بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در یادداشت تازه خود بهقلم «مارک ان کاتز» نوشت: همانطور که دیدارهای اخیر میان رهبران روسیه و ایران نشان میدهد، روابط مسکو و تهران از زمان شروع حمله این کشور به اوکراین در فوریه 2022 همچنان قوی باقی مانده است.
با این حال، جنگ جاری در اوکراین پیامدهای منفی جدی برای ایران به همراه داشته است. عواقبی که ممکن است با ادامه جنگ بدتر شوند. با این حال، به نظر می رسد ایران همچنان برای همکاری با روسیه تمایل داشته باشد.
پوتین و رئیسی در 29 ژوئن در حاشیه اجلاس سران خزر در ترکمنستان با یکدیگر دیدار کردند. پوتین در این دیدار خاطرنشان کرد که تجارت روسیه و ایران در سال 2021، 81 درصد و طی ماههای اخیر، رشد 31 درصدی داشته است.
رئیسی به نوبه خود اظهار داشت: «هیچ چیزی مانع از پیشرفت روابط تجاری و اقتصادی ما نشده و نخواهد شد».
با وجود این نمایش همبستگی، در اصل جنگ اوکراین پیامدهای منفی متعددی برای ایران داشته است.
مانند سایر کشورهای غرب آسیا، ایران نیز از اوکراین و روسیه گندم وارد میکرد. محاصره صادرات گندم اوکراین توسط روسیه و همچنین عدم تمایل روسیه به افزایش فروش گندم خود، باعث افزایش قیمت و محدود شدن عرضه این محصول برای همه کشورهای واردکننده از جمله ایران شده است.
مانند سایر کشورها، این امر منجر به ناآرامی در ایران به دلیل افزایش قیمت مواد غذایی شده است. این مشکل پیامد مستقیم تهاجم روسیه به اوکراین است، اما به نظر نمیرسد مسکو مایل یا قادر به کمک به تهران در بهبود آن باشد.
عدهای در ابتدا تصور میکردند که تحریم صادرات نفت روسیه از سوی غرب باعث افزایش تقاضا برای نفت ایران میشود.
در عوض، صادرات نفت ایران پس از حمله روسیه به اوکراین کاهش یافته است. به این دلیل که روسیه با ارائه تخفیفهایی، توانست صادرات نفت خود به چین و هند را افزایش دهد.
به گفته یک کارشناس ایرانی، مسکو مایل به هماهنگی با تهران در زمینه صادرات نفت نبوده است.
روسیه به همین طریق قیمت فولاد صادراتی خود را برای مشتریان آسیایی جمهوری اسلامی از جمله افغانستان، چین، کره جنوبی و تایلند کاهش داد و باعث کاهش صادرات فولاد ایران شده است.
همچنین گزارشهای ضد و نقیضی مبنی بر اینکه روسیه برخی از نیروهای خود را از سوریه برای استقرار مجدد در اوکراین خارج کرده، منتشر شده است.
اگر چنین باشد، فرصتی برای ایران فراهم میشود تا نفوذ خود را در سوریه نسبت به روسیه افزایش دهد.
با این حال، این در واقع ممکن است به معنای افزایش بار بر دوش نیروهای ایران و حزبالله برای دفاع از دولت اسد در برابر مخالفان داخلی مختلف آن باشد.
ایران از توافق میان روسیه و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) که به موجب آن مسکو چشم خود را بر حملات اسرائیل(رژیم صهیونیستی) به مواضع ایران و حزبالله در سوریه میبندد، خوشحال نیست. اگر مسکو واقعاً دخالت نظامی خود را در سوریه کاهش دهد، اسرائیل(رژیم صهیونیستی) ممکن است تمایل بیشتری به افزایش حملات نشان دهد.
جنگ روسیه در اوکراین چندین مشکل جدی برای ایران ایجاد کرده است. این بدان معنا نیست که ایران احتمالاً از روسیه جدا میشود. تا زمانی که روسیه و ایران هر دو با آمریکا و غرب در تضاد باشند، تهران بهرغم جنبههای منفی، به روابط کنونی خود با مسکو ادامه میدهد. و مسکو نیز به این موضوع واقف است.