بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه وال استریت ژورنال در یادداشت خود بهقلم «سامر سید» «دیون نیسنباوم» نوشت:در ماه دسامبر، «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان، خبرنگاران محلی را در ریاض برای یک جلسه توجیهی نادر گرد هم جمع کرد و پیامی خیرهکننده ارائه کرد. او گفت که متحد چند دههای این کشور، امارات، «از پشت به ما خنجر زده است».
شکافی بین محمد بن سلمان 37 ساله و استاد سابقش، رئیسجمهور امارات، ایجاد شده است. رئیسجمهور امارات، «شیخ محمد بن زاید آل نهیان» منعکسکننده رقابت برای قدرت ژئوپلیتیکی و اقتصادی در غربآسیا و بازارهای جهانی نفت است.
این دو خاندان سلطنتی که تقریباً یک دهه را صرف صعود به قلههای جهان عرب کردهاند، اکنون بر سر اینکه چه کسی در غربآسیا که آمریکا در آن نقش کمرنگی ایفا میکند، درگیری دارند.
مقامات آمریکایی گفتند که نگراناند رقابت در خلیجفارس ایجاد یک اتحاد امنیتی یکپارچه برای مقابله با ایران، پایان دادن به جنگ هشتساله در یمن و گسترش روابط دیپلماتیک اسرائیل با کشورهای مسلمان را دشوارتر کند.
یکی از مقامات ارشد دولت بایدن گفت: «این دو فرد بسیار جاهطلب هستند که میخواهند بازیگران کلیدی و اصلی در منطقه باشند. در برخی سطوح آنها هنوز هم همکاری میکنند. بهطورکلی، برای ما مفید نیست که آنها با یکدیگر در تقابل باشند.»
این دو کشور بهطور فزایندهای رقیب اقتصادی هم هستند. بهعنوان بخشی از برنامههای محمد بن سلمان برای پایان دادن به اتکای اقتصادی عربستان به نفت، او شرکتها را تحتفشار قرار میدهد تا مقر منطقهای خود را از دبی امارات، شهری جهانیتر و موردعلاقه غربیها، به ریاض، پایتخت عربستان منتقل کنند.
او همچنین در حال کار بر روی برنامههایی بهمنظور راهاندازی مراکز فناوری، جذب گردشگران بیشتر و توسعه مراکز لجستیکی است که با موقعیت امارات بهعنوان مرکز تجارت غربآسیا رقابت میکند.
در بیانیههای جداگانهای در پاسخ به والاستریت ژورنال، یک مقام اماراتی که از طرف دولت صحبت میکرد، گفت که ادعای تیرگی روابط «کاملاً نادرست و بیاساس است» و یک مقام سعودی این ایده را «غیردقیق» خواند.
این مقام سعودی گفت: «امارات شریک منطقهای نزدیک عربستان است و سیاستهای ما بر روی طیف گستردهای از موضوعات موردعلاقه متقابل همگرایی دارد.»
این مقام افزود که دو کشور با سایر همسایگان خلیجفارس درزمینه هماهنگی سیاسی، امنیتی و اقتصادی همکاری میکنند.
«دینا اسفندیاری» -مشاور ارشد در برنامه غربآسیا و شمال آفریقا- گروه بینالمللی بحران گفت: «تنشها بین آنها تشدید میشود، این تا حدی به این دلیل است که محمد بن سلمان میخواهد نسبت به محمد بن زاید مستقل شود. اوضاع بدتر خواهد شد، زیرا هر دو کشور در سیاست خارجی خود مطمئنتر و قاطعتر میشوند.»
«داگلاس لندن» -افسر بازنشسته آژانس اطلاعات مرکزی- که اکنون بهعنوان یک محقق غیرمقیم در موسسه خاورمیانه، یک اندیشکده مستقر در واشنگتن، کار میکند، گفت: محمد بن سلمان «او را دوست ندارد و میخواهد او را بد جلوه دهد.»
وی گفت که با کاهش تهدیدات ایران و گروههای تروریستی، احتمال تشدید تنشها بین آنها وجود دارد. بااینحال، لندن گفت که رهبر عربستان رویکرد عملیتری برای رهبری کشورش ایجاد کرده است که بعید است اقدامات عجولانه علیه امارات انجام دهد.
رقابت عربستان و امارات، دولت بایدن را آزردهخاطر کرده است. پایان دادن به جنگ در یمن که منجر به فاجعه انسانی شد، همچنان یکی از اهداف کلیدی سیاست خارجی دولت است که خواهان ثبات در منطقه و بازارهای نفت است.