به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه کامن اسپیس در مطلب خود به‌قلم «بنیامین پوقوسیان» نوشت:با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، بسیاری در حال ارزیابی پیامدهای انتخاب دولت دونالد ترامپ یا کامالا هریس در نقاط مختلف جهان هستند.
مفسران قفقاز جنوبی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
دولت بایدن قالب واشنگتن را برای تسهیل مذاکرات ارمنستان و آذربایجان ایجاد کرد و گا‌م‌هایی را برای پیشبرد روابط آمریکا و ارمنستان برداشت و تصمیم گرفت وضعیت گفت‌وگوی راهبردی را که در سال 2019 آغاز شد به یک کمیسیون مشارکت راهبردی ارتقا دهد.
دولت بایدن همچنین تلاش‌هایی را برای بهتر کردن روابط بین ارمنستان و ترکیه انجام داد و این امر را برای ثبات منطقه ضروری دانست.
مقامات آمریکایی عادی‌سازی روابط ارمنستان و ترکیه را برای کاهش نفوذ روسیه و کاهش وابستگی ارمنستان به روسیه ضروری می‌دانند.
این فشار بخشی از استراتژی گسترده‌تر آمریکا برای کاهش نفوذ روسیه در منطقه از طریق کمک به ارمنستان و آذربایجان برای عادی‌سازی روابط و ارتقای ثبات منطقه بوده است.
در همین حال، واشنگتن نسبت به اقدامات اخیر دولت گرجستان از جمله تصویب قانون شفافیت نفوذ خارجی و ایجاد پیشروی در قبال چین و روسیه واکنش منفی نشان داده است.
آمریکا تحریم‌های شخصی را علیه برخی از مقامات گرجستان اعمال کرد و مانورهای مشترک را لغو کرد.
با این حال، مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری آمریکا تنها انتخاباتی نیست که در قفقاز جنوبی جلب توجه می‌کند.
در روز 26 اکتبر، انتخابات پارلمانی در گرجستان برگزار می‌شود که بدون شک آینده آن کشور و کل منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
حزب حاکم رویای گرجستان به‌دنبال کسب اکثریت قانون اساسی است، در حالی که احزاب مخالف امیدوارند به حکومت 12 ساله این حزب پایان دهند.
انتخابات در گرجستان احتمالاً پیامدهای ژئوپلیتیکی قابل‌توجهی خواهد داشت، زیرا اپوزیسیون رویای گرجستان را متهم می‌کند که آرمان‌های گرجستان برای یکپارچگی یورو آتلانتیک را که در قانون اساسی این کشور تعیین شده است تهدید کرده و همسویی این کشور با روسیه را دنبال می‌کند.
در همین حال، حزب حاکم استدلال می‌کند که اپوزیسیون به‌دنبال کشاندن گرجستان به جنگ با روسیه و تبدیل آن به «اوکراین دوم» است.
در حالی که ارمنستان هیچ انتخاباتی برای سال 2024 یا 2025 ندارد، اما جامعه کارشناسان و محافل سیاسی آن را از نزدیک دزر کنار تحولات آمریکا و گرجستان زیر نظر دارند.
پیامدهای انتخابات آمریکا و گرجستان برای ارمنستان چه خواهد بود؟ چهار سناریو اصلی وجود دارد؛
اول پیروزی رویای گرجستان و کامالا هریس است که ممکن است انتظار داشته باشیم که گرجستان به دور شدن از غرب، تعمیق همکاری اقتصادی با چین و عادی‌سازی روابط با روسیه ادامه دهد.
روابط آینده گرجستان و غرب به واکنش غرب به نتیجه انتخابات بستگی دارد؛ آیا آن‌ها فشار بر دولت گرجستان را افزایش می‌دهند و در عین حال حمایت از جامعه مدنی را گسترش می‌دهند یا سعی می‌کنند از وخامت بیشتر روابط با گرجستان جلوگیری کنند؟
در هر صورت، این روابط همچنان رو به وخامت خواهد رفت و احتمالاً نقش گرجستان به‌عنوان «دروازه ارمنستان به اروپا» را کاهش خواهد داد. در همین حال، دولت هریس احتمالاً به سیاست‌های بایدن در قفقاز‌جنوبی ادامه خواهد داد.
در این صورت ارمنستان می‌تواند به نقطه کانونی جدید منطقه برای توجه غرب تبدیل شود، یا مشابه گرجستان می‌تواند منزوی شود و رو به همسایگان نه چندان خوش نام خود آورد.
در بدترین سناریو، آذربایجان ممکن است از این وضعیت برای دریافت امتیازاتی با شرط حفظ صلح با ارمنستان استفاده کند.
اگر رویای گرجستان پیروز شود و دونالد ترامپ به کاخ سفید بازگردد (سناریوی دوم)، دخالت آمریکا در قفقاز جنوبی ممکن است کاهش یابد. گرجستان به دور شدن از غرب ادامه خواهد داد. در این سناریو ممکن است ارمنستان مجبور باشد سیاست خارجی و روابط خود را با قدرت‌های منطقه‌ای تغییر دهد، شاید همکاری با سازمان‌های غیر‌غربی مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس را در نظر بگیرد و تقریبا مانند سناریوی قبلی می‌شود.
پیروزی اپوزیسیون گرجستان همراه با ریاست‌جمهوری کامالا هریس (سناریوی سوم) می‌تواند باعث شود که گرجستان روابط خود با غرب را مجدداً تنظیم کند و به وضعیت قبل از تحولات اخیر ناشی از تصویب قانون عوامل خارجی بازگردد.
در این سناریو، ارمنستان ممکن است به تعامل عمیق خود با اتحادیه اروپا و آمریکا ادامه دهد. روسیه نیز از ترس از دست دادن نفوذش در منطقه آذربایجان را برای تهدید و حمله به ارمنستان تحریک می‌کند.
اگر اپوزیسیون گرجستان پیروز شود و ترامپ رئیس‌جمهور شود (سناریوی چهارم)، دخالت آمریکا در منطقه احتمالا کاهش می‌یابد در حالی که گرجستان تلاش می‌کند شراکت خود را با غرب بازگرداند.
با کاهش تعامل آمریکا در منطقه، ادامه مسیر کنونی ارمنستان در توسعه روابط با غرب به توانایی اتحادیه اروپا برای ادامه ارائه حمایت اقتصادی از ارمنستان و سایر تضمین‌ها بستگی دارد.
اگر بروکسل موفق به انجام این کار شده بود، ارمنستان می‌توانست به مسیر غربی خود ادامه دهد و روابط بیشتری با گرجستان برقرار کندريال اما اتحادیه اروپا نیز تا حد زیادی کوتاهی کرده است.
انتخابات آتی تأثیر عمیقی بر آینده ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی برای چهار سال آینده و پس از آن خواهد داشت.
در حالی که ارمنستان همچنان با پیامدهای شکست نظامی خود در قره‌باغ دست و پنجه نرم می‌کند.
تسلط نظامی آذربایجان بر قره‌باغ و تشدید بالقوه اقدامات نظامی توسط آذربایجان در سال 2025 به‌عنوان توافق صلح بین طرفین همچنان مبهم باقی مانده است، پویایی‌های در حال تحول منطقه همچنان مبهم است.