بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه نشنال اینترست در یادداشت تازه خود بهقلم «سعید قاسمی نژاد» نوشت: دولت ایران اعلام کرد که یارانه گندم را در بحبوحه افزایش قیمتهای جهانی ناشی از حمله روسیه به اوکراین کاهش خواهد داد.
این اعلامیه موجی از اعتراضات را برانگیخت که به سرعت سیاسی شد، زیرا تظاهرکنندگان خواستار سرنگونی نظام آخوندی تهران شدند.
در سال 2020، روسیه و اوکراین 43 درصد از گندم وارداتی غربآسیا و شمال آفریقا را در مقایسه با 19 درصد در سال 2008 تامین کردند. این منطقه همچنین به شدت به ذرت روسیه و اوکراین وابسته است.
قیمت گندم بین سالهای 2008 و 2012 سه بار افزایش یافت و به آنچه بهار عربی معروف شد کمک کرد، اما بیشتر به جنگهای خونین و لاینحلی تبدیل شد که هنوز در سوریه، لیبی و یمن ادامه دارد.
برای کاهش خطرات، دولت بایدن صدها میلیون دلار برای مبارزه با ناامنی غذایی جهانی اختصاص داده است.
با این حال، دولت باید با دولتهای دوست به گونهای متفاوت از مخالفان رفتار کند. کمک به شرکایی مانند مراکش، تونس و مصر باید سخاوتمندانهتر باشد. در مقابل، هیچ دلیلی برای نجات دیکتاتوری تهران وجود ندارد که فساد و ماجراجویی نظامی محرک اصلی سختی مردم آن است.
راههای مختلفی وجود دارد که جنگ باعث بیثباتی بازارهای گندم و ذرت شده است که روسیه و اوکراین صادرکنندگان اصلی آن هستند.
اول اینکه خود جنگ رشد و برداشت محصولات را برای اوکراین دشوار یا غیرممکن میکند.
دوم، محاصره بنادر دریای سیاه توسط روسیه، راه اصلی صادرات را قطع کرده است.
سوم، تحریمها علیه نفت و گاز روسیه میتواند عرضه را تهدید کند و هزینه کود و سوخت را افزایش دهد. قیمت بذر نیز در حال افزایش است.
چهارم، در حالی که هیچ تحریمی بر غلات روسیه وجود ندارد، تحریمهای مالی انجام هرگونه تجارت با روسیه را دشوارتر میکند. مدیریت حمل و نقل نیز دشوارتر شده است.
بیشتر کشورهای غربآسیا و شمال آفریقا روابط دوستانهای با روسیه دارند، بنابراین مسکو دلیلی برای استفاده از صادرات گندم به عنوان سلاح ندارد.
مصر که زمانی سبد نان امپراتوری روم بود، اکنون بزرگترین واردکننده گندم در جهان است و 81 درصد واردات از روسیه و اوکراین بین سالهای 2018 تا 2020 انجام میشود.
اگر تهاجم روسیه به اوکراین ادامه یابد، واردکنندگان گندم احتمالاً در نیمه اول سال 2023 با یک شوک عرضه حتی بیشتر مواجه خواهند شد.