، پولیتیکو گزارش داد که تهران بهدنبال مقادیر زیادی پرکلرات آمونیوم که بهعنوان اکسیدکننده در سوخت جامد موشک استفاده میشود، از روسیه و چین است. در ماه می، وزارت دادگستری آمریکا یک شهروند چینی را به نقض تحریمهای آمریکا به اتهام مشارکت در یک حلقه خرید که گرافیت ایزوتونیک تهیه میکرد، مورداستفاده برای توسعه مخروطهای دماغه موشک بالستیک قارهپیما و نازلهای موشک، متهم کرد.
و در اوایل ژوئن، وزارت خزانهداری آمریکا شبکهای از افراد و شرکتها را در هنگکنگ، چین و ایران به دلیل حمایت از برنامه موشکهای بالستیک ایران از طریق خرید غیرقانونی کالاهای با کاربرد دوگانه، شتابسنجها و ژیروسکوپها برای صنایع دفاعی-صنعتی تحریم کرد.
خوشبختانه، به نظر میرسد این تحولات واکنش اروپا را در پی داشته باشد. گزارش اخیر با استناد به منابع اروپایی ناشناس برای اولین بار مدعی شد که این اتحادیه بهدنبال حفظ مجموعهای از تحریمهای موشکی و منع اشاعه علیه ایران است که قرار بود در اکتبر امسال از فهرست حذف شود، طبق جدول زمانی اجرای توافق هستهای 2015 ایران. تا به امروز، اتحادیه اروپا بهطور علنی این داستان را تأیید نکرده است.
نهادهایی که برای امدادرسانی در نظر گرفتهشده بودند شامل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت دفاع ایران و یکی از زیرمجموعههای آن به نام سازمان صنایع هوافضا بود که جدیدترین موشک خرمشهر را تولید کرد.
اما درحالیکه توقف لغو این مجازاتها به معنای جلوگیری از عاری از تحریم شدن ارزشمندترین تهیهکنندگان، تولیدکنندگان و تکثیرکنندگان موشک ایران در سراسر اروپا است، این اقدام بیشتر شبیه به توقف گل به خودی است تا به ثمر رساندن آن.
نگاهی دقیقتر به تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران نشان میدهد که بهرغم اعمال مجازاتهای بیشتر علیه اهداف ایرانی به دلیل نقض حقوق بشر، تروریسم و استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین، این اتحادیه از اواخر سال 2012 تحریم موشکی یا عدم اشاعه جدیدی علیه این کشور صادر نکرده است.
بهجای اینکه این فرصت از بین برود، سیاستگذاران اتحادیه اروپا باید در گفتوگوها و به اشتراکگذاری اطلاعات با همتایان آمریکایی و بریتانیایی خود برای همسویی بهتر با تحریمهای ترانس آتلانتیک ایران و جلوگیری از فروپاشی محدودیتهای سازمان ملل علیه ایران در ماه اکتبر شرکت کنند.
این را میتوان با استناد به مکانیسم اسنپبک در شورای امنیت سازمان ملل انجام داد که امکان اعمال مجدد محدودیتها را فراهم میکند و تنها برای دو سال دیگر در دسترس است.
هرچند گزینههای دیپلماتیک و اقتصادی رضایتبخش علیه برنامه موشکهای بالستیک ایران به نظر برسد.
شس عدماصلاح مسیر با بازگرداندن ممنوعیتهای چندجانبه و تکیهبر ساختار تحریمهای موجود، نشاندهنده این است که غرب واقعاً از انجام هر اقدامی، حتی اقدام غیرجنبشی هراس دارد.