به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در مقاله‌ای به‌قلم «فائزه فروتن» نوشت: جنگ روسیه علیه اوکراین و احیای احتمالی برجام، بر روابط بین تهران و مسکو سایه انداخته است. روسیه دیدگاه مشترکی با ایران نسبت به نظم جهانی چند قطبی دارد که نقش آمریکا در آن کاهش می‌یابد.
وقتی روابط ایران و روسیه با غرب خراب می‌شود، معمولا با یکدیگر هم‌چون شرکایی راحت رفتار می‌کنند.
دیدار بین پوتین و رهبر ایران برای روابط بین دو کشور اهمیت داشت، اما زمانبندی آن به نحوی بود که بیشتر به هدف رساندن پیامی به بازیگران خارجی انجام شد تا اینکه اتحاد عمیقی بین روسیه و ایران را نشان دهد.
برخی از رسانه‌های آمریکا مدعی هستند که ایران شروع به ارسال پهپاد به روسیه کرده تا از آن‌ها در اوکراین استفاد کند و ماهواره ایرانی هم که روسیه در ماه گذشته به فضا پرتاب کرد، نقش مهمی برای جمع‌آوری اطلاعات از اوکراین دارد. دولت ایران چنین گزارش‌هایی را تاکنون رد کرده است.
در واقع، بسیاری از رهبران ایران عمیقا به روسیه مشکوک هستند و این احساس ریشه در تاریخی از خیانت دارد.
با توجه به این پس‌زمینه است که نخبگان سیاسی ایران در دیدگاه‌های خود نسبت به روسیه به دو گروه تقسیم می‌شوند. یک گروه طرفدار روابط قوی با روسیه است که برای بقای نظام مصلحت است و آن را به‌عنوان موازنه‌ای در برابر حضور نظامی آمریکا در نزدیکی مرزهایش می‌بیند.
گروه دوم، مشهور به «عمل‌گراها» هستند و شامل سیاستمداران میانه‌رو و محافظه‌کاری می‌شوند که روسیه را یک همسایه مهم می‌دانند، اما تلاش‌ها برای تقویت روابط استراتژیک با این کشور را رد می‌کنند.
آن‌ها معتقدند که موضع ارزشمند، باز نگه داشتن گزینه‌های خود با غرب و اجتناب از وابستگی بیش از حد به مسکو است.
تصمیم‌گیرندگان ایران با توجه به بی‌اعتمادی‌شان هم به روسیه و هم به غرب، مدت‌هاست که کشور خود را به‌عنوان یک بازیگر استراتژیک تنها می‌بینند.
آن‌ها از یک استراتژی متوازن در سیاست خارجی دفاع می‌کنند که طبق آن، ارتباط با همه طرف‌ها حفظ می‌شود.
دولت ابراهیم رئیسی، مثل دولت روحانی روابط خود را با کرملین توسعه داده و درها را به سوی غرب و به خصوص اروپا باز نگه داشته است.
در واقع، جنگ اوکراین فرصت‌های جدیدی را برای ایران ایجاد کرده تا منافع خود را هم با روسیه و هم با غرب پیش ببرد.
اقدامات ایران برای توسعه مشارکت‌های نظامی‌اش با مسکو به این کشور اجازه می‌دهد تا فناوری دفاعی و هوافضای خود را به نمایش بگذارد، همان گونه که این موضوع در قرارداد پهپادهایش دیده شد.
هم‌چنین، ایران از شکاف بین روسیه و غرب برای از بین بردن آن چیزی در منطقه بهره‌برداری می‌کند که آن را هژمونی آمریکا در غرب آسیا می‌داند. در عین حال، افزایش هزینه‌های جهانی انرژی باعث شده ایران برای اروپا و روسیه ارزشمندتر شود.
کشورهای غربی تحریم‌های خود را علیه روسیه پیش از این تشدید کرده‌اند و افزایش صادرات نفت و گاز ایران رقابت را بین دو کشور شدت می‌بخشد، اما تهران می‌تواند راه‌حل‌هایی را هم به مسکو نشان دهد.
آن‌ها ایده‌هایی را در این زمینه مطرح کرده‌اند که روسیه چگونه می‌تواند از ورود مجدد ایران به بازارهای بین‌المللی انرژی بعد از احیای برجام منتفع شود. جمهوری اسلامی می‌تواند نفت و گاز روسیه را برای تامین نیازهای داخلی خود وارد کند و این امر باعث می‌شود تا نفت بیشتری از ایران صادر شود یا اینکه محصولات روسیه را از طرف مسکو برای خریداران غیر اروپایی صادر کند.
جنگ روسیه علیه اوکراین و احیای احتمالی برجام، به ایران فضای بیشتری داده تا سیاست خارجی متعادلی را به اجرا درآورد.