در حالی که تعداد کمی از عراقی‌ها انتظار تغییری معنادار در زندگی روزمره خود را دارند، انتخابات پارلمانی مسیر سیاست خارجی عراق را در شرایط میانجیگری این کشور بین ایران و عربستان و در برهه‌ای مهم در غرب آسیا شکل می‌دهد.
«مارسین الشامری» پژوهشگر آمریکایی-عراقی می‌گوید: «انتخابات عراق توسط همه مردم غرب آسیا مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا مشخص شود رهبری آینده این کشور چگونه توازن قدرت منطقه‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد». بنابراین، عوامل مهمی وجود دارند که باید نسبت به آن‌ها توجه داشت.
انتخابات زودهنگام در واکنش به اعتراضات گسترده مردم در سال 2019 برگزار می‌شود. این اولین بار است که رأی‌گیری به دلیل درخواست معترضان عراقی که به خیابان‌ها ریخته‌اند، برگزار می‌شود. این رأی‌گیری نیز بر اساس قانون جدید انتخابات در حال انجام است که عراق را به حوزه‌های انتخابیه کوچکتر تقسیم می‌کند. این امر نیز یکی دیگر از خواسته‌های فعالان جوان است که امکان حضور نامزدهای مستقل بیشتری را فراهم می‌کند.
قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که در اوایل سال جاری به تصویب رسید، به گروه بزرگی از افراد اجازه می‌دهد تا برای نظارت بر انتخابات عراق، در این کشور حضور یابند. حدود 600 ناظر بین‌المللی از جمله 150 نفر از سازمان ملل متحد در محل حاضر خواهند بود. عراق همچنین برای اولین بار کارت‌های بیومتریک را در اختیار رأی‌دهندگان قرار می‌دهد. برای جلوگیری از سوء استفاده از کارت‌های رأی‌دهندگان الکترونیکی، آن‌ها برای 72 ساعت پس از رأی دادن هر فرد غیرفعال می‌شوند تا از تقلب‌های احتمالی جلوگیری شود. اما با وجود همه این اقدامات، همچنان ادعاهایی مبنی بر خرید رأی و دستکاری وجود دارد.
گروه‌هایی که از جناح‌های شیعه عراق تشکیل شده‌اند، بر صحنه انتخابات مسلط هستند. این اتفاق پس از سرنگونی صدام و زمانی که پایگاه قدرت از سنی‌های اقلیت به شیعیان اکثریت منتقل شد نیز رخ داد. اما گروه‌های شیعه، به ویژه در مورد نفوذ ایران که یک قدرت شیعی محسوب می‌شود، دچار اختلاف‌نظر شده‌اند. انتظار می‌رود رقابت فشرده‌ای بین بلوک سیاسی «مقتدی صدر» -روحانی با نفوذ شیعه- و ائتلاف فتح به رهبری «هادی العامری» -رهبر شبه‌نظامیان- انجام شود. ائتلاف فتح متشکل از احزاب وابسته به نیروهای حشد‌الشعبی است. این گروه شامل برخی از سختگیرترین جناح‌های طرفدار ایران مانند شبه‌نظامیان عصائب اهل‌الحق است.
صدر، رهبر ناسیونالیست و پوپولیست نیز به ایران نزدیک است، اما نفوذ سیاسی این کشور را به طور علنی رد می‌کند. کتائب حزب‌الله، شبه‌نظامی قدرتمند شیعه که روابط نزدیکی با ایران دارد، برای اولین بار نامزدهای خود را معرفی می‌کند.
پیامدهای منطقه‌ای
انتخابات عراق در حالی برگزار می‌شود که فعالیت‌های دیپلماتیک در منطقه موج می‌زند. مصطفی الکاظمی -نخست وزیر فعلی- تلاش کرده تا عراق را به عنوان یک میانجی بی‌طرف در بحران‌های منطقه نشان دهد. در ماه‌های اخیر، بغداد میزبان چند دور از مذاکرات مستقیم بین عربستان و ایران در جهت کاهش تنش‌ها بود. به گفته الشامری، «کشورهای عربی منتظر خواهند بود تا ببینند جناح‌های طرفدار ایران در انتخابات چه دستاوردهایی خواهند داشت. نتیجه این انتخابات در روابط خارجی منطقه در سال‌های آینده تأثیر خواهد گذاشت». بر اساس قوانین عراق، برنده انتخابات می‌تواند نخست وزیر بعدی این کشور را انتخاب کند، اما بعید است هیچ یک از ائتلاف‌های رقیب بتوانند اکثریت قریب به اتفاق آراء را به دست آورند. این امر مستلزم یک پروسه طولانی شامل مذاکرات پشت پرده برای انتخاب نخست وزیر و توافق بر سر دولت ائتلافی جدید است.