بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه ژورنال کوریر در یادداشت خود بهقلم «آندریا استریکر» نوشت: دولت بایدن قصد دارد به مسکو اجازه دهد تا در چارچوب توافق هستهای احیا شده با ایران، یک درآمد بادآورده اقتصادی بزرگ به این کشور اعطا کند.
طبق گزارشها، توافق جدید حاوی شروطی است که به نظام ولادیمیر پوتین بیش از 10 میلیارد دلار برای کمک به توسعه پروژههای هستهای ایران اعطا میکند.
بایدن باید مسیر خود را تغییر دهد و مانع از دستیابی روسیه به منافع مالی تحت توافق هستهای جدید شود.
این توافق ظرف یک دهه آینده منقضی میشود و به ایران اجازه میدهد تا غنیسازی اورانیوم تا سطح درجه تسلیحاتی، یعنی مدتزمانی که برای تولید مواد شکافتپذیر کافی برای یک سلاح هستهای لازم است، کاهش دهد.
بر اساس توافق سال 2015، دولت اوباما به روسیه اجازه داد تا در اجرای چندین طرح عملیاتی پروژههای هستهای در ایران، مرتبط با برنامه هستهای «صلحآمیز» پیشرو باشد.
آژانس اتمی دولتی روسیه، روس اتم، و شرکتهای تابعه آن به دنبال از سرگیری چنین کارهایی در ایران هستند، از جمله پروژه 10 میلیارد دلاری برای تکمیل دو واحد جدید نیروگاه هستهای تهران در بوشهر. مسکو همچنین میتواند بدهی 500 میلیون دلاری خود را برای کارهای قبلی در این کارخانه جبران کند.
چهار شرکت Atomstroyexport، TVEL Fuel Co.، و Techsnabexport از تامین سوخت به بوشهر و یک رآکتور تحقیقاتی کوچک دیگر ایرانی، حذف سوخت استفادهشده راکتور، نظارت بر عملیات و ساختوساز جدید سود خواهند برد. شرکت سوخت TVEL همچنین ممکن است کار در کارخانه زیرزمینی غنیسازی اورانیوم ایران در فردو را که در ابتدا توسط تهران برای تولید سوخت با درجه تسلیحات برای بمبهای هستهای ساخته شده بود، از سر بگیرد.
واشنگتن همچنین ممکن است با کارخانه کنسانتره شیمیایی نووسیبرسک روسیه، یکی دیگر از شرکت های تابعه Rosatom و همچنین شرکت سوخت TVEL که ذخایر اورانیوم غنیشده تهران را در ازای اورانیوم طبیعی یک کشور ثالث خریداری میکند، موافقت کند.
اجازه دادن به ایران برای واردات اورانیوم طبیعی تضمین میکند که تهران میتواند غنیسازی را به سطوح بالاتر از سر بگیرد و توافق هستهای را نقض کند.
در ماه می سال 2019، به عنوان بخشی از کارزار فشار حداکثری علیه ایران، دولت ترامپ اعلام کرد که به معافیتهای ویژه از تحریمهای آمریکا که به پروژههای مرتبط با ایران و روسیه اجازه میداد تا پیش بروند، پایان داده است.
واشنگتن هم پروژه توسعه بوشهر روسیه و هم خرید اورانیوم طبیعی را ممنوع کرد. دولت ترامپ اعلام کرد که هرگونه توسعه بوشهر به فراتر از یک واحد موجود و هرگونه انتقال اورانیوم غنیشده به خارج از ایران در ازای اورانیوم طبیعی «در معرض تحریم» قرار خواهد گرفت.
زمانی که تهران به سرعت غنیسازی اورانیوم در نیروگاه فردو را در نوامبر ۲۰۱۹ از سر گرفت و سپس گسترش داد، دولت ترامپ نیز به سرعت معافیت فعالیت روسیه در فردو را لغو کرد. دولت ترامپ در ماه می سال 2020 به معافیتهای دیگر از تحریمها برای رآکتور کوچک ایران پایان داد.
زمانی که دولت ترامپ اعلام کرد که نهادهای روسی به دلیل ادامه فعالیت هستهای ایران با تحریم مواجه خواهند شد، بنابر گزارشها، این نهادها تلاشهای خود را متوقف کردند. با این حال، در ماه فوریه، به عنوان بخشی از دیپلماسی توافق با ایران، دولت بایدن به طور یکجانبه معافیتهای تحریمی را بازگرداند.
ماه گذشته، روسیه به طور ناگهانی مذاکرات هستهای ایران را که بیش از یک سال در جریان بود، متوقف کرد و از دولت بایدن خواست که «ضمانتهای کتبی» به مسکو بدهد که پروژههای هستهای روسیه در ایران را تحریم نخواهد کرد.
با توجه به وضعیت اوکراین، تیم بایدن باید این سیاست را تغییر دهد. در حالی که واشنگتن و متحدانش تلاش میکنند مسکو را برای توقف تهاجم بیدلیل خود تحت فشار بگذارند، کرملین نباید از یک توافق احیاشده با ایران سود مالی ببرد.
سیاست عاقلانهتر این است که واشنگتن کارزار فشار اقتصادی بر ایران را بازگرداند و نظام را متقاعد کند که تحریکات فزاینده هستهای خود را متوقف کند.
با این حال، اگر دولت بایدن بر پیگیری برنامه اقدام و کمک به تهران در بهبود توانمندیهای هستهای خود اصرار دارد، هیچ دلیل فنی وجود ندارد که روسیه باید طرف انجام چنین کاری باشد.
آمریکا و اروپا باید تمام تلاش خود را برای بستن جریانهای درآمدی روسیه انجام دهند.